Εξωτερική πολιτική με... το πιστόλι στον κρόταφο

Είναι φανερό πως ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αποφασίσει να μην αφήσει τίποτα «όρθιο» στην εξωτερική πολιτική. Με εξαίρεση το φλερτ με τη Βόρεια Κορέα, από τη Μέση Ανατολή μέχρι τη Λατινική Αμερική δείχνει αποφασισμένος να ξανανοίξει με τον τσαμπουκά και την ένταση όλα τα παλιά και νεότερα μέτωπα στα οποία γίνονταν προσπάθειες προσέγγισης και κατευνασμού.

Μετά την Κούβα, τη Βενεζουέλα και τη Νικαράγουα, που είχαν την τιμητική τους την περασμένη εβδομάδα, χθες θυμήθηκε ξανά την παλιά μεγάλη του «αγάπη», την Τεχεράνη.

Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε χθες ότι τερματίζεται οριστικά στις 2 Μαΐου η περίοδος χάριτος που ίσχυε για ορισμένες χώρες σε ό,τι αφορά την αγορά ιρανικού πετρελαίου.

Το εμπάργκο στις εξαγωγές πετρελαίου ήταν από τις πρώτες και σοβαρές κυρώσεις που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ στο Ιράν μετά την αποχώρησή της από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, απειλώντας με κυρώσεις τις χώρες που θα εξακολουθούσαν να αγοράζουν.

Εδωσε ωστόσο εξαίρεση σε ορισμένες (Κίνα, Ινδία, Ιταλία, Ελλάδα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ταϊβάν, Τουρκία) για διάστημα έξι μηνών προκειμένου να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση.

Μετά τη χθεσινή απόφαση όμως, από τον ερχόμενο μήνα όσες χώρες συνεχίσουν την αγορά πετρελαίου από το Ιράν θα κινδυνεύουν με κυρώσεις.

Το ανακοινωθέν

«Σκοπός αυτής της απόφασης είναι να ρίξει τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν στο μηδέν και να στερήσει από το καθεστώς τη βασική πηγή εσόδων του», έλεγε μεταξύ άλλων το ανακοινωθέν που διάβασε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Σάρα Σάντερς.

«Ο στόχος παραμένει απλός: να στερήσουμε στο έκνομο καθεστώς τα κεφάλαια που χρησιμοποιούσε ώς τώρα για να αποσταθεροποιεί τη Μέση Ανατολή και να εξαναγκάσουμε το Ιράν να συμπεριφερθεί ως μια κανονική χώρα», πρόσθεσε σε εντονότερο τόνο ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο.

Το Ιράν θεωρεί «παράνομες» τις κυρώσεις που επιβάλλουν οι ΗΠΑ, διαμήνυσε η Τεχεράνη, ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, η χώρα συνεχίζει τις σχετικές συνομιλίες με τους εταίρους της και ιδίως με τους Ευρωπαίους.

Λίγο νωρίτερα, τα ιρανικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι οι Φρουροί της Επανάστασης επανέλαβαν την απειλή να κλείσουν τα στρατηγικής σημασίας Στενά του Ορμούζ.

Η Κίνα, μία από τις χώρες που αναμένεται να πληγούν περισσότερο από τη μη παράταση της εξαίρεσης, δήλωσε την αντίθεσή της στις κυρώσεις κατά του Ιράν και τόνισε πως οι εμπορικές συναλλαγές της με τη χώρα είναι απολύτως νόμιμες.

Mε ανάρτησή του στο τουίτερ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου απέρριψε τις «μονομερείς κυρώσεις» σχολιάζοντας ότι αυτή η κίνηση των ΗΠΑ «δεν θα συμβάλει στην ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, αλλά αντιθέτως θα βλάψει τον ιρανικό λαό».

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπένιαμιν Νετανιάχου, ήταν από τους λίγους ξένους ηγέτες που επικρότησαν την απόφαση των ΗΠΑ σχολιάζοντας ότι «έχει μεγάλη σημασία για την αύξηση της πίεσης στο τρομοκρατικό καθεστώς του Ιράν».

Μέτωπα στη Λ. Αμερική

Και φυσικά, δεν είναι μόνο το Ιράν, καθώς με αρκετές τελευταίες κινήσεις της η κυβέρνηση Τραμπ αναμένεται να έρθει σε αντιπαράθεση με συμμάχους και εχθρούς.

Την περασμένη Τετάρτη επέβαλε νέες κυρώσεις στην Κεντρική Τράπεζα της Βενεζουέλας καθώς και σε αξιωματούχους της Νικαράγουας και μια τράπεζα της χώρας.

Η πιο σοβαρή όμως κίνηση ήταν αυτή κατά της Κούβας. Σε πλήρη αντίθεση με το πνεύμα προσέγγισης που κυριάρχησε κατά τη δεύτερη τετραετία Ομπάμα, η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε δραστικούς περιορισμούς στην αποστολή εμβασμάτων στην Κούβα και στα ταξίδια τα οποία πλέον θα επιτρέπονται μόνο για οικογενειακούς λόγους.

Αλλά η πιο εξοργιστική απόφαση αφορούσε την επανενεργοποίηση τμήματος του κατάπτυστου νόμου Χελμς-Μπάρτον που ψηφίστηκε πριν από 23 χρόνια.

Με αυτή τη νέα εξέλιξη, ιδιώτες και επιχειρήσεις θα μπορούν να προσφύγουν κατά της κουβανικής κυβέρνησης διεκδικώντας περιουσιακά στοιχεία που κατασχέθηκαν κατά τη διάρκεια της επανάστασης.

«Στην Κούβα κάνουν κουμάντο οι Κουβανοί», ήταν η απάντηση του προέδρου της χώρας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ. Αλλά ούτε και η Ευρωπαϊκή Ενωση είδε με καλό μάτι τη σκλήρυνση του αμερικανικού εμπάργκο κατά της Κούβας.

Σε κοινή επιστολή μάλιστα που υπέγραψαν η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μονγκερίνι και η επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλστρομ τόνισαν τη «δριμεία αντίθεσή» τους στην «επιβολή μονομερών περιοριστικών μέτρων που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο» και τόνισαν ότι «η Ε.Ε. θα εξετάσει όλες τις επιλογές για να προστατεύσει τα νόμιμα συμφέροντά της»