Προς επίρρωση του πόσο πιο σύνθετο αλλά και ρευστό γίνεται το γεωπολιτικό σκηνικό -με συσπειρώσεις υφιστάμενων συμμαχιών, αλλά και με τη σφυρηλάτηση νέων- δύο ορκισμένοι μέχρι πρότινος εχθροί, αμφότεροι περιφερειακές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή, ανακοίνωσαν ότι αποκαθιστούν τις μεταξύ τους σχέσεις.
Και δη με τη μεσολάβηση όχι των ΗΠΑ -ως είθισται ώς τώρα- αλλά της χώρας που η ίδια η Ουάσινγκτον κατονομάζει ως «τη μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση»: την Κίνα.
Με το Πεκίνο λοιπόν να προβάλλει και πάλι σε ρόλο διεθνούς ειρηνοποιού -τον οποίο ταυτόχρονα διεκδικεί στον πόλεμο στην Ουκρανία, τουλάχιστον στα λόγια- το σιιτικό Ιράν και η σουνιτική Σαουδική Αραβία αποφάσισαν να κλείσουν ένα κεφάλαιο χρόνιας αντιπαράθεσης, που από το 2016 οδήγησε στη διακοπή των διπλωματικών τους σχέσεων.
Στα σχεδόν τρία 24ωρα που έχουν μεσολαβήσει από τη μεταστροφή τους, η ένθεν κακείθεν αποτίμηση της κίνησης προκαλεί προβληματισμό, πρωτίστως στο μέτωπο της Δύσης και ως προς το τι ακριβώς σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη στις υπό διαμόρφωση νέες γεωπολιτικές ισορροπίες.
Το Ιράν βρίσκεται υπό δυτική απομόνωση και αντιμέτωπο με εσωτερική αναταραχή, στη «μέγκενη» των αμερικανικών κυρώσεων, με τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το -όλο και πιο εξελισσόμενο- πυρηνικό του πρόγραμμα στον «πάγο» και σε στενή πια συνεργασία με τη Ρωσία σε στρατιωτικό επίπεδο, εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία.
Η Σαουδική Αραβία βρίσκεται εδώ και καιρό σε… αμήχανη συμμαχία με την κυβέρνηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ, έχει στενή συνεργασία με την επίσης πετρελαιοπαραγωγό Ρωσία και αμφίσημη στάση στον πόλεμο στην Ουκρανία, ενόσω «γλυκοκοιτάζει» την ένταξη στην ομάδα των BRICS (Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία, Ν. Αφρική) και στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σανγκάης.
«Κλειδί» για τη συμφωνία, σύμφωνα με όσα είπαν οι Σαουδάραβες στους Αμερικανούς -γράφουν οι New York Times-, ήταν η δέσμευση της Τεχεράνης για αποχή από επιθέσεις κατά του σκληροπυρηνικού αραβικού βασιλείου και περιορισμό της υποστήριξής της σε αντίπαλες ομάδες (βλέπε τους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη).
Σε κάθε περίπτωση, η κινεζικής μεσολάβησης συμφωνία έρχεται ως αναπλήρωση των κενών που αφήνουν περιφερειακά οι ΗΠΑ. Εκτιμάται, δε, ότι θα λειτουργήσει ως οιονεί γεωπολιτική «σφήνα» στις αμερικανικές προσπάθειες για επέκταση των λεγόμενων Συμφωνιών του Αβραάμ με εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ και με το Ριάντ, στο όνομα της συγκρότησης ενός περιφερειακού αντι-ιρανικού μετώπου. Προς αυτή την κατεύθυνση, «οι Σαουδάραβες ζήτησαν περισσότερα από όσα είναι έτοιμη να δώσει η Ουάσινγκτον», αναφέρουν οι NYT, μνημονεύοντας «εγγυήσεις ασφαλείας, βοήθεια στην ανάπτυξη μη στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος και λιγότερους περιορισμούς στις αμερικανικές πωλήσεις όπλων».
Υπό αυτό το πρίσμα και δεδομένων των θετικών αντιδράσεων από χώρες της περιοχής στις τελευταίες εξελίξεις, όλα καταδεικνύουν ένα γερό ανακάτεμα της «τράπουλας» σε ένα ευρύτερο γεωπολιτικό «παιχνίδι», χωρίς ακόμη ξεκάθαρους νικητές και κέρδη.
Το νέο διπλωματικό άνοιγμα της Κίνας -συνοδεία της ευρύτερης οικονομικής διείσδυσής της- γίνεται σε μια περίοδο κλιμάκωσης των εντάσεων με τις ΗΠΑ, οι οποίες σε αυτή τη φάση δείχνουν να τηρούν, στο προσκήνιο τουλάχιστο, στάση αναμονής.
Ο Λευκός Οίκος χαιρέτισε δημοσίως την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ του Ριάντ και της Τεχεράνης και δεν εξέφρασε καμία έκδηλη ανησυχία για τον μεσολαβητικό ρόλο του Πεκίνου.
Κατ’ ιδίαν -γράφουν αμερικανικά ΜΜΕ- Αμερικανοί αξιωματούχοι απορρίπτουν ως αβάσιμες τις εκτιμήσεις για περιορισμό της περιφερειακής αμερικανικής επιρροής στη Μέση Ανατολή. Αφήνουν αιχμές ότι δόθηκε υπερβολική σημασία στη συμφωνία, μάλιστα διατυπώνοντας αμφιβολίες για την υλοποίησή της και την προαναγγελθείσα επαναλειτουργία των πρεσβειών εντός διμήνου.
Κατηγορηματικά, δε, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ διέψευσε χθες δήλωση του Ιρανού ΥΠΕΞ, Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν. ότι Τεχεράνη και Ουάσινγκτον κατέληξαν σε κατ’ αρχήν συμφωνία για την ανταλλαγή κρατουμένων.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας