Σινο-ρωσικές «παρεμβολές» στο πόλεμο του Ιράν

Ως αντίπαλο δέος στον Τραμπ αλλά και ως οι πραγματικοί «ειρηνοποιοί» θέλουν να εμφανιστούν Σι Τζινπίγνκ και Βλάντιμιρ Πούτιν, στον απόηχο της απρόκλητης επίθεσης του Ισραήλ στο Ιράν και την ενδεχόμενη παρέμβαση των ΗΠΑ στην σύρραξη, αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN. 

Η φλεγόμενη Μέση Ανατολή και οι αναδιπλώσεις Τραμπ, αναφέρει το CNN, έδωσαν μια ακόμη ευκαιρία σε Πεκίνο και Μόσχα να εμφανιστούν ως φωνές της λογικής αλλά και ως μια εναλλακτική δύναμη απέναντι στην αμερικανική ισχύ.

Ο Πούτιν και ο Σι είχαν τηλεφωνική επικοινωνία, στην οποία καταδίκασαν έντονα την επίθεση του Ισραήλ, κάνοντας λόγο για μια χαρακτηριστική παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ και άλλων αρχών του διεθνούς δικαίου, μετέδωσε το Κρεμλίνο.

Σύμφωνα με την κινεζική ανακοίνωση, ο Σι υιοθέτησε έναν πιο μετριοπαθή τόνο και απέφυγε να καταδικάσει ρητά το Ισραήλ, σε αντίθεση με τον υπουργό Εξωτερικών του, ο οποίος το έκανε ρητά σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ιρανό ομόλογό του την προηγούμενη εβδομάδα.

Αντίθετα, ο Κινέζος ηγέτης κάλεσε τις εμπόλεμες πλευρές, «και ιδιαίτερα το Ισραήλ», να σταματήσουν τις εχθροπραξίες το συντομότερο δυνατό, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση και η διάχυση της κρίσης στην περιοχή.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι, γράφει το CNN, πως ο Σι έστειλε και ένα έμμεσο προειδοποιητικό μήνυμα στον Τραμπ, τονίζοντας πως «οι μεγάλες δυνάμεις» που έχουν επιρροή στις εμπλεκόμενες πλευρές, θα πρέπει να επιδιώξουν να «ηρεμήσουν την κατάσταση και όχι το αντίθετο».

Το Πεκίνο κατηγορεί εδώ και καιρό την Ουάσινγκτον ότι αποτελεί πηγή αστάθειας και εντάσεων στη Μέση Ανατολή και ορισμένοι Κινέζοι ακαδημαϊκοί αξιοποιούν τώρα την κρίση με το Ιράν για να ενισχύσουν αυτό το επιχείρημα.

Ο Λιου Ζονγκμίν, ειδικός στη Μέση Ανατολή από το Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών της Σαγκάης, απέδωσε την τελευταία κλιμάκωση στην αβεβαιότητα που δημιουργεί η δεύτερη προεδρία του Τραμπ και στον χαοτικό, ευκαιριακό και συναλλακτικό χαρακτήρα της πολιτικής του στη Μέση Ανατολή.

«[Ο Τραμπ] έχει υπονομεύσει σοβαρά την αξιοπιστία και την αυθεντία της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή, διαβρώνοντας την ηγεσία και την εικόνα των ΗΠΑ μεταξύ των συμμάχων της, ενώ ταυτόχρονα έχει αποδυναμώσει την ικανότητά της να απειλεί και να αποτρέπει τους περιφερειακούς της αντιπάλους», έγραψε σε άρθρο του στα κρατικά μέσα αυτή την εβδομάδα.

«Οι ΗΠΑ θα μπλέξουν τον κόσμο σε αιώνιο πόλεμο»

Ορισμένοι διακεκριμένοι Κινέζοι σχολιαστές μεταδίδουν πως ο Τραμπ φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε έναν ακόμη λεγόμενο «αιώνιο πόλεμο» στη Μέση Ανατολή.

Στην αρχή της δεύτερης θητείας του, αξιωματούχοι κοντά στον Τραμπ είχαν επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη οι ΗΠΑ να στρέψουν την προσοχή και τους πόρους τους στην αντιμετώπιση των φιλοδοξιών της Κίνας στον Ειρηνικό Ωκεανό..

Ωστόσο, πέντε μήνες μετά, οι πόλεμοι στην Ουκρανία και η γενοκτονία στη Γάζα συνεχίζουν να μαίνονται, και τώρα μάλιστα ο «ειρηνοποιός» Τραμπ εξετάζει την εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν.

Το Πεκίνο δεν έχει κανένα συμφέρον από έναν ολοκληρωτικό πόλεμο κατά του Ιράν που θα μπορούσε να ανατρέψει το καθεστώς του.

Υπό τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, το Ιράν έχει αναδειχθεί σε ισχυρή δύναμη στη Μέση Ανατολή και σε σημαντικό αντίβαρο στην κυριαρχία των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, ενώ η Κίνα προσπαθεί να επεκτείνει το διπλωματικό και οικονομικό της αποτύπωμα στην περιοχή.

Το 2023, το Πεκίνο διαμεσολάβησε αιφνιδιαστικά για την επαναπροσέγγιση των Σαουδαράβων και των Ιρανών, μια συμφωνία που υποδήλωνε τη φιλοδοξία του να αναδειχθεί σε νέο διαμεσολαβητή ισχύος στην περιοχή.

Η Κίνα υποστηρίζει διαχρονικά το Ιράν, με σταθερές εισαγωγές πετρελαίου και με τη θέση της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα τελευταία χρόνια, οι δύο χώρες έχουν εμβαθύνει τις στρατηγικές τους σχέσεις, συμπεριλαμβανομένου κοινών ναυτικών ασκήσεων με τη Ρωσία.

Όπως και η Ρωσία, η Κίνα έχει προσφερθεί να διαμεσολαβήσει ενδεχομένως στη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, προβάλλοντας τον ρόλο της ως ειρηνοποιού και εναλλακτικής ηγετικής δύναμης.

Κατά την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πούτιν, ο Σι παρουσίασε τέσσερις γενικές προτάσεις για την αποκλιμάκωση της έντασης, μεταξύ των οποίων την επίλυση του ζητήματος των πυρηνικών του Ιράν μέσω διαλόγου και της προστασίας των αμάχων, σύμφωνα με την κινεζική ανακοίνωση.

Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών του Σι, Γουάνγκ Γι, είχε μια ιδιαίτερα δραστήρια εβδομάδα, συνομιλώντας τηλεφωνικά με τους ομολόγους του σε Ιράν, Ισραήλ, Αίγυπτο και Ομάν.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές τι ακριβώς είναι διατεθειμένο και ικανό να κάνει το Πεκίνο όσον αφορά τη διαμεσολάβηση στη σύγκρουση. Στα αρχικά στάδια του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, η Κίνα είχε κάνει παρόμοια πρόταση και είχε στείλει ειδικό απεσταλμένο στην περιοχή για την προώθηση ειρηνευτικών συνομιλιών, προσπάθειες που τελικά απέδωσαν ελάχιστα σε απτά αποτελέσματα.

Η διαμεσολάβηση για ειρήνη στη Μέση Ανατολή είναι μια δύσκολη υπόθεση, ειδικά για μια χώρα με μικρή εμπειρία ή τεχνογνωσία στην επίλυση παρατεταμένων, περίπλοκων συγκρούσεων — και σε μια περιοχή βαθιά διχασμένη, όπου η Κίνα δεν έχει ουσιαστική πολιτική ή στρατιωτική παρουσία.

Και στη μοναδική σύγκρουση όπου η Κίνα έχει σημαντική επιρροή — τον πόλεμο στην Ουκρανία — ο Σι έχει προσφέρει διπλωματική κάλυψη και την αναγκαία οικονομική στήριξη για να διατηρήσει τη ρωσική πολεμική προσπάθεια, την ίδια στιγμή που συνεχίζει να παρουσιάζεται ως ουδέτερος ειρηνοποιός.

Παρόλα αυτά, σε μια εποχή που η παγκόσμια ηγεσία των ΗΠΑ αμφισβητείται όλο και περισσότερο, ιδίως από τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου, το να παρουσιαστεί η Κίνα ως φωνή αυτοσυγκράτησης στη σύγκρουση με το Ιράν ενδέχεται ήδη να αποτελεί μια συμβολική νίκη για το Πεκίνο.