H αποτρόπαιη επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς εναντίον Ισραηλινών αμάχων στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία 1.400 άνθρωποι σφαγιάστηκαν, ακρωτηριάστηκαν, βιάστηκαν και απήχθησαν, προκάλεσε σοκ, εντός και εκτός Ισραήλ. Ταυτόχρονα, έδωσε την αφορμή στην ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου να εξαπολύσει ως αντίποινα εναντίον της Γάζας ένα ασύμμετρο και ανελέητο σφυροκόπημα «επί δικαίους και αδίκους». Δεκαπέντε μήνες μετά την επιχείρηση «Καταιγίδα Αλ Ακσα», πάνω από 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους, η Λωρίδα της Γάζας έχει ισοπεδωθεί σε εκατομμύρια τόνους ερειπίων, ο φόβος και η απόγνωση βασιλεύουν και το μίσος είναι τόσο βαθύ που μοιάζει ικανό να τροφοδοτεί τις επόμενες γενιές. Eνώ, παρά την εξαγγελθείσα κατάπαυση του πυρός, η (μοναδική) λύση των δύο κρατών και της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων, στην οποία πίστεψαν κάποτε διανοούμενοι όπως ο Αμος Οζ, φαντάζει πλέον, ύστερα από τόσο χυμένο αίμα, όνειρο θερινής νυκτός.
Από την άλλη, δεν μπορεί παρά να σοκάρει η σιωπηλή αποδοχή, αν όχι επικρότηση, εκ μέρους μεγάλου τμήματος των πολιτικών και των διανοουμένων του δυτικού κόσμου, της καταστροφής της Γάζας, καθώς και των διωγμών κατά των κατοίκων της Δυτικής Οχθης. Πρόκειται για την «τεράστια πληγή στην ηθική τάξη του κόσμου», την οποία περιγράφει ο Γάλλος ανθρωπολόγος Φασέν Ντιντιέ στο πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο του «Για τη συναίνεση στον αφανισμό της Γάζας» (Πόλις).
Ο σκιτσογράφος Τζο Σάκο, ευτυχώς, δεν συγκαταλέγεται στους παραπάνω. Η ανοιχτή πληγή της Γάζας δεν του επιτρέπει να σφυρίζει αδιάφορα. Ηδη το 1992, πριν από 33 ολόκληρα χρόνια, είχε ευαισθητοποιήσει το κοινό με το βιβλίο του «Palestine», βασισμένο στο επιτόπιο ρεπορτάζ του στα κατεχόμενα εδάφη. To 2009 επανήλθε με το βιβλίο «Footsteps in Gaza», μεταφέροντάς μας την εμπειρία της σύγκρουσης από τη Ράφα, την πόλη στο νοτιότερο άκρο της Λωρίδας της Γάζας. Από τις αρχές του 2024 ξεκίνησε να δημοσιεύει στη διαδικτυακή πλατφόρμα του περιοδικού The Comics Journal την εβδομαδιαία του σειρά κόμικς υπό τον τίτλο «The War on Gaza», καταγγέλλοντας τόσο τη βαρβαρότητα του ισραηλινού κράτους απέναντι στους αμάχους όσο και τη διπροσωπία της αμερικανικής πολιτικής και τις επιλεκτικές ευαισθησίες των δυτικών media.
Στη νέα σειρά του Τζο Σάκο είχαμε αναφερθεί εκτενώς στο «Καρέ Καρέ» πριν από έναν χρόνο. Η αφορμή της κυκλοφορίας της διαδικτυακής σειράς σε βιβλίο (στις 17/12/2024 από τις εκδόσεις Fantagraphics Books Inc.), αλλά και η επικαιρότητα στην πολύπαθη Μέση Ανατολή μάς υποχρεώνουν να επανέλθουμε σε αυτό το εικονογραφημένο χρονικό που, με έναν απαράμιλλο συνδυασμό ειλικρίνειας, συμπόνιας και σκοτεινού χιούμορ, ξεγυμνώνει την ανηθικότητα του πολέμου.
Αποφεύγοντας τα εύκολα αντισημιτικά στερεότυπα, ο Σάκο ενώνει τη φωνή του με όσους προοδευτικούς Ισραηλινούς πολίτες και Εβραίους της Διασποράς εναντιώνονται στον πόλεμο Νετανιάχου. Συντάσσεται χωρίς δεύτερη σκέψη με τα θύματα της Ιστορίας, ανατρέχοντας σε θεμελιώδη λογοτεχνικά έργα του δυτικού πολιτισμού (και όχι μόνο), όπως η Βίβλος, η Ιστορία του Θουκυδίδη και η Θεία Κωμωδία του Δάντη. Μας θυμίζει τις «αμαρτίες» τής δυτικού τύπου δημοκρατίας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, κάνοντας αναφορά στην αρχαία δουλοκτησία, τη σφαγή των Μηλίων από τους Αθηναίους και τα αποικιοκρατικά εγκλήματα, προσθέτοντας σε αυτόν τον ατέρμονα κατάλογο τη Γάζα.
Τέλος, σε μια ευφυή παραλλαγή της συνομιλίας του Αβραάμ με τον Θεό-Γιαχβέ, όπως παρατίθεται στη «Γένεση» (18:23-33), ο Σάκο τοποθετεί τον Μπάιντεν στη θέση του Αβραάμ και τον Νετανιάχου στη θέση του Θεού. Ο πρώτος απεικονίζεται να ζητάει από τον δεύτερο να μη θανατώσει τους δικαίους μαζί με τους ενόχους: «Ισως υπάρχουν πενήντα δίκαιοι στη Γάζα. Δεν θα συγχωρήσεις την περιοχή για χάρη των πενήντα; Κι αν υποθέσουμε ότι οι δίκαιοι δεν είναι πενήντα, αλλά 5 χιλιάδες; Και αν είναι 500 χιλιάδες; Ενα εκατομμύριο; Και αν τελικά δύο εκατομμύρια είναι αθώοι για αυτά τα εγκλήματα [τις σφαγές της Χαμάς]; Και αν οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά;». Σε κάθε ερώτηση, ο «Θεός» Νετανιάχου κραυγάζει οργισμένος ότι δεν δίνει δεκάρα για το αν θα χυθεί αίμα δικαίων, μέχρι που στο τέλος ο Μπάιντεν ξεκαρδίζεται ομολογώντας ότι αστειευόταν και προσφέροντας αφειδώλευτα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό στρατιωτική βοήθεια. Μια αναμφίβολα επιτυχημένη περιγραφή της διπροσωπίας του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ…
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας