Κατά την αλήστου μνήμης εποχή των λοκντάουν και του εθελούσιου εγκλεισμού μας, τότε με τα sms για «ατομική άσκηση» και «βόλτα με τον σκύλο», με την παραλαβή προϊόντων μετά από ραντεβού στην πόρτα των καταστημάτων, με τα ΜΑΤ να φυλάνε τις πλατείες και να απαγορεύουν τις συναθροίσεις των πιτσιρικάδων και τον Τσιόδρα με τον Χαρδαλιά να αποτελούν τους εθνικούς μας σταρ, τότε ακριβώς επετεύχθη η πρώτη πραγματική εθνική ενότητα και συμφιλίωση. Ολοι αποδεχτήκαμε το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, βολευτήκαμε στην κατάσταση εξαίρεσης, πήραμε και κάτι επιδοματάκια «σκόιλ ελικίκου» που ήραν τις αντιστάσεις μας και συστρατευτήκαμε στον ίδιο στόχο του αδρά επιχορηγούμενου «Μένουμε Σπίτι».
Ολοι; Οχι ακριβώς. Κάποιοι λίγοι, όπως ο Πάνος Γερακάκης, αντιμετώπιζαν με επιφυλάξεις την παγκόσμια ομοψυχία και δεν αρκέστηκαν στα λόγια και τις ανέξοδες καταγγελίες αλλά μετουσίωσαν σε τέχνη τον σκεπτικισμό τους. Ακριβώς τότε κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «Το λέει η επιστήμη», μια συλλογή από στριπ με θέμα τη ζωή στον καιρό του Covid, τη συλλογική μας αφασία και τη βιοπολιτική μετάλλαξη των κοινωνιών σε πειθαρχημένες μάζες άβουλων, φοβικών και υπάκουων υπηκόων.
Πριν από αυτό ο Γερακάκης είχε ολοκληρώσει τη «νουάρ» τριλογία του «Ψυχαλάστρα» με πρωταγωνιστή έναν serial killer σαδιστή ψυχολόγο που σπέρνει τον θάνατο οδηγώντας τα θύματά του στην αυτοκτονία, νωρίτερα είχε φιλοτεχνήσει τη σουρεαλιστική «Ασχημη νύχτα», μια συλλογή μικρών ιστοριών με πικρό χιούμορ για τον ρατσισμό, τον φασισμό, την ξενοφοβία κ.ά. ενώ αμέσως μετά επανήλθε στον σαρκασμό της ζωής «στα χρόνια της αρρώστιας» με το «Σκαν Πανκ» και εξώφυλλο μια ομάδα αγριεμένων κατά τα άλλα πάνκηδων να περιμένουν υπομονετικά να επιδείξουν τα πιστοποιητικά εμβολιασμού για να ξεφαντώσουν σε ένα μπαρ.
Το αποκορύφωμα, ωστόσο, της μέχρι τώρα πορείας του Πάνου Γερακάκη, ο οποίος ωριμάζει και ο ίδιος μαζί με τις συνθήκες που τον κινητοποιούν και τον «υποχρεώνουν» να φτιάχνει κόμικς, είναι οι δύο πιο πρόσφατες σειρές του, τα «Μπαρμπαδάκια» (κυκλοφορούν σε δύο τόμους με τίτλους «Μικρές σταγόνες αισιοδοξίας» και «Προστατεύοντας το μέλλον») και η «Δαγκάνα».
Στην κλειστοφοβική «Δαγκάνα» παρακολουθούμε τη ζωή σε καθεστώς αιχμαλωσίας και πλήρους ακινησίας μέσα σε μια διαφανή γυάλα-φυλακή μιας ομάδας εγκλείστων, λούτρινων και άλλων παιχνιδιών που προσμένουν στο διηνεκές να τα τραβήξει έξω κάποιος και να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή στον πραγματικό κόσμο – σαφής και ευφυώς τοποθετημένη αναφορά στο πανέξυπνο Toy Story της Pixar. Η Δαγκάνα όμως είναι έτσι κατασκευασμένη να τρώει τα ευρώ και να μην πιάνει ποτέ κανένα παιχνίδι. Με τα χνουδωτά αρκουδάκια, ελεφαντάκια και σκυλάκια, τα μεταλλικά ρομποτάκια και τα πλαστικά παπάκια να απελπίζονται, να αλληλοκατηγορούνται, να εφευρίσκουν εξιλαστήρια θύματα, να σαπίζουν, να τρελαίνονται και να αυτοκτονούν, να ονειρεύονται, να ακολουθούν τις οδηγίες κάποιου lifecoach, να μαστουρώνουν τρώγοντας πάνινα μανιτάρια, να εναποθέτουν την ατομική τους σωτηρία σε κάποιο αόριστο μέλλον. Κι αυτή να μην έρχεται ποτέ.
Στα «Μπαρμπαδάκια», η γυάλινη φυλακή έχει δώσει τη θέση της σε έναν κόσμο-φυλακή, ο οποίος καταρρέει με πάταγο την ώρα που τα αλλόκοτα πλάσματα που τον κατοικούν απολαμβάνουν τον αυτάρεσκο δικαιωματισμό τους, βγάζουν σέλφι με φόντο τα συντρίμμια, καμαρώνουν για το lifestyle τους την ώρα που ισιώνουν τα κουλ γυαλιά τους και αισθάνονται ελεύθερα να κάνουν like πάνω στα χαλάσματα, ευτυχισμένα όμως γιατί έχουν πειστεί ότι πρέπει να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Κι ακόμα και την ώρα που βρέχει ξερατά, αυτά χαμογελαστά απολαμβάνουν τη στιγμή ενώ στην απαισιόδοξη παρατήρηση ότι «τα καταφέραμε να κάνουμε τις ζωές μας μια προβλέψιμη αυτοαναφορική μιζέρια» αυτά απαντούν υπερήφανα «Ναι, αλλά τα καταφέραμε μόνοι μας! Αυτό έχει σημασία!».
Στο στόχαστρο του Πάνου Γερακάκη, τόσο στη «Δαγκάνα» όσο και στα «Μπαρμπαδάκια», βρίσκονται όλες οι σύγχρονες παθογένειες και νευρώσεις μιας εφησυχασμένης κοινωνίας που δεν έχει χάσει οριστικά και αμετάκλητα μόνο τη θέα του δάσους αλλά ακόμα και στο δάχτυλο που κοιτά, επικεντρώνεται στα καλοβαμμένα και γυαλισμένα νύχια.
Οι αφόρητες κοινοτοπίες, τα κενά περιεχομένου κλισέ, οι συμβουλές αυτοβελτίωσης, η κουλτούρα του cancel και του woke, η αποθέωση της κατακερματισμένης κοινωνίας μέσα σε έναν αποπροσανατολιστικό λαβύρινθο εστέτ ενικοτήτων και τάχα εκκρεμών δικαιωμάτων που υπερισχύουν του «πληθυντικού», η απαίτηση για συμπερίληψη, έστω κι αν αυτή εφαρμόζεται ως ισοπεδωτικός και καθολικός προς τα κάτω εξισωτισμός, οι αυταπάτες ότι ο κόσμος θα είναι καλύτερος αν οι πύραυλοι φτιάχνονται από ανακυκλώσιμα υλικά, χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το κουμπί το πατήσει γυναίκα, η χαρά που μπορεί να προσφέρει η τοποθέτηση μιας ράμπας αναπήρων στην είσοδο ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης, τα βήματα που μπορείς να μετράς με το νέο γκάτζετ σου την ώρα που βυθίζεσαι στην «έρημο του πραγματικού» αποτελούν για τον Γερακάκη τις αφορμές για μια έντεχνα σαρκαστική επίθεση στον κομφορμισμό. Ο οποίος μπορεί να θριάμβευσε αλλά δεν χρειάζεται να πανηγυρίζουμε κιόλας επειδή θα καταστραφούμε «όλοι μαζί».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας