Στις σκήτες του Ολύμπου

Οσοι από τους αναγνώστες παρακολουθούν εδώ και δώδεκα χρόνια αυτήν εδώ τη στήλη, θα έχουν διαπιστώσει την προτίμηση του γράφοντος σε τόπους τους οποίους ακόμη δεν έχει αλλοιώσει ο μαζικός τουρισμός. Ομως το ακόρεστο μεράκι του ταξιδευτή να περιηγείται και να ανακαλύπτει τόπους αυθεντικούς είναι τόσο αναγκαίο όσο η ίδια η αναπνοή, είναι η εσωτερική παρόρμηση που δίνει σκοπό στην περιπλάνηση και νόημα στο ταξίδι. Σε αυτό βέβαια βοηθά και η μικροσκοπική αυτή γωνιά του πλανήτη, όπου ακόμη και σήμερα υπάρχουν περιοχές απρόσμενα συναρπαστικές, που σαγηνεύουν με την ανεπιτήδευτη ομορφιά τους.

Κατάστικτη, λοιπόν, η Ελλάδα από τόπους-χρονοκάψουλες που ακόμα μεταφέρουν με έναν σχεδόν μεταφυσικό τρόπο τα μεθυστικά αρώματα του παρελθόντος στη σύγχρονη εποχή. Αυτήν τη φορά τα ταξιδιωτικά μας μονοπάτια θα μας ανεβάσουν στις δυτικές παρυφές του θεοκατοίκητου Ολύμπου, όπου σε μικρή απόσταση από την Ελασσόνα θα περιηγηθούμε στα μοναχικά τοπία γύρω από τα χωριά Πύθιο και Κοκκινοπλός για να αναζητήσουμε τα σημάδια που άφησαν πίσω τους οι άνθρωποι του παρελθόντος χρόνου. Είκοσι επτά χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Ελασσόνας, στις παρυφές του Ολύμπου, σε ένα τοπίο κατάστικτο από δάση, ημιορεινές αγροτικές εκτάσεις και δεκάδες μικροσκοπικές λίμνες και σε υψόμετρο περίπου 700, συναντάμε το άσημο χωριό Πύθιο που πριν από το 1928 λεγόταν Σέλλος.

Το αρχαίο Πύθιο πήρε το όνομά του από τον Πύθιο Απόλλωνα, ιερό του οποίου υπήρχε στην περιοχή. Το Πύθιο μαζί με τις γειτονικές αρχαίες πόλεις Αζωρο και Δολίχη, που βρίσκονταν γύρω από τις όχθες του ποταμού Τιταρήσιου, αποτελούσαν την αρχαία θεσσαλική Περραιβική Τριπολίτιδα. Αυτή η πρωτοποριακή απόπειρα συνένωσης πόλεων σε ομοσπονδία αποτέλεσε πιθανόν την πρώτη στον ελλαδικό χώρο - ίσως ένας προάγγελος των αμφικτιονιών που δημιουργήθηκαν μερικούς αιώνες αργότερα. Η γεωγραφική θέση της περιοχής ήταν στρατηγικής σημασίας καθώς βρισκόταν επάνω στους εμπορικούς δρόμους που συνέδεαν τη Θεσσαλία με τη Μακεδονία. Μάλιστα η θεσσαλική Περραιβική Τριπολίτιδα είχε καταφέρει να πετύχει ένα αξιοσημείωτο οικονομικό και πολιτισμικό επίπεδο, ενώ έκοβε τα δικά της νομίσματα.

Τόπος αρχαίας λατρείας

Σε μικρή απόσταση από το σημερινό χωριό Πύθιο, στο ύψωμα λόφου, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως τα απομεινάρια του αρχαίου και παλαιοχριστιανικού Πυθίου. Στα ριζά του λόφου της ακρόπολης έχουν ανασκαφεί τμήματα ναών ρωμαϊκής εποχής, αφιερωμένων στον Πύθιο Απόλλωνα και στον Πατρώο Ποσειδώνα, χτισμένα επάνω σε βάσεις αρχαιότερων ναών. Εκτός από τις βάσεις των ναών οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στην περιοχή επιγραφές και γλυπτά από τα κλασικά και ρωμαϊκά χρόνια. Σε μικρή απόσταση ένα κοίλωμα στο έδαφος πιθανόν προδίδει τη θέση αρχαίου θεάτρου. Ισως στην ευρύτερη περιοχή εντοπίζεται η θέση του μυστηριώδους μαντείου της θεσσαλικής Δωδώνης που και αυτό ήταν αφιερωμένο στον Δία και μάλιστα σύμφωνα με κάποιους αρχαίους ιστορικούς προϋπήρχε από εκείνο της Ηπείρου.

Σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος του Πυθίου είναι επισκέψιμος, αλλά θα πρέπει να έχει προηγηθεί συνεννόηση μία ημέρα πριν με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας (τηλέφωνα 2413-508282, 207) ή με την κ. Ασημίνα Τεγούση, που είναι η υπεύθυνη του αρχαιολογικού χώρου (τηλέφωνο 6985565251).

Ψηλά στα βυζαντινά ασκηταριά

Από τον αρχαιολογικό χώρο εύκολα κατευθυνόμαστε προς το κέντρο του χωριού Πύθιο και στη συνέχεια ακολουθώντας τη σήμανση ή ρωτώντας κάποιον από τους ντόπιους, θα ανηφορίσουμε σε βατό αλλά χωμάτινο δρόμο για περίπου 2 χιλιόμετρα. Εδώ, σε μια απόκρημνη κόγχη του δυτικού Ολύμπου θα ανακαλύψουμε τα ασκηταριά του 14ου αιώνα.

Το Πύθιο, εκτός από το σπουδαίο αρχαίο του παρελθόν, παρέμεινε ζωντανό και κατά τη βυζαντινή περίοδο. Μάλιστα στην περιοχή υπάρχουν υπολείμματα βυζαντινών οχυρώσεων. Οι σκήτες που θα επισκεφτούμε είναι μεταβυζαντινές και δημιουργήθηκαν από μοναχούς της ιστορικής μονής Αγίας Τριάδας Σπαρμού (14ος αιώνας).

Η πρώτη σκήτη που προσεγγίζεται εύκολα είναι του Τιμίου Σταυρού ή Ταξιαρχών και είναι χτισμένη μέσα σε σπήλαιο που δεσπόζει σε μια κόψη του βράχου πάνω από τον δρόμο. Εντός του σπηλαίου υπάρχει ναΰδριο με τοιχογραφίες του 1339. Με πρόσβαση από σχετικά απότομο μονοπάτι εντοπίζεται ψηλότερα ακόμα ένα σπήλαιο με χτισμένη είσοδο, στις κοιλότητες του οποίου έχει δημιουργηθεί ακόμα ένα ασκηταριό. Μέσα σε αυτό διασώζονται αγιογραφίες των αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ που επίσης ανάγονται στον 14ο αιώνα μ.Χ.

Αν η περιήγηση σας άνοιξε την όρεξη για φαγητό, κατεβείτε στο χωριό Πύθιο όπου θα βρείτε το καλό εστιατόριο-ταβέρνα «Ο Θρόνος» και μια ψησταριά. Σε απόσταση μόλις 7 χιλιόμετρα βόρεια από το Πύθιο, σκαρφαλωμένο στις παρυφές του Ολύμπου σε υψόμετρο 1.200, συναντάμε το βλάχικο χωριό Κοκκινοπηλός, ένα από τα ιστορικά κεφαλοχώρια της περιοχής. Οι κάτοικοί του ήταν παραδοσιακά κτηνοτρόφοι, υλοτόμοι, αλλά και ασβεστάδες. Μάλιστα γύρω από το χωριό υπάρχουν ακόμη ασβεστοκάμινα τα οποία λειτουργούσαν μέχρι και τη δεκαετία του 1970. Στον Κοκκινοπηλό ή καλύτερα Κοκκινοπλό -όπως οι ντόπιοι αναφέρονται στο χωριό τους- λειτουργεί η παραδοσιακή ταβέρνα «La Noi» και στην είσοδο του οικισμού η ψησταριά «Κρουτσέλι», οι οποίες από την άνοιξη και μετά εξυπηρετούν κυρίως τους πεινασμένους ορειβάτες που ακολουθούν το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 με στόχο τις κυριότερες κορφές του Ολύμπου και τα καταφύγια.

Πού θα μείνετε

«Κτήμα Μπέλλου», απέχει 10 χιλιόμετρα από το Πύθιο και βρίσκεται επάνω στον δρόμο Ελασσόνας - Κατερίνης. Πρόκειται για έναν εξαιρετικό ξενώνα, απόλυτα εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον. Είναι χτισμένος μέσα σε ένα περιποιημένο αγρόκτημα 70 στρεμμάτων όπου καλλιεργούνται βιολογικά προϊόντα και αρωματικά φυτά τα οποία χρησιμοποιούνται στα βιολογικά μενού του εστιατορίου της μονάδας, τηλ. 23517-70021.

Στην Ελασσόνα θα μείνετε στα ενοικιαζόμενα δωμάτια «RiverSide Rooms». Βρίσκονται σε κατάφυτη τοποθεσία στην έξοδο της πόλης προς Κατερίνη, τηλ. 24930-22580 

ℹ️ www.viewsofgreece.com