Σκίτσα πριν από το τέλος του κόσμου

«Τι έκανες πριν από το τέλος του κόσμου;» Aυτή θα μπορούσε να είναι μια ατάκα μεταξύ των πρωταγωνιστών του «Μετά την καταστροφή», του –κατά τη γνώμη μου– ευφυέστερου άλμπουμ που κυκλοφόρησε ποτέ ο Αρκάς. Ομως ο Αρκάς, όπως τον γνωρίσαμε κάποτε, δεν υπάρχει πια. Επιπλέον, η εποχή των «παχειών αγελάδων» έχει παρέλθει οριστικά και η δυστοπία δεν αποτελεί πια ένα μακρινό σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Βρίσκεται εδώ, διαπερνά την καθημερινότητά μας, ορίζει τις ζωές μας. Η δυσώδης αποφορά που αναδίδει αυτό το σύστημα δεν μπορεί πλέον να κρυφτεί.

Και τι δεν ζήσαμε, ειδικά την τελευταία τετραετία: πανδημία, lockdown, μαφιόζικες εκτελέσεις, απίστευτης αγριότητας καταστολή, γυναικοκτονίες σε σχεδόν καθημερινή βάση, πυρκαγιές, πλημμύρες, πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας, υποκλοπές, κρατική δολοφονία στα Τέμπη και τόσα, μα τόσα άλλα… Με την κλιματική αλλαγή και τα απειλητικά σύννεφα του πολέμου να συντομεύουν δραματικά τον χρονικό ορίζοντα βιωσιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, το ερώτημα «Τι έκανες πριν από το τέλος του κόσμου;» λαμβάνει πλέον ηθικά χαρακτηριστικά.

Ο σκιτσογράφος Tasmar (κατά κόσμον Τάσος Μαραγκός) ανήκει σε εκείνη την κατηγορία δημιουργών που όχι απλώς δεν μασάνε τα λόγια τους και δεν συμβιβάζονται με τον ζόφο που μας περιβάλλει, αλλά «ακονίζουν» το πενάκι τους και διασώζουν κάτι από τον «υπέρ αδυνάτων» ρόλο της γελοιογραφίας. Κάπως έτσι λοιπόν, καταγράφοντας ανά τακτά διαστήματα τις αυθόρμητες αντιδράσεις του από τις αναρίθμητες αφορμές που του έδινε η επικαιρότητα, ο δημιουργός του «Hard Rock», στο διάστημα από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι και τον Μάρτιο του 2023, έφτιαξε πολλές δεκάδες σκίτσων, τα οποία κατά βάση ανέβαζε στα social media του. Αρκετά από αυτά τα σκίτσα τα συγκέντρωσε στο τελευταίο του αλμπουμάκι 144 σελίδων με τον τίτλο «Ποτ-πουρί - Μια ανθολογία σκίτσων λίγο πριν το τέλος του κόσμου» (εκδόσεις Μικρός Ηρως), προσθέτοντας ένα πολύτιμο τετρασέλιδο παράρτημα με σχολιασμό και σημειώσεις.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Tasmar λαμβάνει θαρραλέα θέση απέναντι στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα. Η έντονη κοινωνική κριτική, ο μαχητικός αντιφασισμός, η αλληλεγγύη προς τους αδύναμους, η απέχθεια προς κάθε λογής ακροδεξιούς, ρατσιστές, σεξιστές και λοιπούς σκοταδιστές, διατρέχουν κάθε σελίδα των κόμικς του. Οπως δεν είναι και η πρώτη φορά που κυκλοφορούν συλλογές αμιγώς πολιτικών σκίτσων του [παλιότερα άλμπουμ του: «Ολα είναι κόμικξς!» (Jemma Press, 2013) και «Αδέσποτα σκίτσα» (ΚΨΜ, 2016)].

Στο «Ποτ-πουρί» ο νυν πρωθυπουργός έχει την… τιμητική του. Ο happy traveler, ο εθνικός μας τουρίστας, ο κληρονομικώ δικαίω γόνος με το επιτηδευμένα ξεγυμνωμένο δασύτριχο στήθος του και την κούπα με το καφεδάκι στο χέρι, είναι ο απόλυτος αρνητικός πρωταγωνιστής της ζωής μας και κατ’ επέκταση της ανθολογίας του Tasmar. Ενας πρωταγωνιστής, ωστόσο, που δεν μας επιβλήθηκε δικτατορικά, αλλά εξελέγη δημοκρατικά (και προσφάτως επανεξελέγη πανηγυρικά), επιβραβευόμενος, εν τέλει, από τη σιωπηρή πλειοψηφία των «φιλήσυχων νοικοκυραίων» της διπλανής πόρτας. Και δίπλα στον «Μεσσία»/Predator, που εζήλωσε τη δόξα του Ερντογάν, παρελαύνει όλος ο εσμός των πρόθυμων υπηρετών του: αυλικών, μισθοφόρων και λοιπών αναλώσιμων (μεγαλοδημοσιογράφοι, παπάδες, δικαστές, ΜΑΤατζήδες, Χατζηδάκης, Αδωνις, Μπαλάσκας, ποικιλόμορφα μπογδανοειδή).

Οπως καταλήγει και ο Γιάννης Κουκουλάς στο προλογικό του σημείωμα: «Με τόση απελπισία τριγύρω, ο Μαραγκός νιώθει την ανάγκη να μπει κι ο ίδιος στη “σκηνή”. Μας κοιτά κατάματα δίπλα στη γατούλα του και μοιράζεται μαζί μας το “Ημερολόγιό” του που δεν είναι διαφορετικό από τις εμπειρίες της κοινής μας δυστοπίας. Οχι μοιρολατρικά, ωστόσο […] δείχνοντάς μας πως υπάρχουν κι άλλοι δρόμοι. Επικίνδυνοι, αλλά όμορφοι».