Στο ανατολικό «δάχτυλο» της Πελοποννήσου, εκεί όπου το βράχινο ακρωτήρι του Καβο-Μαλιά τρυπά σαν σφήνα το γαλάζιο του Αιγαίου, συναντάμε κάποια από τα πιο αναγνωρίσιμα και εντυπωσιακά τοπία της Μεσογείου, όπως ο βράχος της Μονεμβασιάς και η διάσημη πια Ελαφόνησος με τις τροπικών χρωμάτων παραλίες της.
Ομως, πέρα από τα πολυφωτογραφημένα αξιοθέατα, ο τόπος αυτός, που δυστυχώς απειλείται με ολική καταστροφή από την αιολική βιομηχανία, έχει να μας επιδείξει μερικές ακόμη πιο συναρπαστικές γωνιές, τόσο στα παράκτια σημεία του όσο και στα μεσόγεια.
Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία τη μικρή ναυτική πολιτεία της Νεάπολης που βρίσκεται προς την πλευρά του Λακωνικού κόλπου, θα πραγματοποιήσουμε μερικές σύντομες εκδρομές που θα μας αποκαλύψουν τα μικρά, φυσικά θαύματα της μοραΐτικης γης.
Πούντα, ένα υπέροχος βιότοπος στον δρόμο για Ελαφόνησο
Κοντά στο χωριό Βιγλάφια (16 χλμ. βορειοδυτικά της Νεάπολης), σε ελάχιστη απόσταση από την τσιμεντένια προβλήτα που το καλοκαίρι γεμίζει από ατέλειωτες σειρές αυτοκινήτων που περιμένουν το μικρό φέρι μποτ για την αντικρινή Ελαφόνησο, συναντάμε τον μικρό υγρότοπο της Πούντας. Το υγροτοπικό αυτό σύστημα απαρτίζεται από δύο μακρόστενες αβαθείς λίμνες με ευμετάβλητες όχθες και αλλεπάλληλες σειρές από αμμόλοφους. Αυτός ο φαινομενικά ασήμαντος τόπος δίνει καταφύγιο σε σπάνια είδη της χλωρίδας και της ορνιθοπανίδας. Ετσι, εδώ συναντάμε τα προστατευόμενα θαλασσόκεδρα, το ενδημικό φυτό «Saponaria jagelii», το πολυετές φυτό «Ammophila arenaria», το λουλούδι «Pancratium maritimum» –γνωστό και ως «Κρίνος της Θάλασσας»–, το φαρμακευτικό βότανο «γαλανάγκαθο» και δεκάδες ακόμη είδη του φυτικού βασιλείου.
Ο μικρός υγρότοπος αποτελεί σημαντικό ενδιάμεσο σταθμό για μεγάλα σμήνη πουλιών που την εποχή αυτή μεταναστεύουν μέσω Κυθήρων - Αντικυθήρων για την Αφρική. Φυσικά, η περιοχή διαθέτει υπέροχες, τροπικών χρωμάτων παραλίες, όπου μπορείτε με άνεση να κολυμπήστε έως τα μέσα του Οκτωβρίου. Σε ελάχιστη απόσταση από την ακτή, στη θέση Παυλοπέτρι, ξεχωρίζουν τα βυθισμένα τμήματα της μυκηναϊκής πολιτείας η οποία χρονολογείται από το 1680 έως το 1180 π.Χ.!
Ο τόπος είναι ιδανικός για σύντομους, ευχάριστους περίπατους, ιδίως το σούρουπο, όταν το στενό της Ελαφονήσου, οι αμμόλοφοι και οι λιμνούλες ντύνονται με τα θερμά χρώματα του ήλιου που δύει πίσω από τους ορεινούς όγκους του Ταΰγετου.
Το άφαντο Κλεφταύλακο και το απολιθωμένο δάσος της Αγίας Μαρίνας
Στο νοτιότερο σημείο του Καβο-Μαλιά, όπου η ανθρώπινη παρουσία έχει αφήσει το στίγμα της με ένα μικροσκοπικό χωριό-λιμανάκι, αυτό του Προφήτη Ηλία, ο ψαγμένος περιηγητής θα ανακαλύψει κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα τοπία της Πελοποννήσου. Ρωτώντας τους ψαράδες στον Προφήτη Ηλία θα εντοπίσετε στον χάρτη τον ορμίσκο, γνωστό στους ντόπιους ως Κλεφταύλακο. Πρόκειται για ένα στενό και αρκετά βαθύ φιόρδ που έχει συνδέσει την παρουσία του με πειρατικές επιδρομές και κουρσάρικα ρεσάλτα. Οι παλιότεροι θα σας διηγηθούν συναρπαστικές ιστορίες από την εποχή όπου τα πειρατικά καράβια έσπερναν τον τρόμο στους στεριανούς. Λίγο νοτιότερα συναντάμε την ακτή της Αγίας Μαρίνας που, αν και βραχώδης, κρύβει στον κόρφο της μικρές αμμουδερές παραλίες με λαχταριστά γαλαζοπράσινα νερά, ιδανικά για τις τελευταίες βουτιές του καλοκαιριού. Εδώ βρίσκεται και το περίφημο Γεωπάρκο του Αγίου Νικολάου που συμπεριλαμβάνεται στον Ατλαντα των Γεωλογικών Μνημείων του Αιγαίου. Πρόκειται για ένα απολιθωμένο δάσος από προϊστορικούς φοίνικες. Στην περιοχή υπάρχουν απολιθώματα οστράκων και κοραλλιών. Ο δρόμος από τη Νεάπολη μέχρι το κιόσκι όπου θα βρείτε χάρτη και πίνακα πληροφοριών, είναι ασφαλτοστρωμένος (16 χλμ.). Οπως είπαμε, μετά την περιήγηση σε αυτόν τον απογυμνωμένο από βλάστηση τόπο, μπορείτε να απολαύσετε μια δροσερή βουτιά στις παρακείμενες αμμουδιές της Αγίας Μαρίνας. Σε μικρή απόσταση από την ακτή, αλλά με πρόσβαση μόνο με σκάφος συναντάμε στην κυριολεξία ξαπλωμένο στον αμμουδερό βυθό, το κουφάρι του πλοίου «Καπετάν Ισμαήλ Χάκι». Το τουρκικών συμφερόντων πλοίο που μετέφερε σιδηρομετάλλευμα, βυθίστηκε στις 30 Ιανουαρίου 1978, κοντά στο ακρωτήρι Ζόβολο εξαιτίας μιας τρομερής καταιγίδας. Το πλήρωμα σώθηκε χάρη στις προσπάθειες ενός ντόπιου βοσκού που άναψε φωτιές στην παραλία της περιοχής, ώστε να βγουν με ασφάλεια οι ναυαγοί και να μην πέσουν στα βράχια.
Περίπατος στα έγκατα του Καβο-Μαλιά
Το σπήλαιο της Καστανιάς δεν είναι από τα γνωστά σπήλαια της Ελλάδας και ούτε το πιο εύκολο στην πρόσβαση. Παρ’ όλα αυτά, αν έρθετε στην περιοχή της Νεάπολης ή της Μονεμβασιάς θα πρέπει οπωσδήποτε να το επισκεφθείτε. Το σπήλαιο βρίσκεται κοντά στο χωριό Καστανιά που απέχει 13 χιλιόμετρα βόρεια από τη Νεάπολη και 50 χλμ. νότια από τη Μονεμβασιά. Ο δρόμος αν και έχει πολλές στροφές μέχρι την είσοδο του σπηλαίου, είναι στο σύνολό του ασφάλτινος. Το Σπήλαιο της Καστανιάς έχει εμβαδόν 1500 τ.μ. και 18 θαλάμους. Ο χώρος είναι οργανωμένος, υπάρχει ξενάγηση και στην είσοδο του σπηλαίου λειτουργεί κυλικείο. Αν δεν φυσά βόρειος άνεμος θα κατεβείτε για βουτιές στην ερημική παραλία Καμήλι με τα διάφανα νερά και τον αμμώδη βυθό (Πληροφορίες για το Σπήλαιο Καστανιάς: https://www.kastaniacave.gr/).
Το απόκοσμο βραχονήσι του Αγίου Φωκά
Ακολουθώντας τον καινούργιο ασφάλτινο δρόμο που συνδέει τη Νεάπολη με τη φημισμένη καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, θα απολαύσετε μια απίστευτα ενδιαφέρουσα διαδρομή καθώς ο δρόμος με αλλεπάλληλα ζιγκ ζαγκ σκαρφαλώνει στα ανεμοδαρμένα πρανή του βουνού. Οταν πια αρχίσει η κατάβαση, από κάποιο «μπαλκόνι» του βράχου θα ατενίσετε το ιδιόμορφο τοπίο του Αγίου Φωκά κάτω στην ακτή. Πρόκειται για μια μικρή νησίδα που απέχει ελάχιστα από την αντικρινή ακτή και συνδέεται με αυτήν με μια στενή βράχινη λωρίδα γης και ένα τσιμεντένιο γεφύρι. Επάνω στη νησίδα δεσπόζει το εκκλησάκι του Αγίου Φωκά και δίπλα του ασπρίζουν οι σταυροί από το μικρό κοιμητήριο. Οταν φυσούν οι γνωστοί για την ορμή τους βορεινοί άνεμοι, στο νησάκι ξεθυμαίνουν πελώρια κύματα και τότε μια απόκοσμη λευκή δαντέλα από αφρούς και εξανεμισμένες σταγόνες θαλασσινού νερού μοιάζει να το στεφανώνει. Οταν υπάρχει νηνεμία, ο τόπος αναδεικνύει την υπερβατική γαλήνη του με τη διαύγεια των νερών του που θυμίζουν πισίνα. Στην άκρη της ακτής, στο σημείο όπου ξεκινά το μονοπάτι για τη νησίδα του Αγίου Φωκά υπάρχει μια ήσυχη και απόμερη αμμουδερή ακρογιαλιά, ιδανική για κολύμπι. Λίγο ψηλότερα συναντάμε τον συνοικισμό Βούταμο ή Αγιος Φωκάς. Από τον Αγιο Φωκά η παραλιακή διαδρομή θα σας φέρει εύκολα στην καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, διανύοντας μόλις 15 χιλιόμετρα.
Πεζοπορία
Μια θαυμάσια και σημαδεμένη πεζοπορική διαδρομή (με κόκκινες πινακίδες κατεύθυνσης και σήμανση Π20) ξεκινά από το εκκλησάκι του Αγίου Φωκά και καταλήγει στο Σπήλαιο της Καστανιάς. Το μονοπάτι κινείται με πορεία νότια, παράλληλα με την ακτογραμμή. Στη συνέχεια στρέφεται ανατολικά, κερδίζει ύψος και καταλήγει στο σπήλαιο της Καστανιάς. Προσοχή χρειάζεται το πέρασμα του ρέματος Ποταμιές και προς το τέλος της διαδρομής η έντονη ανάβαση μέχρι τον αύλειο χώρο του Σπήλαιου Καστανιάς. Συνολικά ο πεζοπόρος θα χρειαστεί να καλύψει μια απόσταση 13.000 μέτρων σε 4 με 5 περίπου ώρες.
Καταδύσεις: Για οργανωμένες και ασφαλείς καταδυτικές εμπειρίες στην περιοχή του ναυαγισμένου πλοίου «Καπετάν Ισμαήλ Χάκι», θα απευθυνθείτε στο πιστοποιημένο –από τον οργανισμό PADI– καταδυτικό κέντρο, «Akra Malea», τηλ. 698 2077826, κ. Γιώργος (https://www.facebook.com/exploremalea/).
