Το απλό, καθαρό χιούμορ είναι δυσεύρετο στις μέρες μας, χαμένο μέσα στην πολυπλοκότητα των θεμάτων και παγιδευμένο στην απόπειρα των σεναριογράφων να φορτώσουν τη δουλειά τους, κάποτε επιτυχώς αλλά συνήθως ανεπιτυχώς, με βαριά νοήματα που επισκιάζουν, «πλακώνουν» την άδολη «πλάκα».
Συχνά, οι αναγνώστες, οι θεατές, οι δέκτες έχουν ανάγκη απλά να γελάσουν, να ξεκαρδιστούν, χωρίς να νιώθουν ενοχές για τη «ρηχότητα» του θέματος που προκαλεί το γέλιο, χωρίς να αναζητούν βαθυστόχαστες ιδέες, inside jokes και κρυφές πτυχές που αντιλαμβάνονται μόνον οι μυημένοι, οι εκπαιδευμένοι και οι «εκλεκτοί».
Με τα έργα του Βαγγέλη Χατζηδάκη, που εκτός από δημιουργός κόμικς είναι και stand-up comedian, το γέλιο αυτό προκύπτει αβίαστα, χωρίς ποτέ να είναι ρηχό. Και είναι λυτρωτικό, απελευθερωτικό και παντελώς απενοχοποιημένο.
Το «The Phatrix», που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, αποτελεί το τρίτο μέρος της σειράς «Phat Comicz» (πρώτη δημοσίευση στην ηλεκτρονική σελίδα socomic.gr ενώ οι δύο προηγούμενοι τόμοι, «Full Phat» και «Full Phat 3 Τυριά» είχαν κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Jemma Press).
Και σε αυτήν τη συλλογή, ο Χατζηδάκης διατηρεί στο ακέραιο το στιλ που έχει υιοθετήσει και υπηρετήσει εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια και συνθέτει μικρές, μονοσέλιδες ιστορίες ή ακόμη μικρότερες, χωρίς σταθερούς χαρακτήρες (πλην εξαιρέσεων, όπως ο Πράηβετ Τζίζας που δεν είναι άλλος από τον Χριστό φαντάρο, ντυμένο στα χακί ή ο Αστυνόμος Μπέκρας, το άκρως αντίθετο από αυτό που θα αποκαλούσαμε «δαιμόνιος ντετέκτιβ»), αλλά με κοινό σημείο την ανατροπή του τελευταίου καρέ, το απολαυστικό γκαγκ, το ευφυές λογοπαίγνιο που σε ωθεί να ξαναδιαβάσεις την ιστορία από την αρχή για να καταλάβεις αυτό που τώρα πια φαίνεται αυτονόητο αλλά δεν είχες πιάσει μέχρι να αποκαλυφθεί το αστείο.
Το σχέδιό του είναι για ακόμη μία φορά τόσο φαινομενικά απλό που ξενίζει όσους έχουν συνηθίσει τις «βαριές», φωτορεαλιστικές εικόνες με τις αμέτρητες λεπτομέρειες, τις προσεγμένες σκιάσεις, τις σωστές αναλογίες και την επιστημονικά δοσμένη προοπτική.
Ο Χατζηδάκης τα προσπερνάει όλα αυτά επιμένοντας να αποδίδει τα πρόσωπα ως μαύρους κύκλους με δύο τελίτσες για μάτια και μια γραμμούλα για στόμα, προσθέτοντας λίγα χρωματιστά μαλλιά όποτε χρειάζεται.
Κι όμως, αυτή η οριακή αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής, που περισσότερο προσεγγίζει τον ιδεότυπο του ανθρώπου όπως τον περιέγραψε ο Scott McCloud στο «Understanding Comics» παρά παραπέμπει σε συγκεκριμένες κι αναγνωρίσιμες φιγούρες, υπηρετεί ιδανικά τα σενάρια και με τις λιγοστές παρεμβάσεις του δημιουργού (κινήσεις χεριών, γκριμάτσες προσώπων, απολαυστικές ονοματοποιίες κ.λπ.) συμβάλλει σε ένα απολαυστικό αποτέλεσμα.
Πρόσφατα, στο The Comicdom Con διεξήχθη μια συζήτηση με θέμα «Πώς να φτιάξεις κόμικς αν δεν μπορείς να σχεδιάσεις κόμικς». Προσκεκλημένοι ήταν ο Αντώνης Βαβαγιάννης, ο Τάσος Ζαφειριάδης και ο Τάσος Πετρόπουλος, τρεις από τους πιο επιτυχημένους Ελληνες δημιουργούς που δεν φημίζονται όμως για το σχέδιό τους αλλά για τα κόμικς τους, όπως τόσοι και τόσοι δημιουργοί σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως η ομάδα του «Cyanide and Happiness», όπως o Johnny Ryan, όπως η Mary Fleener κ.ά. Τα κόμικς, άλλωστε, δεν είναι μόνο σχέδιο και δεν είναι μόνο σενάριο. Είναι πάνω απ’ όλα αφήγηση ιστοριών.
Το σενάριο και το σχέδιο συνεργάζονται και το αποτέλεσμα δεν προκύπτει ως το απλό άθροισμά τους αλλά με έναν πολλαπλασιαστικό τρόπο. Υπ’ αυτό το πρίσμα, ο τίτλος της προαναφερθείσας εκδήλωσης ήταν τουλάχιστον ατυχής. Κανείς «μπορεί» ή «δεν μπορεί» να «σχεδιάσει κόμικς». Ολοι μπορούν, όμως, να αφηγηθούν ιστορίες, και αν το κάνουν με τρόπο που βρίσκει ανταπόκριση στο κοινό, προχωρούν χωρίς να χρειάζεται να τους βάζουμε την ταμπέλα του καλού ή του κακού σχεδιαστή.
Ο Βαγγέλης Χατζηδάκης ανήκει σε αυτήν την άτυπη ομάδα δημιουργών που συνθέτουν ιστορίες γνωρίζοντας ότι δεν θα γίνουν ποτέ Bilal ούτε Moebius. Δεν είναι αυτή η επιδίωξή τους. Αυτό που προσπαθούν είναι να σε κάνουν να γελάσεις με τα μέσα και τις ικανότητες που διαθέτουν και είναι πολύ ειλικρινείς ως προς τις προθέσεις τους, κάτι που επιβεβαιώνεται από τον αυτοσαρκασμό τους:
«Εδώ και χρόνια οι ειδικοί προσπαθούν να απαντήσουν στο ερώτημα “είναι τα κόμικς τέχνη;” Αν όμως βασιζόντουσαν σε αυτό εδώ το βιβλίο, η απάντηση θα ήταν πολύ εύκολη! (Σπόιλερ: φυσικά και όχι!)» έγραφε ο πρώτος τόμος του «Phat Comicz» στο οπισθόφυλλό του.
Και ο δεύτερος πρόσθετε: «Το Full Phat 3 είναι το δεύτερο μέρος της τριλογίας που αποτελείται από 5 βιβλία. Και αν αυτό δεν βγάζει κανένα νόημα, πού να διαβάσετε και τα κόμικς που έχει μέσα. Περιέχει 100% αγνά και άσπιλα Phat Comicz, γνωστά κυρίως σαν το καλύτερο κακό κόμικ στην Ελλάδα».
Εχει περάσει, ευτυχώς, ανεπιστρεπτί η εποχή που καλός εικαστικός καλλιτέχνης ήταν αυτός που αποτύπωνε με φωτογραφικό τρόπο το μοντέλο του ή που ζωγράφιζε όμορφα (και βαρετά) τοπία και που καλός αφηγητής θεωρούνταν όποιος χρησιμοποιούσε τα περισσότερα επίθετα, τα πιο περίτεχνα καλολογικά στοιχεία και τις πιο παράξενες και εξεζητημένες λέξεις. Μια ιστορία, ανεξαρτήτως μεγέθους, διαβάζεται (και στα κόμικς, επίσης, βλέπεται) ως σύνολο. Αν το αποτέλεσμα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του αγοραστή είναι ικανοποιητικό.
Στα «Phat Comicz» του Βαγγέλη Χατζηδάκη είναι προφανές ότι πρόθεση του δημιουργού είναι να προκαλέσει το αυθόρμητο και συνεχές γέλιο. Αν προσδοκία του αναγνώστη είναι να γελάσει με την ψυχή του παρατηρώντας με πόσο έξυπνο τρόπο μπορεί κάποιος να σχεδιάσει απλά, μινιμαλιστικά και αποτελεσματικά τα πιο πολύπλοκα πράγματα, τότε το «Phatrix» επιτελεί τον σκοπό του με ιδανικό τρόπο.
Αν ο αναγνώστης αναζητά κάτι άλλο, δεν θα το βρει εδώ. Αν και εδώ που τα λέμε, το γέλιο μόνο καλό κάνει. Δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας