Εγκεφαλικό επεισόδιο: ποια τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο, ποια το προλαμβάνουν

Είναι γνωστό ότι η διατροφή συνδέεται με την κατάσταση της υγείας μας, ωστόσο, σύμφωνα με επιστημονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα και άλλες 8 ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν τρόφιμα που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλα που μπορεί να λειτουργήσουν προληπτικά.

Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη σε συνολικά 418.329 ανθρώπους, με επικεφαλής τη δρα Τάμι Τονγκ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «European Heart Journal» της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, τα αυγά και το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας αυξάνουν τον κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού, ενώ φρούτα, λαχανικά και ίνες μειώνουν τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού. Από ελληνικής πλευράς στη μελέτη συμμετείχαν η Αντωνία Τριχοπούλου, η Άννα Καρακατσάνη και η Ελένη Πέππα από το Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εως τώρα σχεδόν όλες οι έρευνες έχουν εξετάσει την επίπτωση της διατροφής συνολικά στα εγκεφαλικά, χωρίς να διακρίνουν ανάμεσα στα δύο βασικά είδη του, το αιμορραγικό και το ισχαιμικό. Η νέα μελέτη ανέλυσε σε βάθος 13 ετών τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων, από τους οποίους 4.281 έπαθαν ισχαιμικό εγκεφαλικό και 1.430 αιμορραγικό στη διάρκεια της έρευνας.

Διαπιστώθηκε ότι η μεγάλη κατανάλωση αυγών αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγικού αλλά όχι ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η συχνή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ινών, γάλατος, τυριού και γιαουρτιού μειώνει τον κίνδυνο ισχαιμικού αλλά όχι αιμορραγικού εγκεφαλικού. Αντίθετα η μεγαλύτερη κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος (αλλά όχι πουλερικών) αυξάνει σε μέτριο βαθμό τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού. Πιο ασαφής είναι η κατάσταση με τα ψάρια και τους ξηρούς καρπούς, όπου δεν βρέθηκε κάποια σημαντική αύξηση ή μείωση του κινδύνου για εγκεφαλικό.

Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά συμβαίνουν όταν κάποιος θρόμβος είτε μπλοκάρει την ροή του αίματος σε κάποια αρτηρία που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο, είτε σχηματίζεται κάπου αλλού στο σώμα και μετά καταλήγει στον εγκέφαλο όπου εμποδίζει την κυκλοφορία του αίματος. Στα αιμορραγικά εγκεφαλικά κάποια εσωτερική αιμορραγία προκαλεί ζημιά στα γειτονικά εγκεφαλικά κύτταρα. Περίπου το 85% των εγκεφαλικών είναι ισχαιμικά και το 15% αιμορραγικά. Τα εγκεφαλικά είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως.

«Το σπουδαιότερο εύρημα είναι ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση ινών, φρούτων και λαχανικών σχετίζεται σημαντικά με μειωμένο κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού. Το κοινό πρέπει να αυξήσει την κατανάλωση αυτών των τροφών», δήλωσε η δρ Τονγκ.

Το μεγαλύτερο όφελος παρέχουν οι διατροφικές ίνες (από φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς κ.ά.). Για κάθε γραμμάρια έξτρα κατανάλωσης ινών τη μέρα, μειώνεται κατά 23% ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού, πράγμα που ισοδυναμεί με δύο λιγότερα περιστατικά ανά 1.000 άτομα στη διάρκεια μιας δεκαετίας.

Για κάθε 200 γραμμάρια φρούτων και λαχανικών τη μέρα, ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού μειώνεται κατά 13%, πράγμα που ισοδυναμεί με ένα λιγότερο περιστατικό ανά 1.000 άτομα μέσα σε δέκα χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστούν την κατανάλωση τουλάχιστον 400 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών καθημερινά, καθώς επίσης 30 έως 45 γραμμαρίων ινών.

Δεν βρέθηκε κάποιο τρόφιμο που να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού. Αντίθετα, στην περίπτωση του αιμορραγικού εγκεφαλικού, ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 25% για κάθε έξτρα 20 γραμμάρια αυγών τη μέρα (ένα μέσο μεγάλο αυγό έχει βάρος περίπου 60 γραμμάρια). Η μελέτη δείχνει πάντως ότι στις εννέα ευρωπαϊκές χώρες που εξετάσθηκαν, η μέση κατανάλωση αυγών είναι χαμηλή (κάτω από 20 γραμμάρια τη μέρα).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ