Εθελοντισμός και στην... κινητικότητα

Με αμιγώς εθελοντικό χαρακτήρα και βασική καινοτομία τη δυνατότητα κάθε υπαλλήλου να έχει πρόσβαση στο σύνολο των προς κάλυψη θέσεων, δρομολογείται το νέο θεσμικό πλαίσιο για τον μόνιμο μηχανισμό κινητικότητας, σύμφωνα με την πρόταση που έθεσε από χθες σε προδιαβούλευση το υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Από το κατακερματισμένο καθεστώς που διέπει τις μετακινήσεις δημοσίων υπαλλήλων επιχειρείται η μετάβαση σε ένα πλαίσιο με ενιαίους κανόνες, με ταυτόχρονες ριζικές αλλαγές τόσο στις ίδιες τις διαδικασίες όσο και στο οργανωτικό σκέλος. 

Παράλληλα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι ο αρμόδιος υπουργός, Χρ. Βερναρδάκης, αφήνει με τις προτάσεις του ανοιχτά δύο ενδεχόμενα:

α) η κινητικότητα να επεκταθεί και στην κάλυψη θέσεων προϊσταμένων,

β) να καθιερωθούν κίνητρα που θα συνδέονται με την υπαλληλική σταδιοδρομία, με στόχο την προώθηση μιας θετικής αντίληψης των υπαλλήλων απέναντι στην κινητικότητα. 

Πάντως, το νέο σύστημα κινητικότητας προτείνεται, σε πρώτη φάση, να αφορά την κάλυψη θέσεων εργασίας υπαλλήλων, ενώ η παροχή κινήτρων (π.χ. μισθολογικά, βαθμολογικής εξέλιξης, δυνατότητα επιλογής υπηρεσίας μετά από ορισμένο χρόνο -π.χ. 3 χρόνια-, μοριοδότηση σε διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων) αποτελεί έναν από τους κύριους άξονες του προτεινόμενου πλαισίου, αλλά μόνο για την κάλυψη θέσεων σε παραμεθόριες ή νησιωτικές περιοχές - θέσεις, δηλαδή, οι οποίες δύσκολα συγκεντρώνουν ενδιαφέρον. 

Με τους υπόλοιπους κεντρικούς άξονες του πλαισίου προτείνεται: 

▆ Η κινητικότητα μεταξύ φορέων του Δημοσίου να αφορά αποκλειστικά την κάλυψη κενής οργανικής θέσης ορισμένου κλάδου (μετάταξη) και να έχει αμιγώς εθελούσιο χαρακτήρα.

Ως προστάδιο της μετάταξης δύναται να προβλεφθεί ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. 1 έτος), στο πέρας του οποίου θα οριστικοποιείται η τοποθέτηση του υπαλλήλου στον νέο φορέα. 

▆ Η κινητικότητα εντός του ίδιου φορέα (π.χ. διαφορετικές υπηρεσίες ενός υπουργείου ή περιφερειακές υπηρεσίες) να έχει τη μορφή της προσωρινής μετακίνησης (απόσπαση), υπό δύο προϋποθέσεις:

α) ύπαρξη κενών θέσεων που δεν είναι δυνατή η άμεση κάλυψή τους,

β) αποδεδειγμένες «σοβαρές και επείγουσες υπηρεσιακές ανάγκες». 

▆ Διαφάνεια στις διαδικασίες δημοσιοποίησης των θέσεων, στα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και στις διαδικασίες επιλογής των μετακινούμενων. 

▆ Η υποχρέωση υπαλλήλων για ορισμένη παραμονή (π.χ. 3 χρόνια) σε μία θέση μετά από διορισμό ή μετάταξη.

Ενιαίος καθορισμός ειδικών απαγορεύσεων για ορισμένες κατηγορίες προσωπικού (π.χ. νοσηλευτικό). 

▆ Διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του νέου πλαισίου κινητικότητας, μέσω μηχανισμών ελέγχου και αξιολόγησης. 

Σύμφωνα με το προτεινόμενο πλαίσιο, τα αιτήματα για την κάλυψη κενών θέσεων θα υποβάλλονται από υπουργούς και επικεφαλής ανεξάρτητων αρχών με την έναρξη κάθε έτους (π.χ. Ιανουάριο) στην Κεντρική Υπηρεσία Κινητικότητας, η οποία θα τα αξιολογεί και θα τα εισάγει στη συνέχεια (π.χ. τον Μάρτιο) σε ενιαία βάση δεδομένων όπου θα συγκεντρώνονται όλες οι διαθέσιμες θέσεις στο Δημόσιο.

Ετσι, οι υπάλληλοι θα γνωρίζουν πού ακριβώς υπάρχουν κενά και όσοι ενδιαφέρονται θα υποβάλλουν αιτήσεις μετακίνησης απευθείας στις υπηρεσίες που ζητούν προσωπικό.

Η δημοσιοποίηση του πίνακα των διαθέσιμων θέσεων θα έχει χαρακτήρα προκήρυξης.

Η εξέταση των αιτήσεων των υπαλλήλων προτείνεται να γίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες βάσει καθορισμένων κριτηρίων, όπως: τυπικά προσόντα, χρόνος προϋπηρεσίας, συνέντευξη κ.ά. 

Ακόμη, προτείνεται για την κινητικότητα μεταξύ ομοειδών φορέων (π.χ. δήμους, νοσοκομεία) να προβλεφθούν απλουστευμένες (και βέβαια ενιαίες) διαδικασίες μετάταξης ή και απόσπασης για περιορισμένο διάστημα.

Με στόχο την παροχή διευκολύνσεων στους υπαλλήλους, προτείνεται: 

▶ Η διεύρυνση των αμοιβαίων μετατάξεων/αποσπάσεων για υπαλλήλους ίδιου ή αντίστοιχου κλάδου. 

▶ Η επέκταση της δυνατότητας συνυπηρέτησης με σύζυγο δημόσιο υπάλληλο, εφόσον υπάρχουν «ανοιχτές» θέσεις στην περιφέρεια όπου υπηρετεί ο ένας από τους δύο. 

Ως προς το οργανωτικό πλαίσιο για τη διενέργεια της κινητικότητας, προτείνεται όχι μόνο η σύσταση της προαναφερθείσης Κεντρικής Υπηρεσίας Κινητικότητας (η οποία θα έχει συντονιστικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός ετήσιου προγράμματος κινητικότητας και, κυρίως, στην αξιολόγηση των αιτημάτων κάλυψης αναγκών σε προσωπικό), αλλά και η σύσταση μιας αντίστοιχης μονάδας σε κάθε υπουργείο, η οποία θα διατηρεί βάση δεδομένων με τους υπηρετούντες υπαλλήλους, ανά οργανική μονάδα, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του προσωπικού τους μητρώου (προσόντα, εργασιακή εμπειρία κ.λπ.) και θα έχει αποστολή, μεταξύ άλλων, να ανακατανέμει εσωτερικά τους υπαλλήλους με βάση τις υπηρεσιακές ανάγκες και το εργασιακό τους προφίλ. 

Μετά το στάδιο της προδιαβούλευσης (opengov.diavgeia.gov.gr), το σχέδιο για την κινητικότητα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση (οpengov.gr).

Στόχος του υπουργείου είναι το τελικό νομοσχέδιο για την κινητικότητα να κατατεθεί στη Βουλή τον Απρίλη.

Με το προωθούμενο πλαίσιο τίθενται απλώς οι βάσεις για τη διαμόρφωση μιας πολιτικής για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων με γνώμονα τη βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.