Το «φάντασμα» της κατάληψης προσπέρασε την πρυτανεία του ΕΜΠ

Αναγκαία αιτήματα

Οπως ανέφερε στην «Εφ.Συν.» μέλος της Πρωτοβουλίας Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Φοιτητών της Αρχιτεκτονικής, «ζήσαμε άλλο ένα περιστατικό που κλιμακώνει την ατμόσφαιρα τρομοκράτησης στο ΕΜΠ και δείχνει την πρόθεση de facto απαγορεύσεων κάθε εκδήλωσης οποιασδήποτε πολιτικής απόχρωσης που δεν συμφωνεί με αυτήν του πρύτανη. Ωστόσο, παρά τις απαγορεύσεις και το λοκ άουτ, βρεθήκαμε στον χώρο και καταφέραμε να συζητήσουμε. Δεν θα λογοκρίνουμε εκφράσεις όπως “συλλογική κουζίνα” και κυρίως “επανοικειοποίηση του χώρου του δημόσιου Πανεπιστημίου”, γιατί αν υποχωρήσουμε σε αυτό, πώς θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για τα μεγαλύτερα και άκρως αναγκαία αιτήματα για το δημόσιο Πανεπιστήμιο; Αυτό που χρειάζεται είναι πείσμα και να μη φοβόμαστε από τις απειλές».

Θυμίζουμε ότι πριν από λίγο καιρό είχε επιχειρηθεί -ανεπιτυχώς- από την πρυτανεία να απαγορευτεί και εκδήλωση στο ΕΜΠ για το έγκλημα των Τεμπών, με μέλη του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων, καθηγητές Πανεπιστημίου και πραγματογνώμονες.

Σε ανακοίνωσή της για τις νέες απαγορεύσεις στο ΕΜΠ, η Νέα Αριστερά υπογραμμίζει ότι «δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα. Ο πρύτανης του ΕΜΠ αποκαλύπτει ότι η ερμηνεία των “έκνομων πράξεων” εντοπίζεται σε μια εκδήλωση με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, ενώ η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη ανακοινώνει από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων το πλέγμα των αυταρχικών και ανορθολογικών μέτρων που δήθεν θα αντιμετωπίσουν τη βία στα Πανεπιστήμια. Ξαναζεσταμένο φαγητό με στόχο να πλήξει ξανά το δημόσιο δημοκρατικό Πανεπιστήμιο, το αυτοδιοίκητο, τις συλλογικές διαδικασίες, την ελευθερία διακίνησης ιδεών. Καλούμε εκπαιδευτικούς φορείς, τους φοιτητικούς συλλόγους, τους δημοκρατικούς πολίτες, τα κόμματα και τις οργανώσεις νεολαίας της αριστερής και προοδευτικής αντιπολίτευσης να υψώσουν τείχος για την υπεράσπιση του δημόσιου Πανεπιστημίου. Ενα τείχος υπεράσπισης της ελευθερίας και της δημοκρατίας».

κ. Διευθυντά,
Με έκπληξη έλαβα γνώση του σημερινού πρωτοσέλιδου της εφημερίδας σας (9.5.2025) με κεφαλαίους τίτλους «Απαγόρευση εκδήλωσης και λοκ άουτ στην Αρχιτεκτονική κήρυξε σήμερα ο Πρύτανης του ΕΜΠ - Επιστροφή σε σκοτεινές εποχές - Επικίνδυνη πράξη αυταρχισμού και λογοκρισίας από τον Γ. Χατζηγεωργίου, με κοινοποίηση στη ΓΑΔΑ», καθώς και των άρθρων αυτής «Ο πρύτανης Χατζηγεωργίου γυρίζει το Πολυτεχνείο στις πιο σκοτεινές εποχές», που υπογράφεται από τον δημοσιογράφο Κώστα Ζαφειρόπουλο (σελ. 19) και «Αυτά δεν τα έκανε ούτε η χούντα» στη στήλη «Η άποψη» χωρίς υπογραφή συντάκτη (σελ. 40).

Για την πλήρη ενημέρωσή σας και την αποκατάσταση της αλήθειας, θέτω υπόψη σας τα ακόλουθα:

1. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο διά της Αναπληρώτριας Κοσμήτορα αυτού δέχθηκε με προθυμία το αίτημα διεξαγωγής συζήτησης με θέμα «Πολυτεχνείο ελεύθερο και ανοιχτό στην κοινωνία ή μαγαζί συμφερόντων» στο Ιστορικό Συγκρότημά του στην οδό Πατησίων, σήμερα και ώρα 14.00. Σύμφωνα με το αίτημα αυτό στην πιο πάνω συζήτηση θα συμμετείχαν Καθηγητές της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ (ενεργοί και Ομότιμοι) και ο Πρόεδρος ΣΑΔΑΣ Αττικής. Παραχωρήθηκε δε προς τον σκοπό αυτό το Αίθριο του κτιρίου Αβέρωφ.

2. Ωστόσο, πολύ σύντομα μετά την έγκριση της ανωτέρω εκδήλωσης, ο χαρακτήρας της μεταβλήθηκε ριζικά: με την αφίσα που και εσείς δημοσιεύετε, μία μη ταυτοποιούμενη ομάδα, που αυτοπροσδιορίζεται ως «Συντονισμός για την επανοικειοποίηση των ελεύθερων και δημόσιων χώρων» ανήγγειλε την πραγματοποίηση, πέραν της πιο πάνω συζήτησης, μίας σειράς «δράσεων» στον ίδιο χώρο (συλλογικής κουζίνας, τουρνουά ποδοσφαίρου, ανταλλαγής ρούχων και βιβλίων, μουσικής εκδήλωσης και προσφοράς ποτών).

3. Από τον τίτλο της ομάδας αυτής συνάγεται αβίαστα ότι επιδίωξή της είναι η κατάληψη δημοσίων υποδομών. Συνάγεται ακόμα ότι η ομάδα αυτή θα επιχειρούσε να εκμεταλλευτεί την αφορμή τής πιο πάνω δημόσιας συζήτησης και των «δράσεων» που ανήγγειλε προκειμένου να «επανοικειοποιηθεί», δηλαδή, να καταλάβει εμβληματική δημόσια εκπαιδευτική υποδομή στο Ιστορικό Συγκρότημα του ΕΜΠ.

4. Το γνωστό σε όλους -και νομίζω από όλους αποδοκιμαστέο- φαινόμενο της κατάληψης εκπαιδευτικών υποδομών και εγκαταστάσεων των ΑΕΙ παρεμποδίζει την ελεύθερη και δημοκρατική λειτουργία τους, την παροχή πολύτιμης γνώσης στους φοιτητές τους και -με βάση πληθώρα οδυνηρών εμπειριών του πρόσφατου παρελθόντος- εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια και την περιουσία της πανεπιστημιακής κοινότητας και των περιοίκων.

5. Υπό τις συνθήκες αυτές η Πρυτανεία δεν μπορούσε να συναινέσει στην πραγματοποίηση των αναγγελθεισών, αλλά και των εξυπακουόμενων «δράσεων» μίας ομάδας, η οποία έχει γνωστούς σκοπούς αλλά άγνωστη ταυτότητα. Ετσι ζητήσαμε να μείνουν κλειστές οι πύλες του Ιστορικού Συγκροτήματος μετά το πέρας των διδακτικών δραστηριοτήτων, έχοντας την ελπίδα ότι αυτό αρκεί για την αποτροπή δυσάρεστων εξελίξεων.

6. Να είσαστε βέβαιοι ότι, εφόσον τα μέλη της Πολυτεχνειακής μας Κοινότητας θελήσουν τη διεξαγωγή συζήτησης στους χώρους του Ιδρύματος, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο θα φιλοξενήσει την εκδήλωσή τους με ευχαρίστηση και χωρίς διακρίσεις.

7. Μετά την ενημέρωσή σας για τα ανωτέρω, είμαι βέβαιος ότι και εσείς αντιλαμβάνεστε ότι οι χαρακτηρισμοί που μου αποδώσατε (τους οποίους δεν χρειάζεται να επαναλάβω) με τα πιο πάνω δημοσιεύματά σας είναι άδικοι. Επιτρέψτε μου δε να επισημάνω επιπρόσθετα ότι η εξαπόλυση τέτοιων στερεοτυπικών και τετριμμένων φράσεων, που τείνουν να καταστούν κενές περιεχομένου, δεν συνιστούν κριτική, αλλά στείρα συνθηματολογία.

Η απάντηση του συντάκτη

Με έκπληξη από την πλευρά μας διαβάσαμε την επιστολή του κ. πρύτανη. Λυπούμαστε από το γεγονός ότι ο κ. Χατζηγεωργίου με τη θεσμική του ιδιότητα απαντά με παραπλανητικούς και ψευδείς ισχυρισμούς, τους οποίους δεν στηρίζει με κανένα αποδεικτικό υλικό. Στην επιστολή του προς την αναπληρώτρια κοσμήτορα ο ίδιος απαγόρευσε στο σύνολό της την εκδήλωση, στην οποία κεντρικό ρόλο θα είχε μια συζήτηση που θα λάμβαναν μέρος δύο ομότιμοι καθηγητές Πανεπιστημίου, ένας εν ενεργεία καθηγητής και ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ Αττικής που στήριζε με απόφασή του τη διεξαγωγή της. Μάλιστα το γεγονός ότι όλοι οι παραπάνω δεν παρέστησαν τελικά στη συζήτηση, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε, αναιρεί τους ισχυρισμούς του.

Δεύτερον, οι δήθεν «αταυτοποίητοι διοργανωτές της εκδήλωσης» δεν είναι άλλοι από γνωστούς μεταπτυχιακούς και υποψήφιους διδάκτορες. Γιατί τους φοβάται άραγε; Στην απάντησή του ο κ. πρύτανης εξάγει το αυθαίρετο συμπέρασμα πως οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση θα επιδίωκαν την «κατάληψη δημοσίων υποδομών»! Για όσους έχουν περάσει από τα έδρανα του Πολυτεχνείου, είναι κοινός τόπος πως η έννοια της επανοικειοποίησης του δημόσιου χώρου (που διδάσκεται στις σχολές) απέχει παρασάγγας από αυτό που φοβάται ή φαντάζεται ο πρύτανης. Η ουσία είναι αλλού, όμως, και δικαιολογεί πλήρως το χθεσινό μας πρωτοσέλιδο. Οπως προκύπτει από την επιστολή, πρόκειται περί δίκης προθέσεων και μιας προληπτικής... απαγόρευσης με πολιτικό χαρακτήρα, για να μη γίνει αυτό που... φαντάζεται ο κ. πρύτανης ότι είχαν στο βάθος του μυαλού τους οι φοιτητές - μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά δεν το ομολογούσαν! Αναρωτιόμαστε αν πρέπει να απαγορευτούν επίσης και οι εκδηλώσεις της ΔΑΠ, αντίστοιχα, που ονειρεύεται την «επανοικειοποίηση» του δημόσιου πανεπιστημίου με όρους αγοράς.

Τέλος, καταγράφουμε ως θετική τη δέσμευση του πρύτανη ότι ανάλογες συζητήσεις και εκδηλώσεις στο μέλλον θα πραγματοποιηθούν και δεν θα λογοκριθούν. Μακάρι. Είναι το αυτονόητο.
Κώστας Ζαφειρόπουλος

Βεβήλωση του ΕΜΠ;!

«Πού να το περίμενα ότι 52 χρόνια μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, που απομόνωσε τη χούντα από το κοινωνικό σώμα και νίκησε ηθικά τους αρματοφόρους, θα βρισκόταν πρύτανης που θα απαγόρευε την ελευθερία του λόγου στον χώρο του ιδρύματος. 

»Τότε αρκετοί καθηγητές, με κίνδυνο να απολυθούν, στάθηκαν στο πλευρό των φοιτητών υπερασπιζόμενοι το δίκιο τους και καταθέτοντας υπέρ τους ακόμη και στα δικαστήρια, όπως έγινε στη δίκη των 11 τον Φεβρουάριο 1973. Στην κατάληψη του Πολυτεχνείου τότε ο πρύτανης Κονοφάγος αρνήθηκε να δώσει στην αστυνομία την άδεια να εισβάλει στον χώρο του ιδρύματος. Ως τότε είχαν γίνει πλήθος συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων στον χώρο του ΕΜΠ χωρίς ποτέ να διανοηθεί ο πρύτανης να καλέσει τη χουντική αστυνομία. 

»Και τώρα να: ο πρύτανης ειδοποιεί την αστυνομία για να μην επιτρέψει μια εκδήλωση στον ιστορικό χώρο του ιδρύματος με ομιλητές ομότιμους και εν ενεργεία καθηγητές του! Ολοταχώς προς τα πίσω ή μήπως επενδύοντας στον αυταρχισμό που η κυβέρνηση «διδάσκει», βάζει υποψηφιότητα για κάποια κυβερνητική θέση; Υπάρχει και προηγούμενο...».

Ολύμπιος Δαφέρμος

«Αποτελούμε κίνδυνο για το Πολυτεχνείο;»

«Το έγγραφο που μου κοινοποιήθηκε με την απόφαση του πρύτανη ρητά αναφέρει ότι δεν επιτρέπει τη διενέργεια της εκδήλωσης ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ της. Μετά την απαγόρευση και το λοκ άουτ που επιβλήθηκε δεν υπήρξε καμία ενημέρωση από κανένα διοικητικό όργανο ότι επιτρέπεται η συζήτηση. Ο ίδιος ο πρύτανης διαψεύδει τον εαυτό του. Δεν έχουν καμία πραγματική βάση όσα ισχυρίζεται. Αραγε όλοι εμείς, νυν και ομότιμοι καθηγητές, μεταπτυχιακοί και υποψήφοι διδάκτορες, αποτελούμε κίνδυνο για το Πολυτεχνείο; Ολο αυτό συνιστά και ακραία προσβολή προς το πρόσωπό μας».

Τάσης Παπαϊωάννου, ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ