Ενα πλήθος προσφύγων και μεταναστών που αγγίζει τις 5.000 βρίσκεται αυτές τις μέρες στις δομές φιλοξενίας της Βόρειας Ελλάδας, αποδεικνύοντας ότι οι ροές μπορεί να κρατιούνται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, είναι όμως συνεχείς. Τα σημεία εισόδου στη χώρα αυτών των ανθρώπων παραμένουν κατά βάση τα νησιά και φυσικά ο Εβρος, το τείχος του οποίου αποδεικνύεται αναποτελεσματικό. Εντυπωσιακή είναι από τη μία η αλλαγή της εθνοτικής σύνθεσης των προσφύγων και από την άλλη τα ρατσιστικά αντανακλαστικά που εξακολουθούν να επιδεικνύουν πρόσωπα και κοινωνικές ομάδες.
Οι πληροφορίες της «Εφ.Συν.» θέλουν αυτές τις πέντε χιλιάδες ανθρώπους να βρίσκονται σήμερα στις δομές των Διαβατών και του Βαγιοχωρίου Θεσσαλονίκης, στην Καβάλα, στη Δράμα, στον Δήμο Σιντικής, στη Βέροια, στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Παίρνοντας υπόψη τις δομές της Θεσσαλονίκης, οι δομές αυτές σήμερα ξεπερνούν το ήμισυ της δυναμικότητάς τους, ενώ ειδικά για τα Διαβατά που διαθέτουν και το ΚΥΤ η δυναμικότητα μπορεί και να αλλάζει κάθε μέρα. Οσοι βρίσκονται σήμερα στις δομές είναι αυτοί/ές που πέρασαν στη χώρα το περασμένο καλοκαίρι και οι οποίοι με βάση τους μέχρι τώρα ρυθμούς θα παραμείνουν στις δομές για τουλάχιστον εννέα μήνες. Υπάρχει πολύ απλά μια αδιάκοπη ροή, η οποία στις μέρες μας γίνεται γνωστή μόνο από περιστατικά με βύθιση κάποιας λέμβου, τον πνιγμό ανθρώπων στο Αιγαίο ή τις λιγοστές διασώσεις. Η συνολική εικόνα όμως έχει σβηστεί από την καθημερινή ειδησεογραφία, πάει να πει ότι διαβαίνουμε την επικράτεια της απεχθούς και τερατώδους κανονικοποίησης.
Παρατηρείται αλλαγή της εθνοτικής σύνθεσης των προσφύγων
Η εθνοτική καταγωγή προσφύγων και μεταναστών έχει τη σημασία της και θα πρέπει να αξιολογηθεί περαιτέρω. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον ότι από το καλοκαίρι και μετά αυτοί που εισέρχονται είναι και πάλι ένα κύμα οικογενειών από τη Συρία. Η ροή αυτή, όπως φαίνεται, δεν έχει ανακοπεί διόλου από την αλλαγή καθεστώτος και, κυρίως, όπως διαφαίνεται από τις προθέσεις αυτών των ανθρώπων που βρίσκονταν στις δομές πριν από τις αλλαγές και παρακολουθούν τώρα τις εξελίξεις, δεν φαίνεται ότι αυτές να είναι τόσο ελκυστικές που να διαφοροποιούν την επιθυμία τους να καταφύγουν σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα.
Στην καταγραφή αυτή αξίζει να σημειωθεί ακόμη ότι οι Γεζίντι, εθνοτική ομάδα που ήταν για χρόνια η πλειονότητα σε συγκεκριμένα καμπ της Βόρειας Ελλάδας, είναι πλέον απειροελάχιστοι και, όπως δείχνουν τα πράγματα, από την κοινότητά τους μάλλον δεν έχει μείνει κανείς πλέον στα χώματα όπου γεννήθηκαν και υπήρξαν για αιώνες. Η εθνοκάθαρση δηλαδή στην περίπτωσή τους μπορεί να θεωρείται πλέον απόλυτη.
Σήμερα λοιπόν στις δομές διαμένουν Σύροι και Αφγανοί, οικογένειες κυρίως, καθώς έχει μειωθεί παράλληλα κατά πολύ ο αριθμός των μεμονωμένων νεαρών από την Αφρική ή άλλες αραβικές χώρες που για ένα διάστημα ήταν πλειονότητα. Για όλους αυτούς τους ανθρώπους οι διαδικασίες προκειμένου να πάρουν καθεστώς ασύλου είναι αργές και χρονοβόρες και οι καθυστερήσεις έχουν να κάνουν κυρίως με την έλλειψη διερμηνέων. Στα ξεχωριστά αυτής της σύντομης καταγραφής αξίζει να σημειωθεί ότι παρατηρήθηκε εσχάτως μια μικρή ροή από… την Υεμένη! Πρόκειται για αντιφρονούντες των Χούθι. Οι άνθρωποι αυτοί, για ευνόητους λόγους -που δεν χρειάζεται τώρα να εξηγηθούν-, έχουν σχετικά ευνοϊκή αντιμετώπιση σε ό,τι αφορά την έκδοση χαρτιών.
Πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν υπερβεί το εννιάμηνο σε κάποια δομή είναι ελάχιστοι και είναι κυρίως αυτοί που δεν κατάφεραν να πάρουν καθεστώς ασύλου. Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να είναι λίγοι, βρίσκονται όμως σε καθεστώς απόλυτης παρανομίας, βρίσκουν προσωρινά διευκόλυνση στις δομές, αλλά κανείς δεν ξέρει ποιο είναι το αύριο γι’ αυτούς.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει έξαρση στις αφίξεις ασυνόδευτων παιδιών, σε σημείο που δεν αποκλείεται να ξανανοίξει ό,τι μέχρι τώρα καλούσαμε safe zone -είχαν καταργηθεί πριν από τρία χρόνια-, μετονομαζόμενες τώρα σε... safe area (από φαντασία σκίζουμε)!
Συνθήκες διαμονής και... σχολεία μόνο για χριστιανόπουλα
Οι συνθήκες διαμονής των ανθρώπων στις δομές είναι στοιχειωδώς αξιοπρεπείς και έχουν τη δυνατότητα να βγαίνουν βόλτες ή για αναζήτηση δουλειάς. Στον τομέα της εργασίας, πάντως, πολύ λίγοι τα έχουν καταφέρει. Η έξοδος από τη δομή, το ελάχιστο δηλαδή δικαίωμα για να αισθάνονται ότι έχουν μια επαφή με τη ζωή, ισχύει για όσους κυρίως βρίσκονται κοντά ή εντός αστικού κέντρου όπου μπορούν να βρίσκουν ένα στοιχειώδες ενδιαφέρον. Οσοι όμως βρίσκονται σε δομές μακριά από αστικά κέντρα έχουν τεράστιο πρόβλημα μετακίνησης.
Για παράδειγμα, στο Βαγιοχώρι δεν φτάνει λεωφορείο του ΚΤΕΛ. Τα αιτήματα της διοίκησης της δομής προς το ΚΤΕΛ έχουν πέσει στο κενό με διάφορες αστείες προφάσεις, οπότε όποιοι πρόσφυγες θέλουν να βγουν βόλτα πρέπει να περπατήσουν περίπου πέντε χιλιόμετρα μέχρι τη Νυμφόπετρα για να πάρουν από εκεί λεωφορείο και φυσικά άλλα πέντε χιλιόμετρα περπάτημα μετά για να επιστρέψουν.
Εχουν καταγραφεί περιστατικά συγκαλυμμένης ρατσιστικής αντιμετώπισης όπως αυτά στο Κλειδί Σιντικής όπου έπειτα από διαμαρτυρίες μπήκαν δρομολόγια λεωφορείων αλλά… μόνο για πρόσφυγες («Εφ.Συν.», 28.3.2024, «Δρομολόγια ρατσισμού χωρίς στάση ευαισθησίας»)! Ο δήμαρχος Σιντικής Γιώργος Τάτσιος, από τους ηγέτες των νεομακεδονομάχων, ξαναχτύπησε προσφάτως καταθέτοντας πρόταση στο υπουργείο Εξωτερικών για την υποδοχή και φιλοξενία παιδιών σχολικής ηλικίας αλλά… μόνο χριστιανόπουλων. Η φιλοξενία προτείνεται να γίνει στη Μαθητική Εστία στα Κάτω Πορόγια και αφορά παιδιά «από τη δοκιμαζόμενη Αρχαία Χριστιανική Πόλη Μααλούλα της Συρίας»(;). Εισηγούμενος μάλιστα το θέμα, ο δήμαρχος είπε ότι «δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια και τα αυτιά στις εκκλήσεις που απευθύνουν οι χριστιανικοί πληθυσμοί στη Συρία, εκεί που υπάρχει Ορθοδοξία και οφείλουμε να κάμνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας. Να πούμε στο ΥΠΕΞ ότι διαθέτουμε 72 κρεβάτια για τη φιλοξενία διωκόμενων χριστιανόπουλων από τη Συρία».
Πώς έφτασε το θέμα στον Δήμο Σιντικής; «Το θέμα ήρθε από συνείδησης», λέει ο δήμαρχος, καθώς «ούτε μας ζήτησε κανείς ούτε ξέρω αν μας ζητήσει. Γνωρίζουμε ότι ο χριστιανικός πληθυσμός δοκιμάζεται από τους τζιχαντιστές (…) ποια παιδιά θα έρθουν θα είναι δουλειά του ΥΠΕΞ (...) ελπίζω ότι η απόφαση θα είναι ομόφωνη και ότι θα κάνει αίσθηση στο πανελλήνιο και θα υπάρξουν κι άλλοι δήμοι που θα προσφερθούν, οπότε και το ΥΠΕΞ θα το δει με καλύτερο μάτι».
Επαναπροωθήσεις με επικοινωνιακό γάντι
Αν υπάρχει απάντηση στο ερώτημα από ποια σημεία εισέρχονται οι άνθρωποι αυτοί στη χώρα (νησιά, Εβρος), με γκρίζα βεβαιότητα απαντιέται και το ερώτημα τι συμβαίνει με τις επαναπροωθήσεις. Σταμάτησαν οι βάρβαρες επαναπροωθήσεις από τις «επίσημες» και «ανεπίσημες» συμμορίες; Αυτή ήταν και παραμένει η πλέον σκοτεινή και βάρβαρη πτυχή του θέματος. Οι πληροφορίες που βγαίνουν από το επικοινωνιακό έρεβος είναι ελάχιστες, αρκετές όμως για να μας επιτρέπουν να πούμε ότι η βαρβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται πρόσφυγες και μετανάστες δεν έχει σταματήσει. Γινόμαστε απλώς κατά καιρούς μάρτυρες περιστατικών -όπως προσφάτως στη Ρόδο («Εφ.Συν.», 24.1.2025, «Μη φοβάσαι, αγάπη μου, σχεδόν φτάσαμε»)- που αναδεικνύονται γιατί μια σειρά από συμπτώσεις επιτρέπουν να βγουν τόσα στοιχεία (από διασωθέντες κατά κύριο λόγο) όσα είναι αρκετά αφενός για να μιλάμε και να καταγγέλλουμε τα γεγονότα, αφετέρου για να φανταζόμαστε αυτά που πραγματικά συμβαίνουν.
*Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στην εκδήλωση που οργάνωσε η ΚΕΕΡΦΑ στη Θεσσαλονίκη το Σάββατο 25.1.2025 για το έγκλημα στην Πύλο με τους 650 πνιγμένους πρόσφυγες και με αίτημα να διεξαχθεί η δίκη στο Ναυτοδικείο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας