Mε την Αττική να παραμένει «μαύρη τρύπα» στον σχεδιασμό για την επεξεργασία των αστικών απορριμμάτων και πλήθος διαπιστώσεων για το πόσο πίσω έχει μείνει η Ελλάδα σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς στόχους για την ανακύκλωση, ολοκληρώθηκε η ημερίδα που οργάνωσαν χθες το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) για τη διαχείριση των αποβλήτων.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον απόηχο της διελκυστίνδας για το «τέλος ταφής» απορριμμάτων στο οποίο αντέδρασαν δυναμικά οι δήμοι μετά την απόφαση της Περιφέρειας Αττικής να επιχειρήσει την είσπραξή του, ρίχνοντας τις ευθύνες στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Το «τέλος ταφής» μεταβιβάζει στους δημότες και τους φορολογούμενους το κόστος για την κατασκευή έργων ανακύκλωσης και επεξεργασίας απορριμμάτων αφού προηγουμένως, επί σειρά ετών, χάθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια επειδή η Ελλάδα δεν είχε προχωρήσει τους σχεδιασμούς για την αξιοποίησή τους.
Η προσφυγή
Μετά τη σύγκρουση των τελευταίων ημερών, η κυβέρνηση εμφανίστηκε συμβιβαστική μιλώντας για «ανταποδοτικότητα» του τέλους ταφής και πρόσθετη επιχορήγηση των δήμων, αλλά η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) παραμένει αντίθετη με την επιβολή του καθώς εκκρεμεί η εκδίκαση της προσφυγής που έχει καταθέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας με σκοπό την ακύρωσή του.
Μιλώντας από το βήμα της χθεσινής ημερίδας, ο αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, αναφέρθηκε στο τέλος ως «πρόστιμο», επισημαίνοντας ότι θα παρακρατείται ποσοστό 15% που μπορεί να φτάσει και στο 20% για την αποκατάσταση χωματερών: «Γιατί να πρέπει να πληρώσει αυτός που δεν ευθύνεται για τη δημιουργία τους και να μην πάρει τα λεφτά κάνοντας δράσεις στον δήμο του, όπως κάνουμε εμείς χρηματοδοτώντας τες μόνοι μας; Οι οριζόντιες δράσεις είναι πιασάρικες, αλλά ποια είναι η σχέση ενός μικρού με έναν μεγάλο δήμο, ενός νησιωτικού ή ορεινού με έναν αστικό;», ανέφερε ο κ. Κωνσταντέλλος.
Ανεβάζοντας περισσότερο τους τόνους, είπε χαρακτηριστικά: «Μας παίρνετε το πορτοφόλι και χρήματα που δεν έχουμε και θεωρώ πως κινούμαστε στη λάθος κατεύθυνση. Δεν είμαστε αντίπαλοι ούτε με το υπουργείο, ούτε με την Περιφέρεια, ούτε με τον ΕΟΑΝ (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης), αλλά δεν είμαστε και ραγιάδες. Τελείωσε αυτή η εποχή. Δεν μπορείτε για τοπικές υποθέσεις να αποφασίζετε εσείς και να φέρνετε τις αποφάσεις σε μας».
Στον αντίποδα, ο Μανώλης Γραφάκος, γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, αρμόδιος για τα απόβλητα, προσπάθησε να εξωραΐσει την κατάσταση, ισχυριζόμενος ότι υπάρχει πλέον σχεδιασμός και κατασκευάζονται πλήθος Μονάδων όπου θα γίνεται η επεξεργασία των απορριμμάτων. Μίλησε για 12 μονάδες που είναι εν λειτουργία και ακόμη 23 υπό κατασκευή σε διάφορα μέρη της επικράτειας, αλλά παραδέχθηκε ότι τα χρήματα που διατίθενται από το ΕΣΠΑ δεν αρκούν για τη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων έργων και το κενό θα καλυφθεί από το τέλος ταφής.
Καμία αναφορά
Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι ο κ. Γραφάκος δεν έκανε καμία αναφορά για τις μεγάλες Μονάδες Επεξεργασίας της Αττικής και την τύχη τους. Υπενθυμίζεται ότι η Περιφέρεια Αττικής έχει προκηρύξει δύο μεγάλες τέτοιες μονάδες από το 2021 στο Σχιστό και τον Κεντρικό Τομέα, οι οποίες υποτίθεται ότι θα κατασκευάζονταν με ΣΔΙΤ. Υποτίθεται ακόμη ότι υπήρχε σχεδιασμός και για άλλες μονάδες με συνολικό κόστος που θα ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο ευρώ, αλλά στην Αττική το μόνο που συνεχίζει να υπάρχει είναι η μεγαλύτερη χωματερή της Ευρώπης στη Φυλή.
Ενδεικτικό της έλλειψης σχεδιασμού και κονδυλίων είναι το γεγονός ότι από το ΕΣΠΑ του 2021-2027 ακόμη δεν έχει βγει η πρόσκληση για έργα απορριμμάτων και ο κ. Γραφάκος είπε ότι αυτό θα γίνει τώρα, αρχές του 2025. Προβλέπονται χρηματοδοτήσεις 620 εκατομμυρίων για μονάδες επεξεργασίας και 180 εκατ. ευρώ για έργα που θα προωθούν τη διαλογή στην πηγή σε κάθε δήμο.
Κεντρικό ρόλο στην αλυσίδα της ανακύκλωσης καλούνται να παίξουν οι δήμοι ώστε τα χρήσιμα υλικά (γυαλί, χαρτί, αλουμίνιο, πλαστικά, ύφασμα, ξύλο) να συλλέγονται χωριστά και να μην καταλήγουν ανακατεμένα με τα υπόλοιπα και κυρίως τα οργανικά απόβλητα (κουζίνα-κήπος) τα οποία στην Ελλάδα αποτελούν το τεράστιο 46% της παραγωγής αποβλήτων.
Χάθηκαν 300 εκατ. ευρώ
Σημαντικός επίσης είναι ο ρόλος των Φορέων Διαχείρισης (ΦΟΔΣΑ) οι οποίοι θα αναλάβουν την επεξεργασία των απορριμμάτων σε κάθε περιφέρεια. Ο πρόεδρος του Δικτύου των ΦΟΔΣΑ, Παναγιώτης Σημανδηράκης, υπενθύμισε ότι από το προηγούμενο ΕΣΠΑ (2014-2020) χάθηκαν κονδύλια 300 εκατ. αλλά και ότι τώρα υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πέσουν έξω τα χρονοδιαγράμματα. Ομως και οι ΦΟΔΣΑ έχουν αφεθεί στην τύχη τους καθώς στην πρόσφατη έκθεσή της η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΕΕΥ) έδωσε πιστοποίηση μόνο σε επτά από τους 14 φορείς που λειτουργούν.
Στοιχεία για την υστέρηση της Ελλάδας στον τομέα της ανακύκλωσης παρουσίασε στο άνοιγμα της ημερίδας η καθηγήτρια του ΕΜΠ Μαρία Λοϊζίδου, λέγοντας ότι η χώρα μας κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη, αφού εξακολουθεί να θάβει σχεδόν το 80% των σκουπιδιών της. Ενδεικτικό της απόστασης είναι το γεγονός ότι ο μέσος όρος ταφής στην Ευρώπη είναι στο 25%, ενώ υποτίθεται ότι και για την Ελλάδα ισχύει ο στόχος να θάβουμε το 10% ύστερα από πέντε χρόνια, το 2030. Η κ. Λοϊζίδου σημείωσε πάντως ότι λύση δεν αποτελεί η καύση των απορριμμάτων αφού πρέπει να προηγείται η διαλογή στην πηγή και η ανακύκλωση.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας