«Μαύρη» χρονιά το 2024 στους δρόμους της Κρήτης

Μία από τις χειρότερες χρονιές ως προς τον αριθμό θανατηφόρων τροχαίων για την Κρήτη ήταν το 2024, με συνολικά 64 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους του νησιού, την ώρα που περισσεύουν οι υποσχέσεις τόσο για την κατασκευή του νέου ΒΟΑΚ (Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης) όσο και για τις αναγκαίες παρεμβάσεις στο ήδη υπάρχον και επικίνδυνο οδικό δίκτυο. Η πρωτοχρονιάτικη πίτα της περιφέρειας Κρήτης ήταν μια ακόμα ευκαιρία για να ακουστούν υποσχέσεις και εξαγγελίες, ενώ το νησί θρηνεί τα θύματα της ασφάλτου.

Ο απολογισμός που κάνει στο τέλος κάθε χρονιάς ο Εθελοντικός Σύλλογος Προστασίας από τα Τροχαία Ατυχήματα (ΕΣΥΠΡΟΤΑ) είναι ο ακριβέστερος δείκτης, τόσο για την πορεία των οδικών έργων στο νησί όσο και για την οδηγική συμπεριφορά των Κρητικών. Περίπου το 40% των νεκρών ήταν νέοι άνθρωποι κάτω των 40 ετών, ενώ ειδικά στην ηλικιακή ομάδα 18-25 ετών καταγράφηκαν τα 15 από τα 64 θύματα. Εκεί πάντως που η Κρήτη σπάει όλα τα κοντέρ είναι στον μέσο όρο θυμάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων.

Ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 51 νεκροί ανά εκατομμύριο πληθυσμού (στοιχεία 2023), η Κρήτη για το 2024 καταγράφει αρνητικό ρεκόρ, με περίπου 104 νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Ειδικά το 2024, το νησί γύρισε κυριολεκτικά 10 χρόνια πίσω, στα ποσοστά του 2014, όταν και πάλι είχαν καταγραφεί 64 νεκροί, ενώ όλες τις ενδιάμεσες χρονιές (και όχι μόνο τα χρόνια του περιορισμού μετακινήσεων λόγω covid) οι απώλειες ήταν χαμηλότερες. Ειδικά σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, οι νεκροί στην Κρήτη σχεδόν διπλασιάστηκαν, από 39 το 2023 σε 64 τη χρονιά που μόλις ολοκληρώθηκε.

Το όνειρο του ΒΟΑΚ

Με βάση τα στοιχεία που καταθέτει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Συλλόγου, Γιάννης Λιονάκης, χρήσιμα συμπεράσματα εξάγονται και από την κατανομή των τροχαίων ως προς την κατηγορία του οδικού δικτύου. Το 1/3 των θανατηφόρων τροχαίων καταγράφηκε στον «μεγάλο ασθενή», τον υπάρχοντα ΒΟΑΚ για τον οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι (και δάκρυα) επί 40 χρόνια.

Οι εξαγγελίες Μητσοτάκη για άμεση προτεραιότητα των έργων στο συγκεκριμένο δίκτυο ηχούν πλέον ως κοροϊδία στα αυτιά των Κρητικών. Στις επανειλημμένες υποσχέσεις για συμβασιοποίηση και κατασκευή όλων των κομματιών του έργου από την Κίσσαμο μέχρι τον Αγιο Νικόλαο προστέθηκαν πλέον και οι εξαγγελίες Σταϊκούρα για «κολονάκια» και άλλα έργα βελτίωσης του ήδη υπάρχοντος δρόμου. Το έργο εξαγγέλθηκε χωρίς χρονοδιάγραμμα και χωρίς προϋπολογισμό. Το μόνο που μάθαμε από τον κ. Σταϊκούρα είναι πως τα έργα βελτίωσης θα ανατεθούν στον ανάδοχο του κυρίως τμήματος του νέου ΒΟΑΚ, δηλαδή στην ΤΕΡΝΑ, με επέκταση της σχετικής σύμβασης (βλ. ΒΟΑΚ: άφησε στην Κρήτη ένα… powerpoint ο Σταϊκούρας - «Εφ.Συν.», 17.10.2024).

Και, βέβαια, ούτε κουβέντα για το ανατολικότερο κομμάτι της Κρήτης, από τον Αγιο Νικόλαο μέχρι τη Σητεία που μένει και πάλι έξω από τον σχεδιασμό. Πάντως, χθες, στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Περιφέρειας Κρήτης, ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης, παρά τις κατά καιρούς διαμαρτυρίες για τα μάτια του κόσμου, φάνηκε πιο αισιόδοξος ακόμα και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Από τα Χανιά, ο περιφερειάρχης, περιστοιχισμένος από τα μέλη της κοινής, πλέον, παράταξής του (ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ.), εξέφρασε την πεποίθησή του ότι «το 2025 ο Βόρειος Οδικός Αξονας θα κατασκευάζεται από την Κίσσαμο μέχρι τη Σητεία». Μάλλον πιο ειλικρινής ήταν σε πρόσφατη συνέντευξή του ο βουλευτής Λασιθίου της Ν.Δ. και αντιπρόεδρος της Βουλής, Γιάννης Πλακιωτάκης, που έλεγε ότι, «για να φτάσει ο ΒΟΑΚ στη Σητεία, χρειάζονται 300 εκατομμύρια, τα οποία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν».