Βαριά πρόστιμα στο υπουργείο Εσωτερικών αλλά και στην (απερχόμενη) ευρωβουλεύτρια της Ν.Δ., Αννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για το σκάνδαλο της διαρροής προσωπικών δεδομένων Ελλήνων του εξωτερικού. Τα πρόστιμα είναι υψηλά και το ύψος τους αναδεικνύει το μέγεθος του σκανδάλου.
Συγκεκριμένα, ανέρχεται στις 400.000 ευρώ η ποινή που επιβάλλεται στο υπουργείο Εσωτερικών και στις 40.000 ευρώ η ποινή που επιβάλλεται στην κ. Ασημακοπούλου. Παραμένει η εκκρεμότητα της επιβολής προστίμων προς το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και τον πρώην γραμματέα Αποδήμων του κόμματος, Νίκο Θεοδωρόπουλο, κάτι που αναμένεται σε δεύτερο χρόνο.
Η απόφαση της Αρχής δεν αμφισβητεί κάποια εκ των βασικότερων σημείων των κυβερνητικών ισχυρισμών σχετικά με το σκάνδαλο. Ωστόσο, από το 68 σελίδων κείμενο συμπεραίνεται ότι ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα ψηφοφόρων μπορούσαν ανά πάσα ώρα και στιγμή να γίνουν… φέιγ-βολάν στις τάξεις κομματικών κύκλων.
Το σύστημα του υπουργείου Εσωτερικών –το οποίο υπουργείο, σημειωτέον, είναι ο κατά τον νόμο υπεύθυνος επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων των εκλογέων εξωτερικού– ήταν «τρύπιο», είναι η ξεκάθαρη «μετάφραση» του πορίσματος, και την ίδια στιγμή οι εντολές κομματικά διορισμένων υψηλά ιστάμενων έδιναν και έπαιρναν για εξαγωγή στοιχείων εκλογικών καταλόγων. Σύμφωνα με το πόρισμα της Ανεξάρτητης Αρχής:
1. Από το υπουργείο Εσωτερικών διέρρευσαν στοιχεία εκλογικών καταλόγων, e-mails και τηλέφωνα επικοινωνίας για το σύνολο 25.610 Ελλήνων ψηφοφόρων κατοίκων του εξωτερικού που ενεγράφησαν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους αποδήμων για τις εκλογές του Ιουνίου του 2023.
2. Η διαρροή έγινε μεταξύ 8 και 23 Ιουνίου 2023 (υπενθυμίζεται ότι οι εθνικές εκλογές έγιναν στις 25 Ιουνίου) προς τον τότε γραμματέα αποδήμων της Ν.Δ., Νίκο Θεοδωρόπουλο. Στα χέρια του έφτασε ένα αρχείο που είχε αρχικά δημιουργηθεί για εσωτερική χρήση του υπουργείου, συγκεκριμένα για τη διεξαγωγή κληρώσεων εφορευτικών επιτροπών.
3. Στις 20 Ιανουαρίου 2024, το παραπάνω κομματικό στέλεχος έστειλε τη λίστα με τα προσωπικά δεδομένα των αποδήμων στην ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Η τελευταία επεξεργάστηκε τα στοιχεία των Ελλήνων του εξωτερικού και έστειλε μαζικά τα ψηφοθηρικά e-mails τον περασμένο Μάρτιο. Πρόκειται για μια ενέργεια που «παραβίασε τις θεμελιώδεις αρχές της νομιμότητας, αντικειμενικότητας και διαφάνειας της επεξεργασίας» του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων, όπως επισημαίνει η Ανεξάρτητη Αρχή στο πόρισμά της.
Τα παραπάνω δεν αντικρούουν τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης και της υπουργού Εσωτερικών, Νίκης Κεραμέως, ότι η διαρροή έγινε στη διάρκεια της υπηρεσιακής κυβέρνησης. Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι ακόμη και εκείνη την περίοδο παρέμενε στο αξίωμα του γενικού γραμματέα του υπουργείου ο κομματικά διορισμένος Μιχάλης Σταυριανουδάκης, που παραιτήθηκε αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη της διαρροής.
Περαιτέρω, στο πόρισμα αναφέρεται ότι «στοιχεία εκλογικών καταλόγων είχαν κατά καιρούς ζητηθεί και εξαχθεί από τις βάσεις δεδομένων κατόπιν σχετικής εντολής του παραιτηθέντος γενικού γραμματέα του υπουργείου (σ.σ. Μιχ. Σταυριανουδάκης) είτε σε γραπτή είτε σε προφορική μορφή, χωρίς να προσδιορίζεται ο ακριβής σκοπός». Κάτι που γεννά ερωτήματα για τη συχνότητα της εξαγωγής στοιχείων προσωπικών δεδομένων ψηφοφόρων, καθώς και για το εάν έχουν γίνει κι άλλες διαρροές, προς το παρόν άγνωστες.
Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω καταγραφή (σελ. 59) στο πόρισμα της Ανεξάρτητης Αρχής: «Υπήρχε δυνατότητα μαζικής εξαγωγής του συνόλου των δεδομένων των εκλογικών καταλόγων εξωτερικού, χωρίς καταγραφή και χωρίς κάποιο περιορισμό ή οριοθέτηση του πότε, ποιος και για ποιο σκοπό μπορεί να την αιτηθεί».
«Νομικές ενέργειες»
Τα σχετικά αρχεία διακινούνταν εσωτερικά στο υπουργείο είτε για υπηρεσιακούς λόγους «είτε κατόπιν αιτήματος του παραιτηθέντος γενικού γραμματέα του υπουργείου», συνεπώς «δεν μπορεί να αποκλειστεί η δυνατότητα να έχουν διαβιβαστεί στο παρελθόν, ή και πιο πρόσφατα, εκλογικοί κατάλογοι με e-mail σε αποδέκτες εκτός υπουργείου, χωρίς όμως να είναι δυνατή η αναζήτηση στοιχείων για την τεκμηρίωση μιας τέτοιας διαρροής».
Από την έρευνα της Ανεξάρτητης Αρχής, τέλος, «δεν προκύπτει ότι από το υπουργείο Εσωτερικών έγινε εξαντλητική έρευνα και αναζήτηση πληροφοριών προκειμένου να διευκολυνθεί ο προσδιορισμός του χρόνου και του αντικειμένου της παράνομης διαβίβασης στοιχείων των εκλογικών καταλόγων», αναφέρεται στο πόρισμα.
Με αφορμή τη χθεσινή εξέλιξη, το υπουργείο Εσωτερικών δήλωσε ότι θα μελετήσει ενδελεχώς την απόφαση της Ανεξάρτητης Αρχής, σπεύδει να σημειώσει ότι το σκάνδαλο της διαρροής «δεν έχει σχέση με την επιστολική ψήφο», αλλά παράλληλα μιλά «για επόμενες νομικές ενέργειες». Σε επικοινωνία της «Εφ.Συν.» το υπουργείο διευκρίνισε ότι δεν έχουν αποφασιστεί αλλά εξετάζονται πιθανές νομικές ενέργειες, όπως μια έφεση.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση της Αρχής έρχεται να επιβεβαιώσει τις διαστάσεις του σκανδάλου –ευρύτερα γνωστού και ως «e-mail gate»– για το οποίο πιθανόν να ακολουθήσουν και νέα πρόστιμα και ποινές. Παραμένουν στο… εδώλιο του κατηγορουμένου η Ν.Δ. και ο τέως γενικός γραμματέας Αποδήμων του κόμματος.
Η απόφαση της Ανεξάρτητης Αρχής ως προς τους δύο παραπάνω αναβάλλεται, καθώς ο κ. Θεοδωρόπουλος προσκόμισε πολύ πρόσφατα –συγκεκριμένα στις 22 Μαΐου– ένορκη βεβαίωση, ως νεότερο στοιχείο για το πώς έλαβε τα στοιχεία των εκλογέων. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα θα διερευνήσει περαιτέρω τους ισχυρισμούς του.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
«Αποδεικνύεται ξανά πως τα προσωπικά δεδομένα των εκλογέων έγιναν “μπαλάκι” επί μήνες μεταξύ υπουργείου Εσωτερικών, Ν.Δ. και μίας τουλάχιστον υποψήφιας ευρωβουλεύτριας. Αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά πόσο δίκιο είχαμε όταν ζητούσαμε να αποπέμψει ο Κυρ. Μητσοτάκης τη Νίκη Κεραμέως, η οποία φυσικά δεν τόλμησε να εμφανιστεί στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για να δώσει εξηγήσεις πριν τη διακοπή των εργασιών της Βουλής», τόνισε ο ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή τις εξελίξεις, επαναφέροντας το ερώτημα: «Σε ποιους άλλους (πλην της Μ. Ασημακοπούλου που τα παρέλαβε 20/1/2024) έχει παραδώσει ο Γραμματέας Αποδήμων της Ν.Δ. τα προσωπικά δεδομένα των εκλογέων;»
Την παραίτηση της Νίκης Κεραμέως ζητάει το ΠΑΣΟΚ. «Δεν είναι αποδεκτό να μετατρέπεται το υπουργείο Εσωτερικών σε εκλογικό κέντρο της Νέας Δημοκρατίας και προσωπικά δεδομένα χιλιάδων Ελλήνων του εξωτερικού να παραδίδονται στο κυβερνών κόμμα και σε υποψηφίους του, εκθέτοντας τη χώρα και κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών», τονίζει μεταξύ άλλων σε ανακοίνωσή του.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας