Το έργο «τρέχει» μόνο με δημόσιο χρήμα!

Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 το έργο του μετρό Θεσσαλονίκης χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους! Δυσκολεύτηκε λίγο να το παραδεχτεί, αλλά εν τέλει το είπε ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, όταν ρωτήθηκε σχετικά αυτή την εβδομάδα στη διασταύρωση των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου.

Πόσα χρήματα από το εθνικό πορτοφόλι έχουν δοθεί και πόσα αναμένεται να δοθούν μέχρι την ολοκλήρωση του έργου δεν μας το είπε, θα μάθουμε σε κάποια άλλη «πανηγυρική» εκδήλωση. Μάθαμε όμως την ίδια μέρα –από μάρτυρα υπεράνω πάσης… καχυποψίας– με τίνος τα λεφτά προχωράει σήμερα το έργο και κυρίως ποιος επιτέλους ευθύνεται που εδώ και 18 χρόνια οι Θεσσαλονικείς δεν βλέπουν μετρό. Και, για φανταστείτε, δεν φταίνε ούτε τα αρχαία της Βενιζέλου ούτε οι αρχαιολόγοι.

Ο πλέον αρμόδιος

Για τις ευθύνες των καθυστερήσεων δεν μίλησε κανένας «επαγγελματίας ευαίσθητος», μίλησε… ένας επαγγελματίας που τυγχάνει να γνωρίζει πολύ καλά το έργο. Ο Αλέξανδρος Εξάρχου, πρόεδρος σήμερα και διευθύνων σύμβουλος της εργοληπτικής εταιρείας Ακτωρ, τα είπε απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη –σε ημερίδα της εφημερίδας «Μακεδονία»– ενώπιον των κυρίων Σταϊκούρα και Ταχιάου και κανείς από τους δύο, που ήταν παρόντες, δεν τον διόρθωσε. «Είναι δυνατόν να ανατίθενται δύσκολα έργα σε εργολάβους που δεν έχουν την τεχνική επάρκεια ή την οικονομική ικανότητα να τα καταφέρουν;» αναρωτήθηκε ο κ. Εξάρχου και πρόσθεσε «η μόνη πρόνοια του τότε αναδόχου (σ.σ. ΑΕΓΕΚ) ήταν να εισπράξει την προκαταβολή για να καλύψει άλλες –και ξένες προς το έργο– οικονομικές υποχρεώσεις. Το αποτέλεσμα ήταν να μην ξεκινήσει το έργο, η πόλη να ταλαιπωρείται και, όταν εκείνος έφτασε στην οικονομική κατάρρευση, οι τράπεζες να μην τον αφήνουν να πτωχεύσει». Αναυδο το κοινό άφησε τα πάντα ασχολίαστα, αλλά ο κ. Εξάρχου είχε να πει κι άλλα!!!

Διότι, όπως διαβάζουμε στο τρισέλιδο δελτίο Τύπου που εξέδωσε η Ακτωρ, με αυτά που έγιναν «χάθηκε ανεκτίμητος χρόνος και πάρα πολλά χρήματα», τα οποία, όπως συμπλήρωσε, «ήταν στην πραγματικότητα η διαφορά μεταξύ της αρχικής προσφοράς του τότε αναδόχου και του πραγματικού κόστους του έργου». Και διευκρίνισε πως «ο εργολάβος δεν ήταν ένας και δεν ήταν η Ακτωρ. «Αυτά είναι παθογένειες του παρελθόντος που πρέπει να μας διδάσκουν. Εάν εμείς ως νέα διοίκηση της Ακτωρ δεν είχαμε την οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε άμεσα το έργο με €40 εκατ., αυτό δεν θα τελείωνε ούτε τον Νοέμβριο του 2026». Τι δίνει άραγε η κυβέρνηση στην Ακτωρ για να μη φτάσουμε στο… 2026; Ηδη άλλα 27,5 εκατομμύρια αποζημιώσεις στο τέλος του 2023, άρα έχουν φτάσει οι αποζημιώσεις για καθυστερήσεις στα χρόνια 2019-2023 ένα ποσό πολύ πάνω από τα 100 εκατομμύρια ευρώ!

Αν ανατρέξει κανείς στην ομιλία Εξάρχου, δεν θα βρει ούτε έναν καταλογισμό σε αρχαιολόγους, δεν θα βρει κανέναν πολίτη από όσους λοιδορήθηκαν και κατασυκοφαντήθηκαν από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως «επαγγελματίες ευαίσθητοι». Αντιθέτως, μπορεί άνετα να βρει υπουργούς της Ν.Δ., ξεκινώντας από τον Γιώργο Σουφλιά. Η ομιλία Εξάρχου γεννά άπειρα ερωτήματα με πρώτο το ποιος ευθύνεται που φτάσαμε στο σημείο αν δεν έβαζε λεφτά η Ακτωρ να μην ολοκληρώνεται το έργο ούτε το 2026; Πού πήγαν όλες οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη; Υπάρχει ένας έστω εισαγγελέας να ζητήσει απαντήσεις σε πολύ απλά ερωτήματα που άπτονται ευθέως του δημοσίου συμφέροντος;

Για την ώρα θα αφήσουμε ασχολίαστα όσα είπε ο κ. Εξάρχου –σε πολύ οργισμένο ύφος– για κάποιους στην Αθήνα που βάζουν προσκόμματα αλλά που, «όσο και αν προσπαθείτε να μας ενοχλήσετε, το μετρό Θεσσαλονίκης, που δεν μπορέσατε να ολοκληρώσετε, θα το τελειώσουμε τον Νοέμβριο». Αν υπάρχει χρονική απόσταση μεταξύ του «τελειώματος» του έργου και της κυκλοφορίας του μετρό δεν διευκρινίστηκε (σύμφωνα με την επίσημη σελίδα της Ελληνικό Μετρό, το έργο βρίσκεται στο 90,27% της ολοκλήρωσής του).

Και είναι αδύνατο να παρακαμφθεί μια άλλη σύμπτωση. Τις ίδιες σχεδόν μέρες αλλά του 2019, ο κ. Εξάρχου δήλωνε, σχεδόν με τα ίδια ακριβώς λόγια, ότι το μετρό της Θεσσαλονίκης είναι εντός χρονοδιαγράμματος και το 2020 θα τελειώσει! Ηταν τότε σε μια άλλη μάζωξη, στο Thessaloniki Regional Forum, όπου ο κ. Εξάρχου δήλωνε ξανά πως το έργο «διεσώθη χάρη στην Ακτωρ. Θα ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή των Μετρό στην Ευρώπη. Διακινδύνευσε εξαιρετικά (σ.σ. η Ακτωρ) αναλαμβάνοντας υποχρεώσεις της ΑΕΓΕΚ στο παρελθόν. Δεν είχαμε να κερδίσουμε πολλά χρήματα, αντιθέτως διακινδυνεύτηκαν πολλές ζημιές, αλλά βάλαμε πλάτη όταν η ελληνική πολιτεία μάς χρειάστηκε και πλέον το Μετρό της Θεσσαλονίκης όχι απλά θα γίνει, αλλά θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για έργα Μετρό σε ευρωπαϊκό επίπεδο»! Εννοείται ότι προχθές ο κ. Εξάρχου χειροκροτήθηκε ακόμη και από αυτούς που θα είχαν χίλιους λόγους να κρυφτούν. Αλλά, αν σήμερα γι’ αυτούς ο κ. Εξάρχου είναι αξιόπιστος, προφανώς ήταν και το 2019, μόνο που όσοι επαναλάμβαναν τα όσα είχε πει κατηγορούνταν από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως «απατεώνες»!

Ευθύνες άλλων

Εννοείται, γι’ αυτά δεν φταίει ο κ. Εξάρχου διότι το 2017 η Ακτωρ είχε αναλάβει την εργολαβία του μετρό, αλλά ακολούθως στον επιχειρηματικό πόλεμο –που μαίνεται ακόμη– τη διεύθυνση του ομίλου Ελλάκτωρ (άρα και της Ακτωρ) είχε αναλάβει η πλευρά Δημήτρη Καλλιτσάντση. Παράλληλα, το 2019 στην κυβέρνηση ανέβηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης που υποσχέθηκε μετρό στη Θεσσαλονίκη τον… Απρίλη του 2023 (!). Σήμερα ο κ. Εξάρχου επιστρέφει στο μετρό Θεσσαλονίκης και στον «τόπο του εγκλήματος» (διότι η Ιντρακάτ εξαγόρασε την Ελλάκτωρ).

Με δήλωσή της στην «Εφ.Συν.» η Δέσποινα Κουτσούμπα, τέως πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, σημειώνει ότι «περιμένουμε να μάθουμε α) το τελικό ύψος των αποζημιώσεων στον εργολάβο και β) το συνολικό κόστος του έργου. Για να φανεί καθαρά πλέον ποιος ευθύνεται που αντί για έναν σταθμό (Βενιζέλου) σταμάτησαν από το 2019 οι εργασίες και στους 12 σταθμούς. Δυστυχώς, όπως φαίνεται και σήμερα, το έργο θα δοθεί σε χρήση στους πολίτες το 2025, όπως το είχαμε προβλέψει, ενώ αν μας άκουγαν, και τα αρχαία θα σώζονταν και το μετρό θα κυκλοφορούσε από το 2022, χωρίς τον σταθμό της Βενιζέλου, που σήμερα θα ολοκληρωνόταν πλέον κι αυτός».