Περισσότερες και μεγαλύτερες ανεμογεννήτριες σε βουνά και θάλασσες; Φωτοβολταϊκά σε βουνοπλαγιές και κάμπους; Πόσο και πώς μπορεί να αυξηθεί η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ), ώστε να μηδενιστεί η παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050; Πώς θα μεταφέρεται αυτή η ενέργεια εκεί όπου καταναλώνεται; Ποιος θα καλύπτει τα «κενά» της παραγωγής από ΑΠΕ; Τα ορυκτά καύσιμα ή η πυρηνική ενέργεια που ξαναμπαίνει στη συζήτηση; Ποιος θα πληρώσει το κόστος των επενδύσεων και ποιος θα ωφεληθεί από τα έσοδα;
Τεχνοκράτες και λομπίστες διατύπωσαν, το προηγούμενο διήμερο, στα παραπάνω ερωτήματα αντιδιαμετρικές απόψεις, στο συνέδριο που οργάνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και είχε τον τίτλο «Ενεργειακή ασφάλεια και πράσινη ανάπτυξη». Μέσα από τα λόγια τους, αναδείχθηκαν οι τεράστιες επενδυτικές ευκαιρίες που θα αναδυθούν ανάλογα με τις επιλογές (μόνο για τις ΑΠΕ υπολογίζονται πανευρωπαϊκά επενδύσεις σχεδόν 500 δισ. ευρώ έως το 2040), τα πολλαπλάσια κέρδη αλλά και η πολιτική ισχύς που θα αποκομίσουν τα συστήματα και οι χώρες που θα παράγουν τα απαραίτητα μέσα (η Κίνα τείνει να γίνει σχεδόν αποκλειστικός παραγωγός που καλύπτει την ολοένα εντεινόμενη ζήτηση φωτοβολταϊκών πάνελ).
Επισήμως η ελληνική κυβέρνηση δείχνει προσηλωμένη στην περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ, με στόχο μάλιστα η παραγωγή να οδεύει στην εξαγωγή ενέργειας εφόσον διασφαλιστούν τα δίκτυα που θα το επιτρέπουν. Πριν όμως αναφερθούμε στα όσα παρουσίασε στο συνέδριο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, θα επισημάνουμε όσα είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής Λουκάς Χριστοφόρου, που τάχθηκε ανοιχτά υπέρ μιας απόφασης για τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα.
Ο κ. Χριστοφόρου ξεκίνησε την πολύ σύντομη ομιλία του τονίζοντας πόσο υψηλό είναι το κόστος της ενέργειας στην Ελλάδα, προσθέτοντας ότι είναι «άκρως επιθυμητή» η μετάβαση στην κάλυψη των αναγκών χωρίς παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου. Αμέσως μετά, όμως, μίλησε για τη «σχολαστικότητα» των ΑΠΕ, δηλαδή το γεγονός ότι οι ανεμογεννήτριες παράγουν μόνο όταν φυσάει και τα φωτοβολταϊκά όταν έχει ήλιο. Αυτή η «αδυναμία της σχολαστικότητας», είπε, θα καλυφθεί όταν αναπτυχθούν συστήματα αποθήκευσης με έξυπνες διασυνδέσεις, ωστόσο «δεν θεωρείται εξασφαλισμένη η δυνατότητα να είναι οι ΑΠΕ μοναδική πρωτογενής ενεργειακή πηγή».
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα, αυτό το κενό στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ καλύπτεται από ορυκτά καύσιμα και κυρίως το φυσικό αέριο, στο οποίο έχει επιτραπεί να είναι εκείνο που διαμορφώνει τις τιμές για τον τελικό καταναλωτή, όπως τόνισαν άλλοι ομιλητές του συνεδρίου. Για την κάλυψη αυτού του «κενού», ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών πρότεινε την πυρηνική ενέργεια «ως πηγή ηλεκτροπαραγωγής διαρκώς διαθέσιμη και απαλλαγμένη από ανεπιθύμητες εκπομπές», εκφράζοντας τη λύπη του που τέτοια αναφορά δεν έγινε από άλλους ομιλητές.
Στη συνέχεια, ο κ. Χριστοφόρου αναφέρθηκε σε τεχνολογικές αλλαγές που έχουν εξελίξει την ασφάλεια των πυρηνικών αντιδραστήρων και «σχεδόν μηδενίζουν τους κινδύνους που αποτέλεσαν στο παρελθόν φραγμό στην παγκόσμια εξάπλωση». Οπως είπε, σήμερα λειτουργούν διεθνώς 52 πυρηνικοί αντιδραστήρες και η παραγωγή τους αυξάνεται σταθερά, δημιουργώντας «οικονομικό πλεονέκτημα» για τις χώρες που τους λειτουργούν, αναφερόμενος σε πιο μακρινές (Βρετανία, Γαλλία, Φινλανδία) αλλά και πιο κοντινές στην Ελλάδα (Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία).
«Αντίθετα στη χώρα μας η προοπτική εγκατάστασης πυρηνικών αντιδραστήρων παρουσιάζεται ιδιαίτερα προβληματική», είπε ο κ. Χριστοφόρου και πρότεινε να προχωρήσουν οι διαδικασίες που μπορεί να απαιτήσουν μεγάλο χρονικό διάστημα, «ίσως και 15 χρόνια», από την ώρα που θα θεσπιστεί το νομοθετικό και διοικητικό πλαίσιο μέχρι να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει αντιδραστήρας. «Μια πολιτική απόφαση περί κατ’ αρχήν αποδοχής της πυρηνικής παραγωγής δεν δημιουργεί ανέκκλητα τετελεσμένα», πρόσθεσε πριν καταλήξει: «Η Ακαδημία Αθηνών ναι μεν δεν εισηγείται την ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, υποστηρίζει όμως τη σκοπιμότητα έναρξης των διαδικασιών που απαιτούνται».
Κλιματική κρίση
Εκ μέρους της Ακαδημίας Αθηνών είχε κληθεί να μιλήσει και ο γενικός της γραμματέας Χρήστος Ζερεφός. Ο ίδιος δεν παρέστη λόγω προβλήματος υγείας, αλλά την ομιλία του διάβασε ο συνεργάτης του Γιάννης Καψωμενάκης, που παρέθεσε πλήθος στοιχεία για τις απειλές της κλιματικής κρίσης και την πρόβλεψη για άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 0,5 έως 1 μέτρο έως το τέλος του αιώνα.
Στη δική του τοποθέτηση πάντως, ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) Αριστοφάνης Στεφάτος αναφέρθηκε στις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων στη χώρα μας, λέγοντας ότι πλέον έχουν ολοκληρωθεί τα ερευνητικά προγράμματα και τώρα «περιμένουμε τους επενδυτές να αναλύσουν τα δεδομένα και να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις ώστε να διαπιστώσουμε αν η χώρα μας διαθέτει κοιτάσματα». «Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τα δυνητικά κοιτάσματα είναι σημαντικά. Πρόκειται για ένα εγχείρημα με ευρωπαϊκό ενδιαφέρον που ξεπερνά τις δικές μας ανάγκες», πρόσθεσε.
Να σταματήσει η συζήτηση για νέες εξορύξεις υδρογονανθράκων «γιατί πλέον δεν υπάρχει χώρος για αυτές» ζήτησε από τη δική της πλευρά η Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής Περιβαλλοντικής Πολιτικής της οργάνωσης WWF. Η κ. Νάντσου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι επί σειρά ετών οι πετρελαϊκές εταιρείες έδιναν χρήματα με στόχο να καθυστερήσει η ανάπτυξη των τεχνολογιών για τις ΑΠΕ, τονίζοντας ότι οι ανάγκες καλύπτονται από την αύξησης των ανανεώσιμων πηγών σε συνδυασμό με τις τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας.
Ο καθηγητής και πρώην υπουργός επί θεμάτων ενέργειας επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Μανιάτης, μίλησε για τις ΑΠΕ τονίζοντας την τεράστια ανάπτυξή τους το 2010 που δεν συνεχίστηκε με τον ίδιο ρυθμό τα επόμενα χρόνια. Αναφερόμενος στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών ζήτησε από τους αρμοδίους να μη λειτουργούν «αφ’ υψηλού», αλλά να συζητούν στα καφενεία με τον κόσμο που φοβάται, ενώ πρότεινε να αυξηθούν από το 3% στο 6% τα ανταποδοτικά οφέλη που δίνονται σε όσους κατοικούν κοντά σε αιολικά και ηλιακά πάρκα.
Αποδοτικές συσκευές
«Δεν υπάρχουν πλέον ζητήματα τεχνολογικών επιλογών, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ελλάδα έχουν πλήρως επεξεργασμένο οδικό χάρτη προς την κλιματική ουδετερότητα», τόνισε από την πλευρά του ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ Παντελής Κάπρος, που διετέλεσε πρόσφατα και υπηρεσιακός υπουργός ΠΕΝ. Ο κ. Κάπρος τάχθηκε κατά των οριζόντιων επιδοτήσεων που πρέπει να κατευθύνονται μόνο στα ευάλωτα νοικοκυριά, ζήτησε να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για την αγορά συσκευών που είναι ενεργειακά αποδοτικές, για μόνωση-αναβάθμιση των κατοικιών και τόνισε ότι με την εξέλιξη της τεχνολογίας η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια θα βαίνει μειούμενη.
Ομιλητής στο ίδιο συνέδριο ήταν και ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζωρτζ Τσούνης, που εγκωμίασε την πρόοδο της Ελλάδας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών, χωρίς να παραλείψει και τη συνδρομή της χώρας μας στον εφοδιασμό χωρών των Βαλκανίων κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, η οποία σε μεγάλο βαθμό έγινε με αμερικανικό LNG. Επέκρινε, επίσης, την ευρωπαϊκή ηγεσία για την αποτυχία της να διαβλέψει τους κινδύνους της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Στη δική του ομιλία ο διοργανωτής του συνεδρίου, υπουργός ΠΕΝ Θεόδωρος Σκυλακάκης εξέφρασε τη χαρά του που η πράσινη μετάβαση δίνει τη μεγάλη ευκαιρία στην Ελλάδα να γίνει εξαγωγέας ενέργειας. «Η χώρα μας διαθέτει τεράστιο αιολικό και ηλιακό δυναμικό και το καλύτερο δυναμικό στην Ανατολική Μεσόγειο από πλευράς ποιότητας ανέμου στον τομέα των υπεράκτιων αιολικών», τα οποία χαρακτήρισε «εθνικό στόχο μεγάλης σημασίας». Οπως είπε, τα υπεράκτια αιολικά αποτελούν το κλειδί για την παράλληλη ανάπτυξη μεγάλων διακρατικών διασυνδέσεων, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, η οποία είναι πολύ κοντά στο να ξεκινήσει καθώς έχει ήδη παραγγελθεί το καλώδιο, αλλά και η διασύνδεση με την Αίγυπτο η οποία πρέπει να συνεχίζεται με απευθείας διασύνδεση προς τη Β. Ευρώπη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας