Η περιπέτεια των φιλοδωρημάτων στα καζίνα

To 1994 με τον ιδρυτικό νόμο των καζίνων 2206/1994 και τις κατ’ εξουσιοδότηση αυτού του νόμου Υ.Α. και κανονιστικές διατάξεις, οι κάτοχοι των αδειών καζίνου και οι διεκδικητές των νέων αδειών εκμετάλλευσης καζίνου ζήτησαν από την πολιτεία να συμπεριληφθεί ο όρος ότι οι εργαζόμενοι των καζίνων και δη οι εργαζόμενοι στα επιτραπέζια τυχερά παιχνίδια απαγορεύεται να λαμβάνουν ατομικώς ή ιδιαιτέρως φιλοδωρήματα. Μάλιστα για τα φιλοδωρήματα συμπεριελήφθησαν ειδικοί όροι που έλεγαν ότι «αποτελούν μέρος των εσόδων των επιχειρήσεων καζίνο».

Επίσης, με τον Κανονισμό Διοικητικού Ελέγχου και Εποπτείας της Λειτουργίας των Καζίνων προβλέφθηκε ότι:

«Οι παίκτες του Καζίνου επιτρέπεται, κατά τη διεξαγωγή των επιτραπέζιων παιχνιδιών, να δίνουν με δική τους βούληση και πρωτοβουλία φιλοδώρημα. Κανένας υπάλληλος των επιτραπέζιων παιχνιδιών δεν επιτρέπεται να λαμβάνει το φιλοδώρημα ιδιαιτέρως ή ατομικώς, για αποκλειστικό ίδιον όφελος. Τα φιλοδωρήματα λαμβάνονται από τον κρουπιέρη, πρέπει δε να ρίπτονται αμέσως από αυτόν στο κουτί φιλοδωρημάτων (TIPS’ BOX) των τραπεζιών παιχνιδιών. Στην περίπτωση που ως φιλοδώρημα δοθούν χαρτονομίσματα ή μάρκες χρώματος, αυτά ανταλλάσσονται από τον κρουπιέρη με μάρκες αξίας, από το ταμείο του τραπεζιού και ρίπτονται αμέσως στο κουτί φιλοδωρημάτων, τα δε χαρτονομίσματα που δόθηκαν ως φιλοδώρημα τοποθετούνται στο “DROP BOX” του τραπεζιού. Απαγορεύεται η ανταλλαγή φιλοδωρήματος με μάρκες μεγαλύτερης ονομαστικής αξίας από αυτήν του φιλοδωρήματος. Μετά τη λήξη των επιτραπέζιων παιχνιδιών και κατά το κλείσιμο των τραπεζιών, το περιεχόμενο κάθε κουτιού φιλοδωρημάτων καταμετράται και καταγράφεται, ξεχωριστά ανά τραπέζι, στο ημερήσιο δελτίο φιλοδωρημάτων.

»Στη διαδικασία παρίσταται υποχρεωτικά εντεταλμένος, για τον έλεγχο, υπάλληλος της Διεύθυνσης Καζίνο, ο οποίος υπογράφει το “δελτίο φιλοδωρημάτων” και κρατά ένα αντίγραφο αυτού. Οι καταμετρημένες μάρκες και το δελτίο φιλοδωρημάτων παραδίδονται στο ταμείο του Καζίνο. Το φιλοδώρημα κατανέμεται μηνιαία αποκλειστικά μεταξύ των υπαλλήλων των επιτραπέζιων παιχνιδιών, όπως ειδικότερα ορίζεται από τη Σύμβαση Εργασίας των υπαλλήλων με το Καζίνο».

Οι περισσότερες επιχειρήσεις εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι τα φιλοδωρήματα τυπικά αποτελούσαν μέρος των εσόδων τους και κατά την αρχική πρόσληψη των υπαλλήλων προέβλεπαν τη μηνιαία παρακράτηση ποσοστού εκ των φιλοδωρημάτων από 30% έως και 50% κάθε μήνα, στο ταμείο τους (τοκίζοντάς το σε τραπεζικό τους λογαριασμό) για τη δημιουργία υποτίθεται αποθεματικού ώστε να καλύψουν υποχρεώσεις που αφορούσαν όμως εργοδοτική υποχρέωση, όπως π.χ. αναλογία ασφαλιστικών εισφορών εργοδότη, αναλογία δώρου Χριστουγέννων επί των φιλοδωρημάτων, αποζημιώσεων απόλυσης, ασθενείας κ.ο.κ.

Από το ποσοστό δε που διένειμαν στον εργαζόμενο, μέσω της μισθοδοσίας, παρακρατούσαν επιπλέον ΦΜΥ και εργατική εισφορά ποσοστού 16%, με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να λαμβάνει καθαρά στο χέρι, για κάθε 100 ευρώ που άφηνε ο πελάτης, περίπου 35-40 ευρώ. Για πολλά πολλά χρόνια οι εταιρείες αρνούνταν να κάνουν εκκαθάριση στο αποθεματικό που παρακρατούσαν και πολλές από αυτές καρπώνονταν ό,τι υπόλοιπο έμενε από τη διαχείριση του ποσοστού που παρακρατούσαν για τις ως άνω αιτίες.

Επίσης, χρησιμοποιούσαν το ποσό των φιλοδωρημάτων που έμπαινε στον μισθό ως «όπλο» για την ανάσχεση μισθολογικών αυξήσεων κατά τις διαπραγματεύσεις με τα σωματεία εργαζομένων, τις εποχές που σε όλη τη χώρα συμφωνούνταν μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας υψηλότατες αυξήσεις, παρουσιάζοντας ενώπιον των μεσολαβητών και των διαιτητών του ΟΜΕΔ την ψευδή εικόνα ότι οι κρουπιέρηδες λαμβάνουν υψηλότατες αποδοχές.

Ποιο ήταν το τρικ; Στις καταστάσεις που παρέδιδαν στον ΟΜΕΔ εμφάνιζαν τον μικτό μισθό των εργαζομένων στον οποίο συμπεριλαμβανόταν και το φιλοδώρημα, με αποτέλεσμα να οδηγούν τους μεσολαβητές και τους διαιτητές σε αποφάσεις με χαμηλότερα ποσοστά αυξήσεων από άλλες κατηγορίες εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

Και ενώ σε ό,τι αφορά τις κρατήσεις υπέρ τρίτων οι εταιρείες καζίνου συμπεριφέρονταν όπως και σε άλλη μισθολογική παροχή, παρακρατώντας ποσοστά, όταν έφτανε η ώρα υπολογισμού και εξόφλησης προσαυξήσεων, αυτές καταβάλλονταν μόνο επί του βασικού μισθού και όχι επί των φιλοδωρημάτων.

Ας θυμίσουμε ότι οι δικηγόροι που έδωσαν αυτή τη μάχη στα καζίνα στο πλευρό των εργαζομένων και οδήγησαν σε θετική έκβαση μέχρι τον Αρειο Πάγο είναι οι: Υφαντή Χρυσάνθη, Ανδρέας Γούναρης, Δημήτρης Βερβεσός και ο Αρις Καζάκος.