Το πόρισμα για το δυστύχημα στον Ηλεκτρικό

Με πλήθος αναπάντητα ερωτήματα και την απονομή δικαιοσύνης να μένει σε εκκρεμότητα, οι εργαζόμενοι στη γραμμή 1 του μετρό (Πειραιάς-Κηφισιά) προχωρούν αύριο Τετάρτη στις 11 π.μ. σε ολιγόλεπτη συμβολική στάση εργασίας για να τιμήσουν τον συνάδελφό τους Πέτρο Γιάμαλη που χάθηκε στο δυστύχημα με τον συρμό λείανσης πριν από ακριβώς έναν χρόνο.

Ο συρμός, που εκτελούσε εργασίες μέσα στη νύχτα κοντά στον σταθμό «Κηφισιά», βρέθηκε τα ξημερώματα της 16/11/2021, μετά τις 4 π.μ., να κινείται ανεξέλεγκτα χωρίς φρένα. Οι επιβαίνοντες προσπάθησαν να τον εγκαταλείψουν με αποτέλεσμα τρεις να τραυματιστούν και ο εργοδηγός Πέτρος Γιάμαλης να χάσει τη ζωή του καθώς πήδηξε μετά τις αποβάθρες του σταθμού «Ειρήνη» και χτύπησε στο έδαφος και στις καλωδιώσεις πριν καταλήξει σε ένα δέντρο. Ακόμη ένας εργαζόμενος, ο πέμπτος, έμεινε στο τρίτο βαγόνι και τραυματίστηκε όταν το μηχάνημα προσέκρουσε με 55 χλμ./ώρα μετά τον σταθμό «Αγίου Νικολάου» σε επιβατικό συρμό που είχε τοποθετηθεί εκεί ως εμπόδιο.

Τις ημέρες μετά το δυστύχημα οι συζητήσεις για τα αίτια που το προκάλεσαν ήταν έντονες, αλλά έναν χρόνο αργότερα το μόνο που έχει επισήμως συμβεί είναι η απόφαση της εταιρείας ΣΤΑΣΥ να κηρύξει έκπτωτη την εταιρεία Schweerbau που εκτελούσε τις εργασίες με τον συρμό λείανσης. Η απόφαση για την απομάκρυνση της εταιρείας ελήφθη στο τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων που όρισε η Τροχαία Αττικής είχε εκδοθεί τον περασμένο Ιούνιο. Η «Εφ.Συν.» έχει στη διάθεσή της την πολυσέλιδη έκθεση του πορίσματος που επιρρίπτει ευθύνες στην εταιρεία Schweerbau αλλά και στη ΣΤΑΣΥ. Αναλυτικότερα αναφέρει ότι:

1. Κάθε βαγόνι έχει δύο άξονες και από τους συνολικά έξι άξονες οι τρεις ήταν χωρίς φρένα. «Τα τρία από τα έξι συστήματα πνευματικής και μηχανικής πέδησης δεν ήταν συντηρημένα και ρυθμισμένα, με ευθύνη των υπογραφόντων εγγράφων συντήρησης-ελέγχου». Η βλάβη στο σύστημα πέδησης του πίσω βαγονιού είχε αναφερθεί στο έγγραφο συντήρησης, σε επόμενο έγγραφο δεν αναφέρεται ούτε η επισκευή ούτε το πρόβλημα. Μία ημέρα πριν από το δυστύχημα, στις 15 Νοεμβρίου, το φύλλο συντήρησης αναφέρει επιτυχή έλεγχο στο σύστημα πέδησης! Τις υπογραφές στα φύλλα συντήρησης, όμως, βάζουν υπάλληλοι του εργολάβου που είναι ταυτόχρονα ελέγχων και ελεγχόμενος. Δεν θα ήταν λογικότερο να έχει η ΣΤΑΣΥ αυξημένο ελεγκτικό ρόλο;

2. Ασκείται κριτική στον τρόπο που επέλεξε η ΣΤΑΣΥ να σταματήσει την τρελή πορεία του συρμού λείανσης, βάζοντας έναν δικό της συρμό ως εμπόδιο. «Δεν προέκυψε εάν η ΣΤΑΣΥ εκπόνησε μελέτη εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου για το λειαντικό μηχάνημα που διέθετε μηχανή εσωτερικής καύσης και δεξαμενή 700 λίτρων με ενδεχόμενο να προκληθεί πυρκαγιά στο δίκτυο με άγνωστα αποτελέσματα». Η ιδανική κινητοποίηση θα μπορούσε να επιτευχθεί με προσέγγιση από άλλον συρμό σε κίνηση που θα μπορούσε να επιβραδύνει ομαλά έως την ακινητοποίηση και των δύο.

3. Το λειαντικό μηχάνημα ανέπτυξε από τον οδηγό του ταχύτητα άνω των 25,1 χλμ./ώρα ενώ δεν επιτρεπόταν. «Λόγω της κακής συντήρησης των πνευματικών συστημάτων πέδησης είχε σαν αποτέλεσμα να επιδράσουν αρνητικά στην απόδοσή τους η υψηλή θερμοκρασία λόγω της συνεχούς χρήσης, το επιπλέον βάρος και η κλίση της γραμμής». Τα πρωτόκολλα ήταν επαρκή, αναφέρει το πόρισμα, «αλλά δεν τηρήθηκαν». «Το δυστύχημα ήταν προδιαγεγραμμένο από τις συνθήκες, λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών συντήρησης, ενώ έπρεπε να ακινητοποιήσουν τον συρμό μέχρι την αποκατάσταση της βλάβης».

4. Στην έλλειψη σχεδίου ενεργειών εκτάκτου ανάγκης αποδίδεται ο θάνατος του Πέτρου Γιάμαλη ο οποίος «προσπάθησε αυτενεργώντας να προστατέψει τη σωματική ακεραιότητα των υπολοίπων, προτρέποντάς τους να εγκαταλείψουν τον συρμό». Ομως, οι τρεις εργαζόμενοι του εργολάβου τον εγκατέλειψαν σε σημεία όπου υπήρχαν αποβάθρες και τελικά σώθηκαν.

Στη χθεσινή ανακοίνωσή του το Σωματείο Εργαζομένων ΣΤΑΣΥ διαπιστώνει «με οργή ολιγωρία στην πορεία των ερευνών, με αποτέλεσμα ένα χρόνο μετά το θανατηφόρο δυστύχημα να μην έχει ξεκινήσει καν η δικαστική διαδικασία». Υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα κατέχει τη θλιβερή πρωτιά στα εργατικά ατυχήματα, με βασική αιτία την κυβερνητική πολιτική «η οποία μεθοδικά ξεθεμελίωσε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και άφησε απροστάτευτους τους εργαζόμενους να γίνονται θυσία στον βωμό του κέρδους των εργοδοτών».

Καταγγέλλει τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ διότι έναν χρόνο μετά «όχι μόνο δεν έχει προβεί σε καμία απολύτως ενέργεια ώστε να διαφυλάξει τους εργαζόμενούς της, όχι μόνο δεν έχει διαμορφώσει τις απαραίτητες διαδικασίες αντιμετώπισης παρόμοιων περιστατικών, όχι μόνο κωφεύει στις εκκλήσεις των Συνδικάτων για να μην ξαναζήσουμε παρόμοιο γεγονός, αλλά έχει θέσει το θέμα της ασφάλειας χαμηλά στην ατζέντα της», κρίνοντας ως πιο σημαντικό «το βόλεμα των “δικών μας παιδιών”».