Ερευνα: λιγότεροι από 1.000 οι εμβολιασμένοι πρόσφυγες

Δυόμισι έως τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από κορoνοϊό αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, όπως προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύτηκε χθες στη διεθνή ιατρική επιθεώρηση Lancet. Μπορεί το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου όλο το προηγούμενο διάστημα να κώφευε στις εκκλήσεις άμεσης διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης στον προσφυγικό πληθυσμό, προχωρώντας σε σπασμωδικές και ετεροχρονισμένες κινήσεις, όμως η έρευνα αναδεικνύει εκ νέου το ζήτημα με συγκεκριμένα δεδομένα.

Τη δημοσίευση με τίτλο «The impact of the COVID-19 pandemic on refugees and asylum seekers in Greece» συνυπογράφουν ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ, τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του ΠΑΔΑ, το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας του University College London, τη ΜΚΟ Intersos και το Ινστιτούτο Λοιμώξεων του St. George’s University of London. Πρόκειται για αναδρομική έρευνα ανάλυσης δευτερογενών δεδομένων όπως αυτά έχουν δημοσιευτεί από τον ΕΟΔΥ και το υπουργείο Μετανάστευσης.

Η έρευνα εκτείνεται στο χρονικό διάστημα 26 Φεβρουαρίου-15 Νοεμβρίου 2020, οπότε και καταγράφηκαν 77.527 περιστατικά κορονοϊού στον γενικό πληθυσμό και 1.106 σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο τόσο στα νησιά όσο και στην ενδοχώρα. Στο πρώτο κύμα υπήρξαν 228 επιβεβαιωμένα κρούσματα, ενώ στο δεύτερο κύμα 878. Μέσα στο διάστημα των 9 μηνών, τα επιβεβαιωμένα περιστατικά καταγράφονται στα 6 από τα 7 ΚΥΤ και στις 18 από τις 32 δομές της ενδοχώρας. Από τα επιβεβαιωμένα κρούσματα το 53,1% αφορούσε αιτούντες άσυλο στα ΚΥΤ των νησιών και του Εβρου, το 43,9% άτομα που διέμεναν στις δομές της ενδοχώρας και το 3,1% νεοαφιχθέντες στα νησιά.

Λόγω των ασφυκτικών συνθηκών διαβίωσης, ο κίνδυνος έκθεσης για τους πρόσφυγες στα ΚΥΤ των νησιών και του Εβρου, σύμφωνα με την έρευνα, ήταν ακόμα μεγαλύτερος –2.052 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού– σε σχέση με τον κίνδυνο για τους διαμένοντες στις δομές της ενδοχώρας που φτάνει τις 1.758 περιπτώσεις ανά 100.000.

Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνεται ότι η ελλιπής καταγραφή για τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο σημαίνει πως δεν έχουμε σαφή εικόνα για την πραγματική έκθεση αυτού του πληθυσμού στον Covid-19. «Είχαμε επανειλημμένα θέσει το ζήτημα της καταγραφής, ώστε να μειώσουμε την έξαρση κρουσμάτων με διάφορες ενέργειες χωρίς να υπάρξει απάντηση», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Απόστολος Βεΐζης, γενικός διευθυντής της INTERSOS Hellas, υπογραμμίζοντας πως ο αριθμός των εμβολιασμένων προσφύγων μέχρι τις 20 Ιουνίου ήταν κάτω από 1.000, σε σύνολο περίπου 56.000.

Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης αναφέρουν στην «Εφ.Συν.» ότι δεν υιοθετούνται τα αποτελέσματα της έρευνας για υψηλότερο κίνδυνο του προσφυγικού πληθυσμού από τον κορονοϊό: «Θα χαρούμε, ωστόσο, όταν μας έχει σταλεί η έρευνα, να μιλήσουμε με τους επιστήμονες. Μέχρι τώρα από στοιχεία που έχουμε δεν προκύπτει αιτιώδης σχέση των κρουσμάτων και των συνθηκών διαβίωσης. Σε όλη την πανδημία είχαμε μόλις τρεις θανάτους».

Επρεπε να είναι προτεραιότητα

Προτού η κυβέρνηση καταφύγει σε απειλές για τον εμβολιασμό και μετακυλίσει την ευθύνη, οφείλει να εξαντλήσει τα περιθώρια σε καμπ, φυλακές, γηροκομεία. Τα στοιχεία που έρχονται στην επιφάνεια ήταν ήδη γνωστά στην κυβέρνηση, αφού η προδημοσίευση της μελέτης έχει γίνει από τον Φεβρουάριο και είχε σταλεί στο υπουργείο. Αν και ο ΕΟΔΥ σταμάτησε να δίνει στοιχεία από τον Ιανουάριο και μετά, έχουμε στη διάθεσή μας αρκετά εμπειρικά δεδομένα τα οποία δείχνουν ότι οι προσφυγικοί πληθυσμοί διατρέχουν κίνδυνο λόγω της διαβίωσής τους στα καμπ. Με βάση αυτά, θα έπρεπε να είχαν προτεραιοποιηθεί στο πρόγραμμα εμβολιασμού. Η προτεραιοποίηση φαίνεται με βάση τον κίνδυνο νόσησης – και έξι μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος οι πρόσφυγες παραμένουν ανεμβολίαστοι.

Ηλίας Κονδύλης αναπληρωτής καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Ερευνας Υπηρεσιών Υγείας, ΑΠΘ