Αθήνα, 6°C
Αθήνα
Σποραδικές νεφώσεις
6°C
7.3° 5.1°
3 BF
73%
Θεσσαλονίκη
Ελαφρές νεφώσεις
5°C
6.4° 3.5°
1 BF
69%
Πάτρα
Αίθριος καιρός
8°C
8.2° 6.5°
4 BF
54%
Ιωάννινα
Αίθριος καιρός
5°C
4.9° 4.9°
1 BF
81%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
4°C
3.9° 3.5°
2 BF
52%
Βέροια
Αραιές νεφώσεις
5°C
4.8° 2.9°
1 BF
75%
Κοζάνη
Σποραδικές νεφώσεις
-1°C
1.5° -0.6°
1 BF
64%
Αγρίνιο
Αίθριος καιρός
4°C
4.1° 4.1°
1 BF
74%
Ηράκλειο
Αραιές νεφώσεις
9°C
9.8° 7.7°
4 BF
69%
Μυτιλήνη
Ελαφρές νεφώσεις
6°C
6.9° 5.7°
4 BF
69%
Ερμούπολη
Σποραδικές νεφώσεις
9°C
9.4° 8.8°
5 BF
53%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
5°C
4.6° 4.6°
4 BF
57%
Κεφαλονιά
Ελαφρές νεφώσεις
8°C
7.9° 7.9°
2 BF
71%
Λάρισα
Αυξημένες νεφώσεις
2°C
3.0° 1.8°
1 BF
71%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
5°C
6.2° 5.1°
2 BF
82%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
11°C
11.0° 9.8°
2 BF
43%
Χαλκίδα
Αραιές νεφώσεις
7°C
7.2° 5.1°
2 BF
63%
Καβάλα
Ελαφρές νεφώσεις
5°C
4.9° 0.3°
2 BF
57%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
4°C
3.7° 3.6°
2 BF
81%
Καστοριά
Ελαφρές νεφώσεις
2°C
1.9° 1.9°
1 BF
64%
ΜΕΝΟΥ
Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου, 2025
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Slammers πάνω στη σκηνή του Kαμπαρέ Voltaire | ΦΩΤ.: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur

Χτυπούν με στιχάκια τον ζόφο της εποχής

Kάποιοι έμαθαν να γράφουν πίσω από ένα γκισέ εξυπηρέτησης πελατών, άλλοι κάποτε έγραφαν στα χέρια τους στιχάκια, άλλοι, πάλι, γράφουν για να πάψουν να είναι αόρατοι. Η ποίηση, λένε κάποιοι, μπορεί να βρεθεί παντού, σε τοίχους κτιρίων, σε παγκάκια πάρκων, σε βιβλία μιας σκονισμένης λόγω αχρησίας βιβλιοθήκης, όμως στο μικρό κατάμεστο «Cabaret Voltaire» στο Μεταξουργείο η ποίηση γίνεται προφορική αφήγηση και διαχέεται με ηχοκύματα μέσα από ένα μικρόφωνο. Η Michelle Morgan Houwers, ο Δημήτρης Σταμίρης, η Μαρία, ο Μήτσος, φαινομενικά ετερόκλητοι, μοιράζονται ένα κοινό: αγαπούν την ποίηση και το δείχνουν επί σκηνής.

Φύσει προφορική

Προτού εδραιωθεί ως γραπτή αφήγηση, η ποίηση ήταν μία τέχνη αμιγώς προφορική, δημιούργημα εκείνων που ήθελαν να ερμηνεύσουν ζωντανά ιστορίες που μεταφέρονταν από στόμα σε στόμα. Για τον Σέξπιρ, αιώνες πριν τα θεατρικά του έργα βρεθούν στη διδακτέα ύλη ακαδημαϊκών μαθημάτων, η τέχνη έγκειτο στην ερμηνεία. Σήμερα η σύγχρονη προφορική ποίηση, το slam, την επαναφέρει στο προσκήνιο ως δομικό χαρακτηριστικό της.

Το poetry slam είναι η ποίηση που αναδύεται «από τα κάτω». Γεννήθηκε στο Σικάγο της δεκαετίας του ’80, σε μπαράκια-στέκια της εργατικής τάξης ως μετεξέλιξη των βραδιών ποίησης και όταν έκανε την εμφάνισή του, σκοπό είχε να βγάλει την ποίηση από το βιβλίο και να κλυδωνίσει τις ελιτίστικες αντιλήψεις που τη θέλουν για λίγους. Και είναι ένα στοίχημα που κερδίζει: μέσα σε τέσσερις δεκαετίες έχει διαδοθεί παγκοσμίως, έχει αποκτήσει το κοινό του και έχει συμβάλει ώστε σε πολλές ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις μια νέα γενιά ποιητών να γεννηθεί. Τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας.

ΦΩΤ.: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur

«Η ποίηση slam βάζει τα χαρτιά και τα βιβλία στην άκρη και ανεβάζει την ποίηση στη σκηνή» λέει η συνδιοργανώτρια του τουρνουά Μαρία Μπάκα. Το Poetry Slam Gr, πρότζεκτ του ποιητή και slammer Μάκη Μούλου, ο οποίος εισήγαγε αυτό το είδος προφορικής αφήγησης από τη Βαρκελώνη στην Ελλάδα, διοργανώνει κάθε μήνα ένα τουρνουά στο οποίο συμμετέχουν δεκάδες: «Στην αρχή ήταν κάτι ξένο στο ελληνικό κοινό. Εχουμε συνηθίσει την ποίηση στα βιβλία, όμως αυτό που κάνουμε τα τελευταία περίπου δύο χρόνια έχει πλέον το φανατικό κοινό του. Βλέπεις ανθρώπους όλων των ηλικιών να συμμετέχουν είτε ως θεατές, είτε ως διαγωνιζόμενοι», συνεχίζει.

Δομικά χαρακτηριστικά ενός τουρνουά slam είναι η διαγωνιστική διαδικασία και η ενεργός συμμετοχή του κοινού. Κάθε διαγωνιζόμενος έχει μόλις τρία λεπτά στη διάθεσή του για να απαγγείλει ένα δικό του ποίημα στους θεατές. Στο τέλος κάθε εμφάνισης το κοινό επευφημεί ή αποδοκιμάζει την ερμηνεία και μέρος του κοινού βαθμολογεί. Εξ ου και η ονομασία: το slam σημαίνει χτύπος, το χτύπημα δηλαδή, στο οποίο επιδίδεται το κοινό αν απογοητευτεί ή ενθουσιαστεί από ένα ποίημα. Κάθε βραδιά αποτελείται από δύο γύρους, οπότε κάθε συμμετέχων πρέπει να έχει έτοιμα δύο διαφορετικά κείμενα για να ανακοινωθεί στο τέλος ο νικητής.

Ο κάθε διαγωνιζόμενος που ανεβαίνει πάνω στη σκηνή δεν έχει κανένα άλλο εφόδιο παρά μόνο ένα μικρόφωνο, έναν προβολέα και τη φωνή του. Είναι για εκείνους μια μικρή ιεροτελεστία: κοφτές ανάσες, χέρια τρεμάμενα με το κοινό καθήμενο να τηρεί μια ασάλευτη σιγή. Η Michelle Morgan Houwers κάποτε έγραφε στιχάκια στα χέρια της. Πλέον συμμετέχει ενεργά στα τουρνουά χρόνια και περιγράφει την τρίλεπτη εμπειρία γλαφυρά: «Υπάρχει αυτή η κλισέ φράση που λέμε: “να ζεις τη στιγμή”. Αυτή η στιγμή που ανεβαίνω στη σκηνή είναι η ουσία του slam. Δεν ξέρεις ποιος είναι απέναντί σου. Ξέρεις ότι μιλάς και βγάζεις ό,τι νιώθεις από μέσα σου και αυτό είναι το μόνο που σε νοιάζει». Η Μαρία , μόλις 19 ετών, είναι η νεότερη συμμετέχουσα στο τουρνουά και έκανε πρόβες δύο βδομάδες μέχρι να ανεβεί στη σκηνή.

ΦΩΤ.: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur

Ο Ζε Μήτσος είναι 31 και ξεκίνησε να γράφει όταν, πριν από χρόνια, χτυπούσε βάρδιες ως σεκιουριτάς. Κατέληξε, όμως, να κάνει μια μικρή «ψυχανάλυση του εαυτού», όπως λέει. «Αρχισα να σκάβω μέσα μου, να ανακαλύπτω τον εαυτό μου». Πάντα ήθελε να είναι αόρατος, απαρατήρητος, σήμερα όμως όχι μόνο ανεβαίνει στη σκηνή αλλά έχει εκδώσει και την πρώτη του ποιητική συλλογή. «Οταν ανέβηκα πρώτη φορά στη σκηνή, πανικοβλήθηκα, πονούσε το στομάχι μου λες και ήμουν νηστικός 3 μέρες. Γι’ αυτό ερχόμουν, ήθελα να νικήσω τον πανικό μου, να υπάρχω. Σιγά σιγά βρέθηκε κόσμος να ταυτιστεί και κατάλαβα πως δεν είμαι μόνος σε αυτά που νιώθω. Και βλέπεις σιγά σιγά και άλλους “αόρατους” της κοινωνίας να έρχονται».

Και στο «Cabaret Voltaire» σήμερα τα παιδιά απαγγέλλουν ποιήματα για πανδημίες, την αστυνομική βία, τη σεξουαλική παρενόχληση. Για τη Μαρία Μπάκα πρόκειται για «προβλήματα που βιώνουμε καθημερινά, μας τρώνε και πρέπει να τα “ακουμπήσουμε”, να τα εξωτερικεύσουμε». «Σίγουρα η ποίηση μπορεί να γίνει πολιτική, αντλείς αφορμές να γράψεις και από εκεί, σε εμπνέει», συμπληρώνει η 19χρονη Μαρία Σιδηροπούλου. Η σύγχρονη προφορική ποίηση είναι δυναμική, συναισθηματικά φορτισμένη, συχνά πολιτικοποιημένη και, κυρίως, με έντονο ταξικό πρόσημο. «Το slam προσπαθεί να σπάσει τους ταξικούς διαχωρισμούς», λέει η Μαρία. «Γι’ αυτό ξεκίνησε η προφορική ποίηση, για να είναι προσβάσιμη σε όλους, να συμμετέχουν όλα τα κοινωνικά στρώματα. Το βιβλίο δεν έχει σχέση με το μικρόφωνο. Οποιος θέλει και νιώθει ότι έχει τα κότσια να ανεβεί στη σκηνή είναι ευπρόσδεκτος».

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Χτυπούν με στιχάκια τον ζόφο της εποχής

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας