Ο δρόμος της Φαουζία προς τη χειραφέτηση

Το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων σε συνεργασία με την «Εφημερίδα των Συντακτών» μοιράζεται ιστορίες ανθρώπων με προσφυγικό και μεταναστευτικό υπόβαθρο. Ιστορίες όσων προσπαθούν και καταφέρνουν να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία.

Η Φαουζία βρίσκεται περίπου τριάμισι χρόνια στην Ελλάδα και μιλάει, ήδη, άπταιστα ελληνικά. Είναι μητέρα ενός παιδιού και σύντομα περιμένει το δεύτερο. Εργάζεται ως διερμηνέας και παράλληλα πηγαίνει στην Α' Λυκείου. Για εκείνην ο δρόμος προς τη χειραφέτηση περνάει μέσα από τα βιβλία και τις σπουδές. Τώρα πια, όπως λέει, είναι στο χέρι της να καταφέρει τους στόχους της.

Είμαι η Φαουζία και γεννήθηκα στο Αφγανιστάν. Είμαι 21 ετών. Εφτασα με βάρκα στη Μυτιλήνη το 2016. Ημουν έξι μηνών έγκυος. Πέρασα από βουνά, δάση και θάλασσα για να είμαι σήμερα εδώ.

Συμφωνήσαμε με τον άντρα μου πως δεν μπορούσαμε να ζήσουμε στο Αφγανιστάν. Ημασταν τέσσερα χρόνια παντρεμένοι. Πρώτος έφυγε εκείνος. Προσπάθησε να ετοιμάσει τα χαρτιά μου για να φύγουμε μαζί, αλλά ήταν αδύνατο. Στο Αφγανιστάν η ζωή μου δεν είχε μέλλον, δεν θα μπορούσα να τελειώσω το σχολείο, ήταν απαγορευτικό να σπουδάσω και να εργαστώ. Εκεί κάθε γυναίκα πρέπει να παντρευτεί, να κάτσει σπίτι και να ασχοληθεί με τα παιδιά της. Ηξερα ότι αυτό δεν αλλάζει. Τουλάχιστον πριν παντρευτώ ο πατέρας μου με ρώτησε εάν ήθελα τον άνθρωπο για τον οποίο με προόριζαν. Παντρεύτηκα στα 17 μου.

Δεν θα επιτρέψω τα λόγια των άλλων να με επηρεάσουν. Εχω έναν στόχο και θα φτάσω σε αυτόν

Μια μέρα, όταν ήμουν 10–11 χρόνων, ύψωσα τη φωνή μου στον πατέρα μου λέγοντάς του ότι θα γινόμουν γιατρός και θα πήγαινα να σπουδάσω στην Αμερική. «Αν πας εσύ εκεί, εγώ θα πρέπει να φύγω από εδώ γιατί όλος ο κόσμος θα με δείχνει με το δάχτυλο σαν τον άχρηστο που του έφυγε η κόρη στο εξωτερικό». Δεν απάντησα τίποτα. Μα ήταν τόσο δύσκολο ο πατέρας μου να απαντήσει ότι είναι η δική μου η κόρη και είναι δική της απόφαση;

Δεν θα επιτρέψω τα λόγια των άλλων να με επηρεάσουν. Εχω έναν στόχο και θα φτάσω σε αυτόν. Δεν αποφασίζει κανένας για εμένα. Από μικρή στο σχολείο μού άρεσαν τα μαθήματα που είχαν σχέση με την πολιτική, τη νομική και τη λογοτεχνία. Μεγάλωσα σε έναν κόσμο όπου οι γυναίκες δεν γινόταν να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες. Σήμερα ψηφίζουν, αλλά μπορούν να διεκδικήσουν την ψήφο με την ίδια ευκολία; Το πρώτο που θα σκεφτεί κάποιος είναι «γιατί να δώσω την ψήφο μου σε μια γυναίκα κι όχι σε έναν άντρα;»

Η επιλογή της μαντίλας

Οταν ήρθα στην Ελλάδα φορούσα για πέντε-έξι μήνες μαντίλα, παρόλο που εδώ δεν είναι υποχρεωτικό, αλλά ένιωθα περίεργα επειδή γύρω μου κανείς δεν φορούσε. Βέβαια, είτε φοράς είτε δεν φοράς μαντίλα, είσαι ο ίδιος άνθρωπος. Αν κάποιος μου πει γιατί επέλεξα να μην το κάνω αφού είμαι μουσουλμάνα, θα του απαντήσω ότι καλός μουσουλμάνος είναι αυτός που έχει καθαρή καρδιά, όχι αυτός που φοράει ή δεν φοράει μαντίλα.

Ο πρώτος που με παρότρυνε να μη φοράω μαντίλα ήταν ο άντρας μου. Το συζητούσαμε αρκετά. Ηταν θέμα δικής μου προσαρμογής. Πριν από κάποια χρόνια, στην Κόρινθο, είχα μια συνομιλία με μια γυναίκα που μας βοήθησε πολύ. Κάποια στιγμή μου είπε: «βρε κορίτσι μου είσαι τόσο όμορφη, γιατί κρύβεσαι πίσω από τη μαντίλα;» Σκέφτηκα ότι είχε δίκιο και πως θα έπρεπε, τώρα που είμαι στην Ευρώπη, να το δω λίγο διαφορετικά. Είχα πια αυτήν την επιλογή. Στο Αφγανιστάν δεν υπάρχει εναλλακτική. Αν την έβγαζα εκεί, θα έχανα τη ζωή μου.

Οταν έφτασα στην Ελλάδα το πρώτο που έκανα ήταν να ξεκινήσω να μαθαίνω τη γλώσσα. Δεκαπέντε μέρες αφότου γέννησα, ξεκίνησα ξανά τα μαθήματα. Ο άντρας μου πήγαινε τα πρωινά στη δουλειά και το απόγευμα με συνόδευε στα μαθήματα ελληνικών. Με βοήθησε πολύ γιατί κρατούσε την κόρη μας κι εγώ μπορούσα να εστιάσω στο μάθημα. Ηταν δύσκολο να μελετάω και να κρατάω το παιδί ταυτόχρονα.

Κάποια στιγμή απελπίστηκα. Ηταν τόσα πολλά όλα. Κι εγώ ήθελα να αφοσιωθώ στο διάβασμα. Οταν τελικά είχαμε την οικονομική δυνατότητα, αφήναμε τη μικρή σε παιδικό σταθμό. Εδώ και δυο χρόνια έχω φτάσει τα ελληνικά μου σε ένα καλό επίπεδο κι εργάζομαι ως διερμηνέας. Παράλληλα πηγαίνω στην Α΄ Λυκείου. Οταν τελειώσω το σχολείο, θέλω να σπουδάσω νομική για να καταφέρω να υποστηρίξω, όπως μπορώ, τις γυναίκες. Αν θα μπορούσα να αλλάξω κάτι, αυτό θα ήταν η αντίληψη κάποιων γυναικών για τον εαυτό τους. Την αντίληψη πως επειδή είμαστε γυναίκες πρέπει να μείνουμε στο σπίτι.

Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και εδώ κάθε γυναίκα έχει ελευθερία. Εχει τη δυνατότητα να αποφασίσει μόνη της για τη ζωή της. Υπάρχουν πλαίσια στα οποία μπορείς να αναπτύξεις την προσωπικότητά σου. Η χώρα μου είναι πολύ πίσω σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο κι αυτό με πληγώνει. Δεν επέλεξα να γεννηθώ εκεί. Οι άνθρωποι πρέπει να αλλάζουν. Τα παιδιά μου θα μεγαλώσουν διαφορετικά από εμένα και γι’ αυτό είμαι χαρούμενη.