Τέλος στο αίσχος της «διάταξης Λοβέρδου»

Παρελθόν αποτελεί -ας ελπίσουμε οριστικά- η διαβόητη υγειονομική διάταξη 39Α, γνωστότερη ως «διάταξη Λοβέρδου», με βάση την οποία διώχτηκαν οροθετικές τοξικοεξαρτημένες γυναίκες τον προεκλογικό Μάιο του 2012.

Την κατάργηση της διάταξης (δημοσιεύτηκε στο φύλλο 627 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στις 17 Απριλίου) υπέγραψε ο υπουργός Υγείας Π. Κουρουμπλής στις 2 Απριλίου, ημερομηνία που συμπίπτει με την υπογραφή της διάταξης πριν από τρία χρόνια από τον τότε υπ. Υγείας Ανδρέα Λοβέρδο.

Η διάταξη όριζε υποχρεωτικές εξετάσεις για HIV, HBV και HCV για άτομα που κάνουν χρήση ενδοβφλέβιων ναρκωτικών και για άτομα που εκδίδονται, εμπλέκοντας με πρωτοφανή τρόπο στην ιατρική διαδικασία τις δυνάμεις καταστολής. Eίχε καταγγελθεί ως αντιεπιστημονική, αντίθετη στην ιατρική πρακτική και δεοντολογία, επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και ρατσιστική.

Με βάση αυτή τη διάταξη διώχτηκαν, προφυλακίστηκαν και διαπομπεύτηκαν, με τη φωτογραφία και τα στοιχεία τους πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων, 27 γυναίκες (αθωώθηκαν έναν χρόνο αργότερα στα δικαστήρια).

Η επιχείρηση εξαπολύθηκε προεκλογικά, με αποτέλεσμα να αλλάξει εν μέρει την ατζέντα της επικαιρότητας, ενεργοποιώντας ανακλαστικά κοινωνικού αυτοματισμού σε βάρος ευάλωτων ανθρώπων, όπως καταγράφει τα γεγονότα το διεισδυτικό ντοκιμαντέρ «Ruins» της Ζωής Μαυρουδή.

Τη διάταξη είχε καταργήσει ξανά τον Μάιο του 2013 η τότε υφυπουργός Υγείας Φ. Σκοπούλη, αλλά την επανέφερε ο Αδωνις Γεωργιάδης δύο μήνες μετά, μόλις ανέλαβε υπουργός Υγείας, ισχυριζόμενος πως είχε δημιουργηθεί νομικό κενό εξαιτίας της κατάργησης.

Ωστόσο, η αρμόδια επιστημονική επιτροπή του υπουργείου είχε ομόφωνα αποφανθεί ότι κανένα κενό δεν υπήρχε και πως η υπάρχουσα νομοθεσία καλύπτει το ζήτημα της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων.

Η επαναφορά ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων διεθνώς, με επικριτικές αναφορές του εγκυρότατου ιατρικού περιοδικού «The Lancet» και της νομπελίστα Φρανσουά Μπαρέ Σινουσί, προέδρου της Διεθνούς Κοινότητας για το AIDS. Το υπ. Υγείας αναγκάστηκε να δεσμευτεί ότι θα αντικαταστήσει τη διάταξη και κάλεσε σε διαβούλευση οργανώσεις και φορείς, χωρίς κατάληξη.

Τη μεγάλη τους ικανοποίηση για την απόφαση του κ. Κουρουμπλή εκφράζουν με κοινή ανακοίνωσή τους οι συλλογικότητες «Κέντρο Ζωής», Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, «Act Up» και «Praksis». Επισημαίνουν επίσης πως εκκρεμεί η κατάργηση του άρθρου 59 του ν. 4057/2012 και η τροποποίηση του άρθρου 20 παρ. 4 του ν. 3172/2003, ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης πρόσβαση όσων ζητούν άσυλο στις υπηρεσίες υγείας.