Στροφή 180 μοιρών, σε σύγκριση με τα ισχύοντα, επιχειρεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για το θεσμικό πλαίσιο των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ).
Ανάμεσα στις αλλαγές που προτείνει η νομοθετική πρωτοβουλία -αναρτημένη προς διαβούλευση έως τις 8 Φεβρουαρίου- είναι η δυνατότητα σύστασης έως τριών ΦοΔΣΑ ανά περιφέρεια (εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση της Αττικής, με το νομοσχέδιο να μην αναφέρεται στον ΕΔΣΝΑ), καταργώντας την υποχρέωση συγχώνευσης των φορέων της ίδιας περιφέρειας σε ένα σχήμα.
Ως εκ τούτου, το νομοσχέδιο έρχεται να διευκολύνει τις «φυγόκεντρες» τάσεις που έχουν εμφανιστεί ανά την ηπειρωτική χώρα, δίνοντας τη δυνατότητα σε όμορους δήμους να «αποκολληθούν» από τον ΦοΔΣΑ στον οποίο υπάγονται σήμερα, συστήνοντας έναν νέο.
Πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι, μέχρι στιγμής, η υποχρεωτική συγχώνευση των ΦοΔΣΑ μιας περιφέρειας (πρόβλεψη του νόμου 4071/2012) κατέστη στην πράξη ανεφάρμοστη από τους ίδιους τους δήμους: η σχετική προθεσμία έχει λάβει περίπου 10 παρατάσεις σε 6 χρόνια, καθώς σε ένα τμήμα τους οι δήμοι ήταν απρόθυμοι να προχωρήσουν στις συγχωνεύσεις.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Ετσι, με το νομοσχέδιο, εντός μιας περιφέρειας μπορεί να συσταθεί νέος ΦοΔΣΑ, εφόσον -συνοπτικά και μεταξύ άλλων- υπάρχουν:
αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων (όμορων και στην ίδια περιφερειακή ενότητα δήμων), ένας τουλάχιστον Χώρος Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) εντός των διοικητικών ορίων των δήμων-μελών, σύμφωνος με το οικείο ΠΕΣΔΑ (Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων), πρόβλεψη για μονάδα μηχανικής–βιολογικής επεξεργασίας απορριμμάτων, επίσης σύμφωνη με το ΠΕΣΔΑ, και το κυριότερο: μελέτη σκοπιμότητας και οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας του νέου ΦοΔΣΑ, πρόβλεψη που αποτελεί ασφαλιστική δικλίδα στο να αποφευχθεί η σύσταση φορέων που θα καταρρεύσουν οικονομικά στο μέλλον.Το νομοσχέδιο ειδικά για τις νησιωτικές περιφέρειες (Β. Αιγαίου, Ν. Αιγαίου, Ιονίων Νήσων) προβλέπει τη σύσταση διαβαθμιδικού συνδέσμου, δηλαδή με τη συμμετοχή και των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης.
Οι δήμοι, όμως, όλης της χώρας, θα είναι αυτοί που θα έχουν τις αρμοδιότητες όπως:
εκπόνηση και υλοποίηση Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ), το οποίο θα είναι η βάση για τη σύναψη συμβάσεων με Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης και άλλους φορείς, εκπόνηση προγραμμάτων πρόληψης-μείωσης παραγωγής αποβλήτων, εφαρμογή μέτρων διαλογής στην πηγή αστικών αποβλήτων, εφαρμογή χωριστής διαλογής για τουλάχιστον τέσσερα διακριτά ρεύματα ανακυκλώσιμων υλικών (γυαλί, χαρτί, πλαστικό, μέταλλα), αποκατάσταση ΧΑΔΑ.«Πράσινο» τέλος
Ακόμη, το νομοσχέδιο θεσπίζει την υποχρέωση του ΦοΔΣΑ να καταβάλλει «πράσινο» αντισταθμιστικό τέλος (ύψους 1% επί των ετήσιων εσόδων του) στους δήμους που φιλοξενούν ή επιβαρύνονται από τη λειτουργία ΧΥΤ και μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων.
Τα χρήματα προβλέπεται να διατίθενται αποκλειστικά για περιβαλλοντικά έργα και δράσεις (το 60% στην κοινότητα που φιλοξενεί την εγκατάσταση, 40% στις όμορες κοινότητες).
Ανάμεσα σε άλλα, η τιμολογιακή πολιτική του ΦοΔΣΑ θα καθορίζεται από:
α) την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» (κατά τον νόμο 2939/2001),
β) την αρχή της ανταποδοτικότητας και της διαφάνειας,
γ) τη δημιουργία κινήτρων για τη μείωση των παραγόμενων αποβλήτων.
Πηγές του υπουργείου Εσωτερικών χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο ως «μια τομή με προβολή στην επόμενη δεκαετία, όπου μιλάμε για αποκεντρωμένη διαχείριση και εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας», ενώ τονίζουν ότι η σύνταξή του έγινε έπειτα από επισκέψεις σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και σύνθεση απόψεων στελεχών της Αυτοδιοίκησης, με το τελικό αποτέλεσμα να στοχεύει στην ενίσχυση του ρόλου των δήμων, αλλά και στη δυνατότητά τους να επιλέξουν οι ίδιοι τον τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων που παράγουν.
Πρόκειται για τη δεύτερη φορά, σε δύο χρόνια, που το υπουργείο συντάσσει νομοσχέδιο για τους ΦοΔΣΑ. Την πρώτη, την άνοιξη του 2016, επί υπουργικής θητείας Π. Κουρουμπλή, το νομοσχέδιο δεν προχώρησε ποτέ πέρα από το στάδιο της διαβούλευσης.
Συνάντησε τις αντιδράσεις της ΚΕΔΕ, η οποία επίμονα ζήτησε διορθώσεις. Το νέο νομοσχέδιο έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις.
Ωστόσο, οι πρώτες πληροφορίες από τον χώρο της αυτοδιοίκησης μιλούν για πολλές ενστάσεις απέναντι στη νέα πρωτοβουλία, σε βαθμό που η ΚΕΔΕ αναμένεται να δεχθεί εισηγήσεις σύμφωνα με τις οποίες το νομοσχέδιο «δεν διορθώνεται, απορρίπτεται και συντάσσεται εκ νέου».
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας