Σε μια εποχή που η δημόσια εκπαίδευση βάλλεται από πολλές πλευρές, δύο γυναίκες εκπαιδευτικοί στην Ανατολική Αττική υφίστανται πειθαρχικές διώξεις όχι επειδή παρέβησαν τον νόμο, αλλά επειδή τίμησαν την αποστολή τους: να φροντίζουν τα παιδιά, να υπερασπίζονται το δικαίωμα όλων στη μόρφωση και να μιλούν εκεί που άλλοι σιωπούν.
Η μία ζήτησε επιπλέον τάξη για τα νήπια. Η άλλη υπερασπίστηκε παιδί με σοβαρό πρόβλημα υγείας. Τώρα διώκονται και οι δύο με την απειλή αργίας. Δημόσια εκπαίδευση χωρίς φωνή = κοινωνία χωρίς ψυχή! Η Ε.Τ., νηπιαγωγός και προϊσταμένη του 2ου Νηπιαγωγείου Παιανίας, ζητά την ίδρυση ενός επιπλέον τμήματος για να μη στοιβάζονται τα παιδιά σε ακατάλληλες συνθήκες.
Τα «παραπτώματα»
Η άλλη, δασκάλα στο 7ο Δημοτικό Αχαρνών, τολμά να μιλήσει δημόσια για την αναγκαιότητα παρουσίας σχολικής νοσηλεύτριας, ώστε να μπορεί να φοιτά ένα παιδί με σοβαρό πρόβλημα υγείας. Και οι δύο καλούνται σε πειθαρχικά συμβούλια με την απειλή της δυνητικής αργίας. Ο λόγος; Οτι τόλμησαν να πράξουν το αυτονόητο.
Η υπόθεση της νηπιαγωγού Ε.Τ. από την Παιανία προκαλεί εύλογη απορία. Χωρίς καταγγελία από γονείς, χωρίς αναφορά από οποιονδήποτε φορέα, με μοναδικό «πειστήριο» την πρωτοβουλία της να ζητήσει καλύτερες συνθήκες για τα νήπια, η εκπαιδευτικός βρέθηκε αντιμέτωπη με αιφνιδιαστικό διοικητικό έλεγχο και κατηγορίες για γραφειοκρατικά «παραπτώματα».
Την κατηγορούν επειδή δεν αρίθμησε σωστά κάποιες σελίδες εγγράφων ή επειδή επανυπέβαλε αίτημα δημιουργίας νέου τμήματος - για το οποίο υπήρχαν αντικειμενικές προϋποθέσεις. Το σοβαρότερο κατηγορητήριο, όμως, είναι ότι παραβίασε -υποτίθεται- τα προσωπικά δεδομένα των παιδιών. Κι όμως, η ίδια είχε προβεί σε ψευδωνυμοποίηση, τηρώντας τη δεοντολογία. Τι υποκρύπτει άραγε μια τέτοια επιθετική στάση εκ μέρους της διοίκησης;
Η εκπαιδευτικός ζήτησε, με τεκμηρίωση, να λειτουργήσει και δεύτερο τμήμα στο Νηπιαγωγείο για να εξυπηρετηθούν τα παιδιά καλύτερα. Το αίτημά της δεν ήταν ούτε ιδιοτελές ούτε γραφειοκρατικό - ήταν παιδαγωγικό. Κι όμως, μεταφράστηκε σε «ανυπακοή», σε «παράκαμψη», σε «διοικητική αυθαιρεσία».
Αν η φροντίδα για τα νήπια και η υπεράσπιση της παιδαγωγικής ποιότητας εκλαμβάνονται ως πειθαρχικό παράπτωμα, τότε πρέπει να αναρωτηθούμε: Ποιος τελικά αποφασίζει για την ποιότητα της εκπαίδευσης; Οι διοικήσεις ή οι παιδαγωγοί; Η απάντηση έρχεται από τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών «Κώστας Σωτηρίου», που κάνει λόγο για πολιτική στοχοποίηση και ευθεία επίθεση στον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης.
Φωνή στήριξης
Η περίπτωση της Σοφίας Καψαλάκη στο 7ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών μοιάζει με θεατρικό έργο παραλόγου - αν δεν ήταν τόσο τραγικά αληθινή. Ενα παιδί με σοβαρή νευρολογική πάθηση, χωρίς τη στήριξη νοσηλευτή, αδυνατεί να φοιτήσει επί τρεις μήνες στο σχολείο του. Η δασκάλα του, χωρίς να κατονομάσει πρόσωπα ή να θίξει κανέναν, μιλά δημόσια για το αυτονόητο: ότι ένα παιδί δεν πρέπει να αποκλείεται από την εκπαίδευση επειδή δεν καλύπτεται η αναγκαία υποστήριξη.
Αντί απάντησης ή έστω σιωπηρής αναγνώρισης, λαμβάνει πειθαρχική κλήση για «παραπτώματα», με το φάσμα της αργίας να πλανάται πάνω της. Το παιδί εξορίζεται από το φυσικό του περιβάλλον, η δασκάλα απειλείται με εξοστρακισμό από την τάξη. Μόνο που στην εκπαίδευση, η έξωση της ανθρωπιάς είναι πάντα η μεγαλύτερη ήττα.
Η κοινωνία, όμως, δεν έμεινε σιωπηλή. Ο Σύλλογος Γονέων Αχαρνών, σύλλογοι εκπαιδευτικών, ακόμη και ο πατέρας του μικρού μαθητή ύψωσαν φωνή στήριξης και αγανάκτησης. Η δημόσια επιστολή του πατέρα, γεμάτη ευγνωμοσύνη και οργή, είναι ένα συγκλονιστικό τεκμήριο του τι σημαίνει παιδαγωγός με ψυχή - και τι σημαίνει κράτος που τιμωρεί την ευσυνειδησία.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι εύλογο: Ποιος «δικάζει» την αγωνία για τα παιδιά; Οι υποθέσεις αυτές, τις οποίες οι συνδικαλιστικοί φορείς έχουν χαρακτηρίσει «μνημείο αυταρχισμού», επαναφέρουν στο προσκήνιο την ανάγκη για προστασία της ελεύθερης παιδαγωγικής φωνής μέσα στο σχολείο. Το σχολείο δεν μπορεί να λειτουργεί ως διοικητικό στρατόπεδο, αλλά ως κοινότητα διαλόγου, φροντίδας και δημοκρατικής συνύπαρξης.
Εκφοβισμός
Ολα τα παραπάνω δεν είναι «μεμονωμένα περιστατικά». Συνιστούν μια βαθύτερη πολιτική: την ποινικοποίηση της φωνής, τη διοικητική φίμωση της ελευθερίας λόγου, τον εκφοβισμό κάθε πρωτοβουλίας που σπάει τον στείρο γραφειοκρατικό φορμαλισμό και υπερασπίζεται την παιδαγωγική ουσία.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: «Μη μιλάς, μην αντιστέκεσαι, μη νοιάζεσαι πέρα από τα προβλεπόμενα». Μόνο που η εκπαίδευση δεν είναι υπουργική εγκύκλιος. Είναι πράξη φροντίδας. Είναι σχέση εμπιστοσύνης. Είναι τόλμη να βλέπεις τον μαθητή ως άνθρωπο και όχι ως αριθμό μητρώου.
Απέναντι σε αυτόν τον μηχανισμό, η κοινωνία των πολιτών, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, οι μαθητές οφείλουν να σταθούν ενωμένοι. Οχι μόνο για να στηρίξουν δύο γυναίκες εκπαιδευτικούς, αλλά για να υπερασπιστούν τη δημοκρατία της σχολικής τάξης. Γιατί όταν ο παιδαγωγός κινδυνεύει να διωχθεί επειδή αγκαλιάζει τον άνθρωπο, τότε η Δημοκρατία απουσιάζει από το σχολείο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας