Σε σκοτεινή πόλη επιχειρήθηκε να μετατραπεί ξανά η Θεσσαλονίκη το περασμένο Σάββατο, καθώς, με τη συμβολή της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας, έγινε προσπάθεια με ακροδεξιό πρόσημο να παραβιαστεί εν ψυχρώ η ακαδημαϊκή ελευθερία, προσπάθεια που αποτράπηκε χάρη στην υπεράσπισή της από τους φοιτητές.
Οσα συνέβησαν στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) είναι σημαδιακά. Ακροδεξιοί εμφανίστηκαν οργανωμένοι, κινδυνολογώντας και απειλώντας καθηγήτριες του ΠΑΜΑΚ, επειδή το Εργαστήριο του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών οργάνωσε ημερίδα, με θέμα τη διαπολιτισμική συνύπαρξη της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελλάδας, καθώς υποτίθεται ότι η ημερίδα δημιουργούσε θέμα μακεδονικής γλώσσας, αυτής της ίδιας που αναφέρεται στη Συνθήκη των Πρεσπών.
Η κυβέρνηση προτίμησε να συρθεί πίσω από τα προτάγματα του Αντώνη Σαμαρά, της Νίκης, της Αφροδίτης Λατινοπούλου, του Κυριάκου Βελόπουλου και του Ιερού Λόχου και άσκησε αφόρητες πιέσεις στην πρυτανική αρχή, για να εκδιωχθεί η ημερίδα από τους χώρους του πανεπιστημίου. Η ακροδεξιά διολίσθηση έλαβε θεσμικές διαστάσεις, καθώς η πρυτανική αρχή εμφανίστηκε ολιγόψυχη απέναντι στις κυβερνητικές πιέσεις, ο τέως πρύτανης ανακάλυψε «κουκουλοφόρους», που δεν τους είδε ούτε η αστυνομία, και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κατάφερε να μη δει ούτε έναν ακροδεξιό να απειλεί τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Ακροδεξιές ομάδες είχαν σημάνει τα τύμπανα του εθνικού κινδύνου, από την περασμένη Πέμπτη. Πώς τόλμησε το «Εργαστήριο Πολιτισμού, Συνόρων και Φύλου» – «Παράρτημα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών», να συνεργασθεί με το Πανεπιστήμιο Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου των Σκοπίων, ανοίγοντας διάλογο για τη μακεδονική γλώσσα ως πολιτισμικό και κοινωνικό κώδικα επικοινωνίας και έκφρασης; Και μάλιστα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ);

Τα δημοσιεύματα κράτησαν το ίσο και ακαδημαϊκοί ανέλαβαν το ακροδεξιό τροπάριο. Ο πρώην πρύτανης του ιδρύματος, Αχιλλέας Ζαπράνης, σε ανάρτησή του έγραφε: «Λυπάμαι πραγματικά που το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, του οποίου διετέλεσα πρύτανης, συνδιοργανώνει την συγκεκριμένη εκδήλωση για το Σλαβομακεδονικό ιδίωμα της Βουλγαρικής γλώσσας που ομιλούν οι Σλαβομακεδόνες γείτονες, που παρεμπιπτόντως έχουν ακόμη το άγαλμα του Μ. Αλέξανδρου στην πιο κεντρική πλατεία τους. Κρίμα… Ούτε επί ΣΥΡΙΖΑ».
Η κυβέρνηση οσμίστηκε τον κίνδυνο να δεχθεί πιέσεις από τα ακροδεξιά της κομμάτια και έσπευσε να ασκήσει πίεση στον πρύτανη του ΠΑΜΑΚ, Στυλιανό Κατρανίδη, ήδη από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, ζητώντας του να αναβάλει ή να θέσει εκτός των χώρων του πανεπιστημίου την ημερίδα. Ο κ. Κατρανίδης αποπειράθηκε να πατήσει σε δύο βάρκες. Σε ανακοίνωση που έβγαλε την Παρασκευή το απόγευμα, από τη μία ισχυριζόταν ότι οι πρυτανικές αρχές «σεβόμενες την ακαδημαϊκή ελευθερία δεν έχουν το δικαίωμα να απαγορεύσουν τη διεξαγωγή της ημερίδας», αλλά από την άλλη σημείωνε πως εντόπισε «σημαντικές αδυναμίες στη διοργάνωση της ημερίδας», εξ ου και είχε ζητήσει από τη συντονίστρια να γίνει η ημερίδα «εκτός των εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας».
Καθώς απέτυχαν οι δημόσιες πιέσεις στις καθηγήτριες Φωτεινή Τσιμπιρίδου και Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, το έργο της καταστρατήγησης της ακαδημαϊκής ελευθερίας το ανέλαβαν ακροδεξιές ομάδες (Ιερός Λόχος), που ανακοίνωναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, δημιουργώντας κλίμα έντασης και φόβους για επεισόδια.
Η κινητοποίηση αριστερών και αναρχικών φοιτητικών οργανώσεων ήταν άμεση. Δεκάδες φοιτητές και φοιτήτριες, όπως και καθηγητές από το ΠΑΜΑΚ και το ΑΠΘ, έσπευσαν στον χώρο της εκδήλωσης, για να την υπερασπιστούν. Το αποτέλεσμα ήταν να αποτραβηχτούν προς τον Λευκό Πύργο οι ολιγάριθμοι ακροδεξιοί και η ημερίδα έγινε κανονικά.
Επέμεινε ο πρώην πρύτανης
Ο πρώην πρύτανης Αχιλλέας Ζαπράνης δεν το έβαλε κάτω. Την ώρα που διεξαγόταν η ημερίδα, ανέβασε ανάρτηση, όπου ανέφερε: «Καθώς είχα μεταπτυχιακό μάθημα στις 2μμ δυστυχώς έπρεπε να περάσω υποχρεωτικά μπροστά από την εισόδου του Αμφιθέατρου που διεξάγεται. Το αποτέλεσμα ήταν κάποιοι κουκουλοφόροι με συνθήματα όπως «να ψοφήσει η Ελλάδα» να με τραμπουκίζουν, να με φτύνουν και να με απειλούν ότι θα σπάσουν το γραφείο μου. Ενημέρωσα τον πρύτανη του ΠΑΜΑΚ και περιμένω την αντίδραση του. Είναι σημαντικό για μένα καθώς δεν μπορώ να βγω από το κτίριο του ΠΑΜΑΚ καθώς θα πρέπει να περάσω μπροστά από τους ίδιους ανθρώπους». Παραθέτει μάλιστα στιχομυθία του με το Νίκο Μαραντζίδη έξω από το αμφιθέατρο, κατά την οποία ο κ. Μαραντζίδης τον ρωτά αν εκφράζει την ενόχλησή του για την ημερίδα «ως γλωσσολόγος» και ο κ. Ζαπράνης του απαντά ότι μιλά «ως Δραμινός που οι Βούλγαροι σκότωσαν τον παππού του στην τρίτη Βουλγαρική κατοχή».
Καθηγητές που ήταν παρόντες στο επεισόδιο σημειώνουν, πάντως, στην «Εφ.Συν.» ότι μεταξύ όσων υπερασπίστηκαν την εκδήλωση δεν υπήρχε ούτε ένας κουκουλοφόρος, όπως και ότι δεν υπήρξε καμία απειλή, συνεπώς δεν υπήρχε κανένας λόγος να κληθεί η αστυνομία. Σημειώνουν, μάλιστα, ότι ακούστηκε επίσης το σύνθημα «Μιλάμε 10 γλώσσες σε κάθε γειτονιά, μονάχα οι φασίστες δεν βγάζουν τσιμουδιά».
Αλγεινή εντύπωση από Αγγελούδη
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσαν οι δηλώσεις του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Στέλιου Αγελούδη, ο οποίος ανακάλυψε «επίθεση» σε βάρος του κ. Ζαπράνη και την καταδίκασε, σημειώνοντας πως «η ακαδημαϊκή ελευθερία δεν περιφρουρείται με τραμπουκισμούς και βία. Ας γίνει αντιληπτό πως κανένας φασισμός κάθε απόχρωσης δεν έχει τη δύναμη να διαγράψει την Ιστορία και να επιβάλει μια νόθα πραγματικότητα». Προκαλεί απορία γιατί δεν καταδίκασε ο δήμαρχος τις απειλές των ακροδεξιών ομάδων όπως και τι εννοεί με την αναφορά του σε «νόθα πραγματικότητα». Δεν δέχεται τη Συμφωνία των Πρεσπών; Κινείται στη γραμμή του προκατόχου του, του Κωνσταντίνου Ζέρβα;
Μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση
«Η εκδήλωση είχε τεράστια επιτυχία, με κατάμεστο το αμφιθέατρο. Θα συνεχίσουμε τις δράσεις του τμήματος με το πανεπιστήμιο των Σκοπίων και θα επεκτείνουμε τα προγράμματα», λέει στην «Εφ.Συν.» η κ. Ιωαννίδου, σημειώνοντας ότι «οι παρεμβάσεις που έγιναν στη διάρκεια της ημερίδας ήταν πολύ συγκινητικές». Σχολιάζοντας τη θέση της πρυτανείας του ΠΑΜΑΚ, ανέφερε ότι «οι Αρχές του πανεπιστημίου πήραν αποστάσεις, λόγω των πιέσεων που δέχθηκαν. Είμαστε περήφανοι για τη στάση των φοιτητών και των φοιτητριών μας, που στάθηκαν αλληλέγγυοι».
Σε γραπτή ανακοίνωσή της, η Φωτεινή Τσιμπιρίδου, διευθύνουσα του Εργαστηρίου Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Φύλου, αναφέρει ότι το Εργαστήρι θα συνεχίσει να προωθεί «τη γνωριμία με τους γείτονες και τα ακαδημαϊκά ιδρύματά τους, προσδοκώντας να καλύψουμε ένα μεγάλο κενό σιωπής στον σκοτεινό 20ό αιώνα του εθνικού απομονωτισμού και των ακραίων ιδεολογικών αντιπαραθέσεων».
Σημειώνει ότι «η ημερίδα διερευνούσε τις δυνατότητες της μετάφρασης στα ελληνικά από τα μακεδονικά, προκειμένου να εκφραστούν ανθρώπινες ιστορίες πόνου, προσφυγιάς, απώλειας, εξορίας αλλά και καθημερινές ιστορίες που μιλούν συγκινητικά για οικογενειακά δράματα, υλικότητες και σχέσεις ανθρώπων εκατέρωθεν των συνόρων μεταξύ των δύο χωρών». Καταγγέλλει «τις πιέσεις και τους εκφοβισμούς εκ μέρους ακραίων εθνικιστικών κύκλων που λυμαίνονται εργαλειακά φρονήματα και συνειδήσεις των κατοίκων της βόρειας Ελλάδας, ενώ προβαίνουν προκλητικά σε καλέσματα φασιστικών προγκρόμ, προβοκάτσιας, εκφοβισμού και απειλών εναντίον συναδέλφων, ακόμη και μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο, προκειμένου να ακυρωθεί κάθε τέτοια κριτική παρέμβαση στη δημόσια σφαίρα».
Ανακοίνωση συμπαράστασης στις καθηγήτριες του τμήματος εξέδωσε και ο Σύλλογος Κοινωνικών Ανθρωπολόγων Ελλάδος (ΣΚΑΕ) «για την αδιανόητη στοχοποίηση που υπέστησαν από γνωστές ακροδεξιές ομάδες». Οπως λένε, «δεν είναι η πρώτη φορά που κοινωνικοί ανθρωπολόγοι βρίσκονται στο στόχαστρο αυτών των χώρων, ήδη από το 2009 καταγράφονται επιθέσεις της εγκληματικής οργάνωσης ‘‘Χρυσή Αυγή’’ εναντίον ακαδημαϊκών εκδηλώσεων».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας