ΣτΕ: Αντισυνταγματική η αναστολή ή απενεργοποίηση του ΑΦΜ

Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική τη δυνατότητα αναστολής ή απενεργοποίησης του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

Ειδικότερα, με την απόφαση 869/2025 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι «οι διατάξεις του ν. 4174/2013 που προβλέπουν τη δυνατότητα αναστολής της χρήσης ή απενεργοποίησης του ΑΦΜ σε περίπτωση φοροδιαφυγής και παρέχουν νομοθετική εξουσιοδότηση προς τον Διοικητή της ΑΑΔΕ για τον ορισμό περιπτώσεων αναστολής ή απενεργοποίησης του ΑΦΜ και των συνεπειών της αναστολής και της απενεργοποίησης, αντίκεινται στο Σύνταγμα, διότι η αναστολή χρήσης ή η απενεργοποίηση του ΑΦΜ λόγω φοροδιαφυγής συνιστά βαθιά επέμβαση στην οικονομική ζωή του φορολογούμενου, φυσικού ή νομικού προσώπου, η οποία κατ’ ουσίαν ισοδυναμεί με απαγόρευση άσκησης της οικονομικής δραστηριότητας».

Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται ότι «η  ρύθμιση του νόμου δεν περιέχει την αναγκαία, λόγω της σημασίας του ρυθμιζόμενου ζητήματος, ουσιαστική ρύθμιση, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει το βασικό πλαίσιο, σύμφωνα με τις επιταγές της αρχής του κράτους δικαίου, με την πρόβλεψη των αναγκαίων εγγυήσεων και τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, αλλά συνιστά κατ’ ουσίαν εν λευκώ εξουσιοδότηση προς τον Διοικητή της ΑΑΔΕ για τη ρύθμιση των εν λόγω θεμάτων σε περίπτωση φοροδιαφυγής, εφόσον δεν τίθενται όρια στην αρμοδιότητά του».

Σύμφωνα με τον υφιστάμενο νόμο που «ανατρέπει» τώτα το ΣτΕ, η αναστολή χρήσης του ΑΦΜ διαρκεί 3 ή 5 χρόνια -ανάλογα την κατηγορία-, εκτός από τις υποθέσεις λαθρεμπορίας για τις οποίες ασκείται ποινική δίωξη και μπορεί να διαρκέσει μέχρι την παραπομπή στο ακροατήριο.