«Εμπρηστής» ο ΔΕΔΔΗΕ!

Την υπαιτιότητα του ΔΕΔΔΗΕ για τη μη σωστή συντήρηση του δικτύου της ΔΕΔ που προκάλεσε τη μεγάλη πυρκαγιά του 2015 στην περιοχή Βοιών Λακωνίας του Δήμου Μονεμβασίας επιβεβαίωσε και ο Αρειος Πάγος, απορρίπτοντας την αναίρεση που είχαν καταθέσει οι ήδη καταδικασμένοι από τα προηγούμενα δικαστήρια. Με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που εκδόθηκε στις 23 Μαΐου δικαιώθηκε ο πολύχρονος αγώνας των πολιτών και των δικηγόρων τους, Ευγενίας Μαζαράκη, Σοφίας Δουμάνη και Κυριακής Κοντάκου (στη φωτογραφία, έξω από τον Αρειο Πάγο), που έδωσαν γενναία νομική μάχη.

Η φωτιά κατέκαψε 50.000 στρέμματα κι ένα πυροσβεστικό αεροπλάνο (τύπου Canadair), το οποίο κάηκε ολοσχερώς όταν έκανε αναγκαστική προσγείωση (ευτυχώς σώθηκαν τα δύο μέλη του πληρώματος), ενώ εκατοντάδες παθόντες κινδύνεψαν να καούν. Κατά την εκδήλωση της πυρκαγιάς έπνεαν βόρειοι-βορειοανατολικοί άνεμοι μεγάλης έντασης (περίπου 9 Μποφόρ). Λόγω των ισχυρών ανέμων, του ανάγλυφου και της τοπογραφικής διαμόρφωσης της περιοχής με χαμηλή δασική βλάστηση, η πυρκαγιά κινήθηκε αρχικά νότια και στη συνέχεια προς όλα τα σημεία του ορίζοντα, και πήρε γρήγορα μεγάλες διαστάσεις καθιστώντας δύσκολη την αντιμετώπισή της από τις πυροσβεστικές δυνάμεις. Κατά τη διάρκεια της ημέρας η ένταση των ανέμων αυξήθηκε και ενώ αρχικά είχαν κατεύθυνση βορειοανατολική, στη συνέχεια άλλαξαν κατεύθυνση προς τα δυτικά, με αποτέλεσμα να μετακινείται η πυρκαγιά με φοβερή ταχύτητα, αρχικά στο χωριό Φαρακλό, στη συνέχεια στο χωριό Λάχι, στο χωριό Αγιος Νικόλαος, όπου έφτασε μέχρι τη θάλασσα, ακολούθως στο Μεσοχώρι, στη Νεάπολη και στον Κάμπο, σε ενδιάμεσους οικισμούς, κατακαίγοντας δασικές εκτάσεις, ιδιωτικές καλλιεργούμενες εκτάσεις, σπίτια, οχήματα, κυψέλες, ζώα, στύλους ΔΕΔΔΗΕ, ΟΤΕ, επιφανειακούς σωλήνες ύδρευσης, κάδους απορριμμάτων και ό,τι άλλο έβρισκε στην πορεία της.

Στα δικαστήρια που προηγήθηκαν, πρωτόδικα αλλά και στο Εφετείο σε δεύτερο βαθμό, αποδείχθηκε ότι η πυρκαγιά προκλήθηκε εξαιτίας προβλήματος που δημιουργήθηκε στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος του ΔΕΔΔΗΕ, που οφειλόταν στην παντελή έλλειψη συντήρησής του από τους κατηγορούμενους υπαλλήλους του ΔΕΔΔΗΕ που ήταν επιφορτισμένοι με το έργο. Αποτέλεσμα, να δημιουργηθεί διαρροή ηλεκτρικού ρεύματος, υπερθέρμανση, κάψιμο του στύλου και του καλωδίου και πτώση-εκτίναξη λόγω των ισχυρών ανέμων των καιόμενων τμημάτων (τηγμάτων και ξύλων) στο έδαφος, όπου υπήρχε φρυγανώδης βλάστηση η οποία άμεσα αναφλέχθηκε προκαλώντας πυρκαγιά. Στη συνέχεια επεκτάθηκε ανεξέλεγκτα, λόγω των ισχυρών ανέμων με καταστροφικές συνέπειες.

Παρότι υπήρξαν ενισχύσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας με προσέλευση περίπου 70 πυροσβεστικών οχημάτων από άλλες πόλεις, σημαντική βοήθεια από τον δήμο, από κατοίκους και εθελοντές, η πυρκαγιά τέθηκε υπό έλεγχο στο τέλος της ημέρας και κατασβέστηκε τις επόμενες ημέρες. Επίσης στο λιμανάκι του προφήτη Ηλία βρήκαν καταφύγιο οι κάτοικοι της κοινότητας Αγίου Νικολάου, οι οποίοι στην κυριολεξία κόντεψαν να καούν ζωντανοί και ευτυχώς με κίνδυνο της ζωής των πληρωμάτων πλωτών μέσων, λόγω της σφοδρής θαλασσοταραχής και της πλήρους αδυναμίας ορατότητας λόγω των πυκνών καπνών, κατάφεραν να επιβιβαστούν στο πλοίο «Πορφυρούσα», το οποίο τους μετέφερε στο λιμάνι της Νεάπολης.

Ωστόσο ο ΔΕΔΔΗΕ προσπάθησε να αποφύγει την ανάληψη της ευθύνης του. Εμφάνισε πραγματογνώμονες ως μάρτυρες και τεχνικές εκθέσεις ενώπιον των αρμόδιων ποινικών δικαστηρίων προκειμένου να πείσει ότι η πυρκαγιά δεν οφειλόταν στο μη συντηρημένο δίκτυό της. Η υπόθεση δεν ήταν καθόλου εύκολη και λίγο έλειψε να μπει στο αρχείο όταν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Γυθείου εξέδωσε το 2017 διάταξη εισηγούμενος την αρχειοθέτησή της.

Ομως, ο εισαγγελέας Εφετών Καλαμάτας είχε αντίθετη άποψη γι’ αυτήν την τεράστια καταστροφή για την οποία ήταν προφανές ότι είχε ευθύνη ο ΔΕΔΔΗΕ, αφού η πυρκαγιά ξεκίνησε λίγα μέτρα από τον κομμένο αγωγό του στύλου. Κατόπιν τούτου οι κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Γυθείου, αλλά και πάλι χωρίς την ελάχιστη γνώση ή παρουσία ή κλήτευση των παθόντων(!), οι οποίοι ανέμεναν ακόμα το πόρισμα απευθυνόμενοι άλλοτε στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, άλλοτε στον Δήμο Μονεμβασίας, και μετά από έρευνα εντεταλμένου δικηγόρου στην Εισαγγελία Γυθείου προέκυψε ότι είχε ήδη οριστεί δικάσιμος λίγες ημέρες μετά, η 9-6-2019. Δηλαδή, κυριολεκτικά στο παρά πέντε, κατάφερε κατ’ αρχήν ο Δήμος Μονεμβασίας (ως πολιτικώς ενάγων) να ζητήσει αναβολή της υπόθεσης και στη συνέχεια να λάβει αντίγραφα, να ενημερώσει τους παθόντες και να ζητήσουν τη συνδρομή ειδικών για μελέτη της αιτίας της πυρκαγιάς και να προετοιμαστούν κατάλληλα, ώστε να παρέμβουν στην ποινική δίκη που τελικά εκδικάστηκε σε πρώτο βαθμό στις 9 και 10 Ιουλίου 2020.

Ηταν μόλις λίγες ημέρες πριν από την παραγραφή των αστικών τους αξιώσεων, τις οποίες πρόλαβαν και άσκησαν (εκκρεμεί έκδοση οριστικής απόφασης) και οι κατηγορούμενοι υπάλληλοι του ΔΕΔΔΗΕ καταδικάστηκαν για εμπρησμό σε δάσος εξ αμελείας. Την ενοχή τους έκρινε και το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ήτοι το Τριμελές Εφετείο Καλαμάτας, και κατά της απόφασης αυτού οι κατηγορούμενοι άσκησαν αναίρεση ενώπιον του Αρείου Πάγου, η οποία εκδικάστηκε στις 10/3/2023.