Επιστολή-καμπανάκι για την εκπαίδευση προσφύγων

Ανησυχία για την παροχή ισότιμης, συμπεριληπτικής και ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά πρόσφυγες στην Ελλάδα εκφράζουν σε ανοιχτή επιστολή 20 συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων από δομές όλης της χώρας, επισημαίνοντας σημαντικά προβλήματα από τις πολιτικές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αλλά και από έναν νέο, «επιλεκτικά ανθρωπιστικό» δημόσιο λόγο αποκλειστικά υπέρ των Ουκρανών προσφύγων, «που στην πραγματικότητα εντείνει τις υφιστάμενες διακρίσεις και παράγει νέους αποκλεισμούς».

«Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι εφαρμόζεται μια σειρά μέτρων που όχι μόνο δεν διευκολύνουν αλλά δημιουργούν μάλιστα προσκόμματα στη φοίτηση και άρα στην ομαλή σχολική-κοινωνική ένταξη του μαθητικού προσφυγικού πληθυσμού, αποστερώντας αυτά τα παιδιά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους», υπογραμμίζουν οι συντονιστές του υπουργείου Παιδείας από τις δομές Ελαιώνα, Ριτσώνας, Φιλιππιάδας, Δράμας, Κατσικά Ιωαννίνων, Πολυκάστρου, Σχιστού, Διαβατών, Δολιανών, ΚΥΤ Λέσβου και τις δομές αστικού ιστού Λιβαδειάς, Ανατολικής Αττικής, Δυτικής και Ανατολικής Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου Κρήτης, Ιωαννίνων.

Ενώ την περασμένη εβδομάδα οικογένειες προσφύγων μεταφέρθηκαν από τη δομή του Ελαιώνα, που αναμένεται να κλείσει προσεχώς, στη δομή του Σχιστού και αλλού, οι συντονιστές επισημαίνουν τις βαρύτατες επιπτώσεις για τους πρόσφυγες μαθητές και τη σχολική κοινότητα υποδοχής από την υποχρεωτική μετεγκατάσταση. «Συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι η ιλιγγιώδης αύξηση της σχολικής διαρροής λόγω της αναστάτωσης που προκαλείται στην εύθραυστη ρουτίνα των παιδιών. [...] Κάθε προσπάθεια που καταβάλλεται για την ένταξή τους στο υπάρχον γραφειοκρατικά επιβαρημένο και οικονομικά αποδυναμωμένο σχολικό πλαίσιο καταλήγει σε ματαίωση μέσω της αποχώρησής τους μετά από σύντομο χρονικό διάστημα», σημειώνουν.

Εκφράζουν έντονο προβληματισμό για την απόφαση του υπουργού Νότη Μηταράκη «να μειώσει περαιτέρω τον αριθμό των ωφελουμένων από το πρόγραμμα ESTIA ΙΙ, το οποίο αποτελεί τη μοναδική επιλογή στέγασης πλαισιωμένης με συνοδευτικές υπηρεσίες που παραμένει ανοιχτή σε περιπτώσεις ευάλωτων», όπως και για τη σταδιακή εγκατάσταση μέσων ελέγχου εισόδου και κίνησης σε όλες τις δομές «που συναντάμε μόνο σε φυλακές υψίστης ασφαλείας για ποινικούς καταδίκους».

Δηλώνουν απόλυτα σύμφωνοι-ες με την πρόθεση του κ. Μηταράκη να θεσμοθετήσει από το νέο έτος ειδικές τάξεις στα ουκρανικά ή και στα ρωσικά, διατυπώνουν όμως «το εύλογο ερώτημα αν η συγκυρία αυτή θα αποτελέσει τελικά την αφορμή να θεσπιστεί γενικότερα η διδασκαλία των μητρικών γλωσσών και άλλων πολυάριθμων πληθυσμιακά ομάδων μαθητών/-τριών που φοιτούν στα ελληνικά δημόσια σχολεία, πράγμα που αποτελεί πάγιο αίτημα μεγάλων εθνικών κοινοτήτων που διαβιούν πλέον εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας, όπως π.χ. της αλβανικής, της βουλγαρικής, της γεωργιανής, της ιρανικής, της νιγηριανής».

Ως προς το μνημόνιο συνεργασίας του υπουργείου Μετανάστευσης με τη UNICEF με στόχο να λειτουργήσει επικουρικά προς την τυπική εκπαίδευση, οι συντονιστές αναρωτιούνται ποιος είναι ο ρόλος του υπουργείου Παιδείας, του αρμόδιου φορέα συντονισμού, εποπτείας και καθοδήγησης των προγραμμάτων τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης προσφύγων, όπως και αν η σύμπραξη «σηματοδοτεί τελικά τη μετάβαση της εκπαίδευσης των [...] παιδιών αποκλειστικά σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και μάλιστα υπό καθεστώς εγκλεισμού», εκδοχή που «θα ενέτεινε την ιδρυματοποίηση και την απομόνωσή τους, ξαναγυρνώντας τις τοπικές κοινότητες σε εποχές μισαλλοδοξίας και μονοπολιτισμικού φανατισμού».

Οι αριθμοί ευημερούν για τη UNICEF

Στον αντίποδα του έντονου προβληματισμού των συντονιστών Εκπαίδευσης που εργάζονται στο πεδίο κινείται η UNICEF, μιλώντας για «εξαιρετικά θετική» χρονιά, επικαλούμενη τον αριθμό εγγραφών και φοίτησης παιδιών προσφύγων στα σχολεία, μετά και την εγγραφή προσφυγόπουλων από την Ουκρανία. Ο διεθνής οργανισμός σημειώνει ότι, παρά τις αντιξοότητες λόγω της πανδημίας, φέτος είναι γραμμένα στα σχολεία 16.417 προσφυγόπουλα, 35% περισσότερα από πέρσι, ενώ τα 12.285, ποσοστό 75%, φοιτούσαν τον προηγούμενο μήνα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Για «ιδιαίτερα σημαντικό επίτευγμα» και «αριθμό-ρεκόρ» μιλά ο διπλωματικός εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα, Λουσιάνο Καλεστρίνι, κάνοντας λόγο για «μια απόδειξη του πόσο ο αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ κρατικών, διεθνών και τοπικών φορέων επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα για τα παιδιά πρόσφυγες».