Συγγενείς των τριάντα νεκρών προσφύγων και του απροσδιόριστου αριθμού αγνοουμένων στα τραγικά ναυάγια στη Φολέγανδρο, τα Αντικύθηρα και την Πάρο τις παραμονές των Χριστουγέννων αναζητούν απεγνωσμένα πληροφορίες για την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων, αλλά βρίσκονται αντιμέτωποι με την έλλειψη συντονισμού των ελληνικών αρχών, που φαίνονται απροετοίμαστες, αν όχι αδιάφορες, να διαχειριστούν την επόμενη ημέρα της τραγωδίας.
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα η oμάδα Alarm Phone της οργάνωσης Watch the Med, που επιτηρεί τη Μεσόγειο για περιστατικά κινδύνου και ενημερώνει τις Αρχές για να προχωρήσουν σε διάσωση, έχει δεχτεί τηλεφωνήματα από συγγενείς των ναυαγών που βρίσκονται στη Γερμανία, τη Σουηδία, τη Γαλλία, την Αυστρία και σε χώρες της Δυτικής Αφρικής, οι οποίοι ζητούν να μάθουν πώς θα επικοινωνήσουν με τις ελληνικές αρχές για να μάθουν αν ζουν, αν αγνοούνται ή αν πέθαναν οι άνθρωποί τους και, στην τελευταία περίπτωση, να προχωρήσουν στη λήψη DNA για την αναγνώριση και την ταυτοποίηση, ώστε να γίνει η ταφή.
Το ίδιο πρόβλημα ενημέρωσης αντιμετωπίζουν και οι συγγενείς πολλών από τους 160 διασωθέντες, που είτε έχουν χάσει το κινητό τους στη θάλασσα ή τους το έχουν αφαιρέσει οι Αρχές στο πλαίσιο έρευνας για εμπλοκή δικτύων διακίνησης και δεν έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους ανθρώπους για να τους πουν ότι είναι καλά.
Η οργάνωση επικοινώνησε με τα τοπικά λιμεναρχεία, που συνήθως αντιμετωπίζουν με ευαισθησία και υψηλό αίσθημα καθήκοντος τους συγγενείς θυμάτων ναυαγίων, δίνοντας όποια πληροφορία μπορούν, αλλά αυτή τη φορά η απάντηση ήταν ότι το ζήτημα το χειρίζεται κεντρικά το υπουργείο Ναυτιλίας και το Αρχηγείο του Λιμενικού.
Η οργάνωση πληροφορήθηκε ότι υπάρχουν δύο τηλεφωνικοί αριθμοί στο υπουργείο Ναυτιλίας για την ενημέρωση σχετικά με τα θύματα ναυαγίων. Τα τηλέφωνα συχνά δεν απαντούσαν. Κάποιοι συγγενείς που κατάφεραν να επικοινωνήσουν άκουσαν ότι για τα ζητήματα αυτά πρέπει να απευθυνθούν στις πρεσβείες ή στην Ιντερπόλ.
Από την πλευρά του Λιμενικού, ο υπεύθυνος Τύπου Νίκος Κοκκάλας επιβεβαιώνει ότι τα τοπικά λιμεναρχεία δεν μπορούν να κάνουν ταυτοποίηση και ότι οι συγγενείς των θυμάτων πρέπει να απευθύνονται στις πρεσβείες. Ανθρωποι με εμπειρία σε θέματα διαχείρισης ναυαγίων σημειώνουν ότι είναι συνήθης διαδικασία να στέλνουν τα λιμεναρχεία στις πρεσβείες δείγμα DNA από τους νεκρούς για να γίνει η διασταύρωση με δείγμα DNA από συγγενείς και η ταυτοποίηση.
Παράδοξο και επικίνδυνο
Ωστόσο, η οργάνωση επισημαίνει ότι είναι παράδοξο και ενδεχομένως επικίνδυνο να υποχρεώνονται να επικοινωνήσουν με τις επίσημες αρχές του κράτους τους πρόσφυγες που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τους λόγω διώξεων, απειλής και φόβου για τη ζωή και την ελευθερία τους.
Επισημαίνει επίσης ότι η ενημέρωση ανθρώπων από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικές γλώσσες και διαφορετικό μορφωτικό επίπεδο, κάποιοι πιθανόν αναλφάβητοι, οι οποίοι βρίσκονται σε σοκ και αγωνία για τη ζωή των δικών τους, απαιτεί κεντρικό συντονισμό και μια διαδικασία που θα μπορεί να χειρίζεται αυτές τις καταστάσεις και να ενημερώνει βάσει πρωτοκόλλων, όπως θα ήταν μια ειδική τηλεφωνική γραμμή που θα λειτουργούσε ολόκληρο το εικοσιτετράωρο για μια περίοδο μετά το ναυάγιο.
Η οργάνωση επισημαίνει επίσης την έλλειψη δομών υποδοχής των ναυαγών που επέζησαν, αφού είδαν τη ζωή τους να κινδυνεύει και να ανατρέπεται βίαια, που ίσως πάλεψαν ώρα με τα κύματα ή είδαν τους συνεπιβάτες τους να πνίγονται δίπλα τους αβοήθητοι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τουλάχιστον 13 διασωθέντες από το ναυάγιο στη Φολέγανδρο έχουν μεταφερθεί στη Σαντορίνη, όπου παραμένουν. Οι 90 διασωθέντες από τα Αντικύθηρα έχουν μεταφερθεί στην Αμυγδαλέζα, όπου μεταφέρονται και οι 63 διασωθέντες του ναυαγίου της Πάρου, ύστερα από την προσωρινή φιλοξενία τους τα πρώτα εικοσιτετράωρα στο ΕΠΑΛ του νησιού.
Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου σημειώνουν ότι η μεταφορά των ναυαγών στην Αμυγδαλέζα γίνεται για να καταγραφούν και ότι ύστερα από δυο-τρεις ημέρες θα οδηγηθούν σε δομές υποδοχής. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι βοηθά να αντιμετωπιστεί το σοκ, πόσο μάλλον να αρχίσει να επουλώνεται το τραύμα των ναυαγών, η συνεχής μετακίνησή τους τις πρώτες μέρες, η παραμονή τους στην Αμυγδαλέζα αλλά και η μεταφορά τους σε καμπ, την ώρα που χρειάζονται περιβάλλον ηρεμίας, ασφάλειας και συνεχούς φροντίδας.
Οι εγκληματικές ευθύνες της ελληνικής αντιπροσφυγικής πολιτικής με τις επαναπροωθήσεις
Δεν έχασαν χρόνο οι αρμόδιες υπηρεσίες του Λιμενικού να συλλάβουν τρεις διασωθέντες από το ναυάγιο της Πάρου και να τους αποδώσουν τις κατηγορίες της πρόκλησης ναυαγίου και της ανθρωποκτονίας με δόλο. Τέτοια σπουδή και αποτελεσματικότητα δεν έχει δείξει δυστυχώς το Λιμενικό στις καταγγελίες για παράνομες βίαιες επαναπροωθήσεις.
Αντιθέτως, το Λιμενικό σπεύδει να αθωώσει τον εαυτό του από τις καταγγελίες, κάποιες από τις οποίες είναι πιθανό να αφορούν ναυάγια με νεκρούς, ενώ πέπλο αδιαφάνειας συνεχίζει να καλύπτει την έρευνα που έχει αναλάβει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ύστερα από πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Καμία απάντηση δεν έχει φροντίσει να δώσει το Λιμενικό για τους περίπου 25.000 εξαφανισμένους πρόσφυγες από τους 29.000 που διέσωσε το 2021, σύμφωνα με τη δήλωση του υπουργού Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη, αλλά δεν καταγράφονται στις αφίξεις στα ελληνικά νησιά. Καμία εξήγηση δεν έχει δώσει ούτε για τους 18.000 που διασώθηκαν αλλά δεν καταγράφηκαν στα νησιά το 2020.
Ο κ. Πλακιωτάκης, όπως και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης έσπευσαν να κατηγορήσουν τους διακινητές και την Τουρκία για τα ναυάγια. Αλλά οι πρόσφυγες και των τεσσάρων σκαφών που ναυάγησαν σε Φολέγανδρο, Αντικύθηρα, Μάνη και Πάρο δεν είχαν προορισμό την Ελλάδα, γεγονός που δεν βολεύει το αφήγημα για τις επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας εναντίον της χώρας μας.
Και τα τέσσερα σκάφη ξεκίνησαν από την Τουρκία με προορισμό την Ιταλία, μια διαδρομή που την προτιμούν πολύ περισσότεροι πρόσφυγες τον τελευταίο μήνα, παρ’ όλο που είναι πολύ πιο μακρινή και πολύ πιο επικίνδυνη. Οσο η Ελλάδα εφαρμόζει πολιτικές αποτροπής και επαναπροώθησης στα ελληνικά νησιά, οι διαδρομές των προσφύγων γίνονται πιο επικίνδυνες. Σύμφωνα με την ομάδα Alarm Phone της οργάνωσης Watch the Med, πολλοί πρόσφυγες που ταξιδεύουν προς την Ιταλία έχουν επιχειρήσει στο παρελθόν να φτάσουν στα ελληνικά νησιά, όπου υπήρξαν θύμα επαναπροώθησης.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να αποσείσει τις εγκληματικές ευθύνες της δικής της αντιπροσφυγικής πολιτικής για τα πολύνεκρα ναυάγια, ρίχνοντας την ευθύνη στην Τουρκία και στα δίκτυα διακίνησης, όταν είναι το μόνο μέσο που έχει αφήσει στους πρόσφυγες η ευρωπαϊκή και ελληνική πολιτική για να ζητήσουν διεθνή προστασία.
«Αυτές οι τραγωδίες είναι το άμεσο αποτέλεσμα του καθεστώτος των βίαιων επαναπροωθήσεων που εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση στο όνομα της Ε.Ε. [...] Ενώ το Ελληνικό Λιμενικό σπεύδει πάντα να βρεθεί επιτόπου για να επαναπροωθήσει βίαια ανθρώπους, είναι πολύ πιο αργό σε περιπτώσεις κινδύνου. [...] Είναι τελείως ξεκάθαρο: Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού των προσφύγων, το Λιμενικό είναι συχνά όχι μια δύναμη διάσωσης αλλά μάλλον κινδύνου για τους ανθρώπους που μετακινούνται», σημειώνει το Alarm Phone.
«Δύσκολο να χωνέψει κανείς την υποκρισία της σημερινής Δεξιάς στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη: τη “σοκάρουν οι νέες απώλειες ανθρώπων στο Αιγαίο”, όπως μας… βεβαίωνε χτες ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, αλλά πανηγυρίζει πλάι στον φράκτη του Εβρου, που κλείνει σε πρόσφυγες και μετανάστες κάθε άλλο δρόμο, πλην της επιβίβασης σε επικίνδυνα και υπερπλήρη σκάφη καταχείμωνο. Θέλουν να τα έχουν καλά ταυτόχρονα με το ακροδεξιό τους κομμάτι, που ονειρευόταν να βάλει στολές παραλλαγής και να κάνει περιπολίες στον Εβρο· με την Εκκλησία που δώριζε θερμικές κάμερες για να αναβαθμιστεί ο φράκτης· και τους πρώην “φιλελεύθερους” κεντρώους, που μέρες που είναι πρέπει να εκφράσουν μια κάποια “συγκίνηση” για τους πνιγμούς - τι χριστιανοί θα ’ταν;» σημειώνει με δήλωσή του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ,Νίκος Φίλης και υπογραμμίζει: «Σήμερα οι ευρωπαϊκές χώρες ξεκάθαρα παρανομούν, αφού δεν δίνουν τη δυνατότητα για υποβολή αιτήματος ασύλου έξω από το έδαφός τους, κλείνουν τα μάτια στα εγκληματικά push back στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο ενώ στηρίζονται στην “Κοινή Δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας” για να παρκάρουν τους ανεπιθύμητους έξω από τα ευρωπαϊκά σύνορα».
«Ζούμε, με τον πιο σκληρό τρόπο, το αδιέξοδο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα που τροφοδοτεί η αδιαλλαξία των υπερσυντηρητικών κυβερνήσεων του Βίζεγκραντ» σημειώνουν από το ΚΙΝ.ΑΛΛ. ο τομεάρχης Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιώργος Καμίνης και ο γραμματέας του τομέα, Βασίλης Χρονόπουλος.
Για «θλιβερή υπόμνηση του ανθρώπινου κόστους που συσσωρεύει η κυβερνητική πολιτική, ενάντια σε κάθε έννοια χριστιανικού ήθους το οποίο υποκριτικά θα υποδύονται οι ακροδεξιοί υπουργοί τής Μητσοτάκης Α.Ε. στις στημένες τελετουργίες» κάνει λόγο το ΜέΡΑ25.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας