Σύγχρονοι Πύργοι του Κάφκα

Ανθρωποι βαριά νοσούντες, θύματα τράφικινγκ, θύματα βασανιστηρίων και πολλοί ακόμα πρόσφυγες των οποίων το αίτημα ασύλου έχει απορριφθεί αποτελούν την ανθρωπογεωγραφία των κρατούμενων στα Προαναχωρησιακά Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών.

Τα σύγχρονα κολαστήρια-μαύρες τρύπες δικαιωμάτων για όσους πρόσφυγες καταφεύγουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, αλλά καταλήγουν φυλακισμένοι για αόριστο χρονικό διάστημα, χωρίς δίκη και χωρίς καμία προοπτική αποφυλάκισης ή έστω απέλασης, αφού ακόμα και αυτή η πιθανότητα έχει αφαιρεθεί από τη στιγμή που η Τουρκία, επικαλούμενη τις συνθήκες πανδημίας, αρνείται να τους παραλάβει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα 19 κρατούμενοι στο ΠΡΟΚΕΚΑ της Κω, όπου κατά παράβαση κάθε έννοιας νομιμότητας και νομικού πολιτισμού κρατούνται πέραν των έξι μηνών που ορίζει η σχετική νομοθεσία, ενώ για μερικούς αυτό το χρονικό διάστημα φτάνει έως και το ένα έτος. Τον Ιούλιο η οργάνωση Equal Rights Beyond Borders υπέβαλε καταγγελία στον Συνήγορο του Πολίτη εξ ονόματος των συγκεκριμένων 19 ατόμων.

Στις 30 Ιουλίου ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε γνωμάτευση-καταπέλτη για τις αρχές, ζητώντας τους να «επανεξετάσουν την απόφαση της διοικητικής κράτησης» και στις 19 περιπτώσεις, αφού όπως διαπιστώνει δεν υπάρχει λογική απομάκρυνσης των αλλοδαπών αυτών σε σύντομο χρονικό διάστημα όπως ορίζει ο νόμος και ως εκ τούτου θα πρέπει να απελευθερωθούν.

Η διοικητική κράτηση δεν μπορεί να ξεπερνά τους έξι μήνες τονίζει στην απάντησή του ο Διαμεσολαβητής του Συνηγόρου του Πολίτη, υπογραμμίζοντας ότι οι διοικητικές αποφάσεις κράτησης δεν συνοδεύονται «από πλήρη, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία με την οποία να στοιχειοθετείται ότι η κράτηση είναι αναγκαίο μέτρο για την απομάκρυνση, καθώς αυτή πρόκειται να πραγματοποιηθεί σύντομα». Ειδικά για την παράτασή της «η αιτιολογία επιπλέον πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η άρνηση συνεργασίας ή η καθυστέρηση της λήψης των αναγκαίων εγγράφων».

«Η κράτηση είναι προφανώς παράνομη. Τα άτομα κρατούνται σε απάνθρωπες συνθήκες άσκοπα και παράνομα εδώ και μήνες. Εδώ και έναν χρόνο είναι σαφές ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επιστρέψει ανθρώπους στην Τουρκία και τα 19 άτομα έπρεπε να είχαν αφεθεί πολύ καιρό πριν» προσθέτει και η Equal Rights Beyond Borders, που καλεί τις αρχές να εξετάσουν και τις άλλες περιπτώσεις κρατουμένων στα ΠΡΟΚΕΚΑ.

Και όπως φαίνεται αυτές δεν είναι λίγες. Ενας τεράστιος αριθμός κρατουμένων, που ξεπερνά τους 9.500 ανθρώπους, έχει περάσει από τα εφτά ΠΡΟΚΕΚΑ της χώρας, με τους περισσότερους να στερούνται ακόμα και το βασικό δικαίωμα της δικαστικής προσφυγής εναντίον της διοικητικής απόφασης κράτησης που εκδίδουν οι αστυνομικές αρχές, ενώ ακόμα και η ιατρική φροντίδα είναι σχεδόν ανύπαρκτη.

Χαρακτηριστικά είναι τα συνοπτικά στατιστικά στοιχεία που δίνει η οργάνωση RSA, τα οποία ουσιαστικά περιγράφουν μια καφκική πραγματικότητα για αυτούς.

«Λιγότερες από μία στις δέκα αποφάσεις κράτησης προσβλήθηκαν ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων. Μόνο 7 από 2.091 αποφάσεις κράτησης κρίθηκαν μη νόμιμες στον αυτεπάγγελτο δικαστικό έλεγχο.  Από τους συνολικά 2.392 κρατούμενους σε ΠΡΟΚΕΚΑ κρατούνταν για διάστημα μεγαλύτερο από έξι μήνες 1.109 από αυτούς. Διατέθηκαν μόνο 10 γιατροί για 2.392 κρατούμενους σε 7 ΠΡΟΚΕΚΑ. Δεν υπήρχαν διερμηνείς στην Ξάνθη και στο Φυλάκιο, ενώ στο Παρανέστι και στην Κω υπήρχε μόνο ένας διερμηνέας αντιστοίχως. Τέλος υπήρχαν μόλις 9 ψυχολόγοι για το σύνολο των κρατουμένων στα ΠΡΟΚΕΚΑ και ένας μόνος ψυχίατρος στον Ταύρο, ενώ επισκέπτες υγείας διατέθηκαν μόνο στην Αμυγδαλέζα και την Κόρινθο».

Από αυτούς τους 9.500 μόλις ένας στους δέκα κατάφερε να προσφύγει στα Πρωτοδικεία με τη «διαδικασία των αντιρρήσεων» κατά της απόφασης κράτησης, με τον αριθμό τους να φτάνει τους 828 ανθρώπους, αφού στην προσπάθειά τους αυτή συναντούν αξεπέραστα εμπόδια, όπως της γλώσσας των εγγράφων που εκδίδονται μόνο στα ελληνικά, την έλλειψη ενημέρωσης, ενώ δεν διασφαλίζεται από το κράτος η υποχρέωση παροχής δωρεάν νομικής συνδρομής.

Το πόσο σημαντικά είναι όλα αυτά φαίνεται από το αποτέλεσμα που είχαν οι προσφυγές των 828 ατόμων, αφού από αυτές οι 437 έγιναν αποδεκτές ή αλλιώς ποσοστό 52,8%!

«Στον αντίποδα στο πλαίσιο του αυτεπάγγελτου ελέγχου των αποφάσεων παράτασης της κράτησης βάσει των Ν 4636/2019 και Ν 3907/2011, τα ίδια δικαστήρια εξακολουθούν να εγκρίνουν τη συνέχιση της κράτησης κατά γενικό κανόνα. Μόνο σε 7 από συνολικά 2.091 υποθέσεις δεν έγινε δεκτή η συνέχιση της κράτησης» αποκαλύπτουν τα στοιχεία της αστυνομίας που φέρνει στο φως η RSA.