Guardian: Νέα ανατριχιαστική μαρτυρία επαναπροώθησης στο Αιγαίο

Την οργανωμένη και συστηματική τακτική της επαναπροώθησης πρόσφυγων στο Αιγαίο επιβεβαιώνει ο Guardian, μετά από συνεντεύξεις με πέντε θύματα της πάγιας πλέον πρακτικής, μέλη 10 ανθρωπιστικών οργανώσεων και την εξέταση σειράς στοιχείων.

Επικαλούμενη ένα βίντεο, που δημοσίευσε νωρίτερα στην ιστοσελίδα της, η βρετανική εφημερίδα αναφέρει πως στις 24 Αυγούστου 29 πρόσφυγες, οι περισσότεροι από τους οποίους γυναίκες και μικρά παιδιά, έφυγαν με φουσκωτή βάρκα από το Τσανάκκαλε της Τουρκίας για να φτάσουν μέσα σε 30 λεπτά κοντά στη Λέσβο πριν τους πλησιάσει η ελληνική ακτοφυλακή.

Ένας από τους επιβαίνοντες, ηλικίας 17 ετών, καταγγέλλει πως οκτώ αξιωματικοί με μπλε ρούχα -ορισμένοι φορούσαν μαύρες μάσκες και κρατούσαν τουφέκια- ανάγκασαν τους πρόσφυγες να πάνε μαζί τους υπό την απειλή όπλων και τρύπησαν τη λέμβο τους με μαχαίρια με αποτέλεσμα αυτή να βυθιστεί. «Είπαν ότι θα μας πήγαν σε στρατόπεδο», λέει ο πρόσφυγας. «Τα παιδιά ήταν χαρούμενα και άρχισαν να γελούν, αλλά εγώ ήξερα ότι έλεγαν ψέματα», πρόσθεσε.

Ο ανήλικος καταγγέλλει επίσης πως στη συνέχεια Έλληνες αξιωματούχοι τους συνέλαβαν, κατάσχεσαν τα υπάρχοντά τους και δεν τους επέτρεπαν ούτε να πάνε τουαλέτα ούτε να πιουν νερό. Μέχρι το πρωί τους είχαν στείλει με σωσίβια λέμβο σε τουρκικά ύδατα. Ήταν τόσο μικρή που ορισμένοι αναγκάστηκαν να κολυμπήσουν. 

Το βίντεο κατέγραψε με το κινητό του ο 17χρονος, ο οποίος έφυγε από την Ερυθραία ύστερα τον θάνατο του πατέρα του και καταγγέλλει πως έχει ζήσει εφτά επαναπροώθησεις από την ελληνική ακτοφυλακή. 

Ο Guardian αναφέρεται και σε άλλο περιστατικό επαναπροώθησης σκάφους από τις ελληνικές αρχές προς την τουρκική θαλάσσα στις 19 Ιουνίου και 15 Αυγούστου, το οποίο αποκαλύφθηκε έπειτα από κοινοβουλευτικές ερωτήσεις του Γερμανού αριστερού βουλευτή, Andrej Hunko.

«Kαταστροφή για τα ανθρώπινα δικαιώματα»

Για απροκάλυπτη πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης κάνουν λόγο ειδικοί με τους οποίους μίλησε η βρετανική εφημερίδα και τονίζουν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ειδικά σε ό,τι αφορά τις συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για το καθεστώς των προσφύγων. «Αυτό που βλέπετε είναι η παράνομη συλλογική απέλαση προσφύγων από την ελληνική επικράτεια», δήλωσε ο Satvinder Juss, καθηγητής στο King's College London, κάνοντας λόγο για «μια καταστροφή για τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Την επόμενη εβδομάδα μία ομάδα από φιλανθρωπικές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) και το Δίκτυο Παρακολούθησης της Βίας στα Σύνορα, θα δημοσιεύσουν μια ανοιχτή επιστολή με την οποία θα καταδικάζει την πρακτική των επανπροωθήσεων και θα καλεί την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβουν δράση εναντίον όσων εμπλέκονται. Σύμφωνα με προσχέδιο του κειμένου, οι οργανώσουν θα ζητήσουν την άσκηση πειθαρχικών και ποινικών κυρώσεων εναντίον όσων «έχουν διαπράξει τέτοιες παράνομες πράξεις».

Για λυπηρή αναβίωση παλαιότερων πρακτικών έκανε λόγο ο Μίνος Μουζουράκης, από τη Refugee Support Aegean, εργάζεται επί του παρόντος σε νομικές υποθέσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που χρονολογούνται από το 2014, όταν οκτώ παιδιά και τρεις γυναίκες από το Αφγανιστάν πνίγηκαν σε ναυάγιο κοντά στο Φαρμακονήσι. 

Οι επαναπροωθήσεις είναι βίαιες όχι μόνο για το σώμα αλλά και για το νου , υπογραμμίζει η Amelia Cooper, υπεύθυνη υπεράσπισης και επικοινωνίας του Νομικού Κέντρου Λέσβου. «Οι επιζώντες γνωρίζουν ότι αυτές οι καταχρήσεις σχετίζονται τόσο με τα ευρωπαϊκά σύνορα όσο και με το πολιτικό πλαίσιο της Ε.Ε. με την Τουρκία».

Ο Guardian επισημαίνει ότι συχνά στις επαναπροωθήσεις άνδρες ντυμένοι στα μαύρα αναχαιτίζουν σκάφη προσφύγων από τα ελληνικά νερά και τα επιστρέφουν βίαια στα τουρκικά, αφήνοντάς τα να πλέουν ακυβέρνητα μετά την καταστροφή των κινητήρων είτε απειλώντας με ξυλοδαρμούς, πυροβολισμούς και δημιουργώντας κύματα για να εμποδίσουν τις λέμβους.

Το δημοσίευμα θυμίζει πως σε ορισμένες περιπτώσεις, τα θύματα έφτασαν σε ελληνικό έδαφος πριν οδηγηθούν ξανά στις θάλασσα, ενώ σε μία οι πρόσφυγες έμειναν σε μικρό νησί μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για δύο ημέρες χωρίς φαγητό πριν διασώθουν.

Τέλος, η εφημερίδα σημειώνει ότι η τακτική επαναπροωθήσεων έχει ενταθεί από τον Μάρτιο. Η Alarm Phone διαπίστωσε σημαντική αύξηση των περιστατικών από το ξέσπασμα της πανδημίας καταγράφοντας τουλάχιστον 55 υποθέσεις από τον Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο.