Υπηρεσία Ασύλου και... απελάσεων

Αρμοδιότητες σχετικά με τις απελάσεις ετοιμάζεται να αποκτήσει η υπηρεσία Ασύλου, μπαίνοντας σε χωράφια που μέχρι τώρα ανήκουν στην αστυνομία, και αυτό προκαλεί περαιτέρω σύγχυση για τον ρόλο που της επιφυλάσσει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, μετά την κατάργηση της αυτοτέλειάς της και την υποβάθμισή της σε επίπεδο διεύθυνσης της γενικής γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής, με μετακλητό διοικητή, υποδιοικητή και συνεργάτες τους.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», στο οργανόγραμμα της υπηρεσίας που ετοιμάζει η γενική γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής (σχετική ανάθεση είχε κάνει ο γενικός γραμματέας Πάτροκλος Γεωργιάδης έναντι περίπου 18.000 ευρώ σε εξωτερικό δικηγόρο από την εποχή που οι αρμοδιότητες του υπουργείου ανήκαν στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη – έκτοτε αγνοείται η τύχη της ανάθεσης) και αναμένεται να παρουσιαστεί τον Ιούλιο, προβλέπεται Διεύθυνση Επιστροφών και Ανακλήσεων που λογοδοτεί στον Διοικητή της Υπηρεσίας. Η Διεύθυνση προβλέπεται να έχει τρία τμήματα: 1. Συντονισμού Επιστροφών Ενδοχώρας και Εθελούσιων Επιστροφών, 2. Συντονισμού Επιστροφών Νησιών, 3. Ανακλήσεων και Αποκλεισμού.

Οι απελάσεις αποτελούν βέβαια αντικείμενο ξένο προς τις αρμοδιότητες και την αποστολή της υπηρεσίας, όπως και διεθνώς των αντίστοιχων υπηρεσιών ασύλου. Το έργο της σταματά στην απόφαση σχετικά με το αίτημα ασύλου, θετική ή απορριπτική. Η πραγματοποίηση των απελάσεων για όσους τυχόν απορριφθούν, και αφού τυχόν επιληφθούν πρώτα η αρχή Προσφυγών και ενδεχομένως τα ακυρωτικά δικαστήρια, αφορά μεταγενέστερο στάδιο και προϋποθέτει απόφαση κράτησης προς απέλαση που εκδίδουν οι αστυνομικές αρχές. Αλλωστε, το επιχειρησιακό σκέλος των απελάσεων ανήκει στην αστυνομία.

Το σχέδιο, αν πραγματοποιηθεί, συνιστά επιστροφή στην πρώτη περίοδο λειτουργίας της υπηρεσίας από το 2013 μέχρι το 2015, όταν υπαγόταν στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ως αυτοτελής βέβαια υπηρεσία. Αλλά και τότε την αρμοδιότητα και την ευθύνη των απελάσεων την είχε η ΕΛ.ΑΣ., όπως γίνεται παντού στον κόσμο. Σε άλλες χώρες υπάρχουν διευθύνσεις απελάσεων υπαγόμενες σε διευθύνσεις Μεταναστευτικής Πολιτικής, όχι όμως στο οργανόγραμμα των υπηρεσιών Ασύλου.

Τρύπα στο νερό

Στο μεταξύ, μια τρύπα στο νερό φαίνεται να καταφέρνει μέχρι στιγμής σε μεγάλο βαθμό το περίφημο σύστημα ηλεκτρονικών αιτήσεων που εφάρμοσε εσπευσμένα η υπηρεσία Ασύλου μετά την επαναλειτουργία της στις 18 Μαΐου, με στόχο να αποφύγει τις ουρές έξω από τα γραφεία της. Φαίνεται ότι ο κ. Μηταράκης έχει αποφασίσει να δυσφημίσει εκτός από το επιτελικό κράτος και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση...

Πολλές εκατοντάδες ηλεκτρονικές αιτήσεις αλλαγής βασικών στοιχείων ή εξουσιοδοτήσεων προς τους δικηγόρους έχουν συσσωρευτεί και εκκρεμούν, ενώ φαίνεται πως τελικά θα χρειαστεί η αυτοπρόσωπη παρουσία στην υπηρεσία των εξυπηρετούμενων ή των νομικών τους εκπροσώπων. Μέχρι στιγμής πάντως δεν φαίνεται να υπάρχει ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχετικά με τον χρόνο διεκπεραίωσης του αιτήματός τους, ενώ, όπως αναφέρουν πληροφορίες της «Εφ.Συν.», δεν έχουν οριστεί στα περιφερειακά γραφεία Ασύλου αρμόδιοι για να διεκπεραιώνουν τα αιτήματα.

Με άλλα λόγια, η δυνατότητα ηλεκτρονικής αίτησης φαίνεται να αποτελεί άλλη μια επικοινωνιακή φούσκα του υπουργείου χωρίς αντίκρισμα: τέθηκε σε εφαρμογή χωρίς σχέδιο και προετοιμασία, χωρίς διαβούλευση με το προσωπικό της υπηρεσίας και χωρίς δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας. Η ενημέρωση προς τους ενδιαφερόμενους έγινε την τελευταία στιγμή, στην πραγματικότητα μία μέρα πριν επαναλειτουργήσει η υπηρεσία Ασύλου, ενώ τα υποδείγματα ηλεκτρονικής φόρμας ήταν διαθέσιμα λίγες μέρες αργότερα.

Τελευταία ώρα

Άλλωστε, όπως σημείωνε η «Εφ.Συν.» («Εγκληματικά λάθη στην Κατεχάκη», 19/5/2020), η ίδια η επαναλειτουργία της υπηρεσίας δυο μήνες αφότου παρέμεινε κλειστή για το κοινό λόγω κορονοϊού σχεδιάστηκε κι αυτή την τελευταία στιγμή. Οι τελικές οδηγίες στάλθηκαν στο προσωπικό την προηγούμενη εργάσιμη ημέρα κοντά στη λήξη της βάρδιας, ενώ η ενημέρωση προς τους ενδιαφερόμενους έγινε αργότερα. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν τις πρώτες ημέρες ουρές και συνωστισμός έξω από τα κεντρικά γραφεία της υπηρεσίας στην Κατεχάκη.

Τις επόμενες ημέρες οι ουρές μειώθηκαν, καθώς δόθηκε η δυνατότητα σε ενδιαφερόμενους να υποβάλουν ηλεκτρονικά κάποια αιτήματα. Αλλά συγκεκριμένες οδηγίες για τη διεκπεραίωση των αιτημάτων δεν έχουν δοθεί, με αποτέλεσμα να δημιουργείται στο προσωπικό και στους ενδιαφερόμενους άλλο ένα γραφειοκρατικό αίνιγμα.