Βασανίστηκε από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, έχασε τον πατέρα του, αργότερα τη μητέρα του και πήγε να ζήσει με τους θείους του, οι οποίοι του συμπεριφέρονταν σαν σε αντικείμενο, όπως ανέφεραν χτες οι εκπρόσωποι των οργανώσεων Praksis και Safe Passage, παρουσιάζοντας την κοινή έκθεση «Ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα στη διαδικασία οικογενειακής επανένωσης του Δουβλίνου», μια μελέτη των δυσλειτουργιών και των καθυστερήσεων της διαδικασίας οικογενειακής επανένωσης ανηλίκων με συγγενείς τους στην Ευρώπη.
Η έκθεση βασίζεται στην ανάλυση 80 αντιπροσωπευτικών περιπτώσεων ασυνόδευτων ανηλίκων που έφτασαν στην Ελλάδα από τον Μάιο του 2015 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 και φιλοξενήθηκαν σε 13 ξενώνες της Praksis.
Η περίπτωση του Αφγανού ανήλικου είναι χαρακτηριστική. Εφυγε από τους θείους του και τη χώρα του και έφτασε στη Λέσβο στην ηλικία των 15 ετών, θέλοντας να πάει να ζήσει μαζί με τον αδελφό του, τον μοναδικό κοντινό συγγενή που του απέμενε, ο οποίος ζούσε και εργαζόταν στη Νορβηγία, περιμένοντας να εγκριθεί το αίτημά του για άσυλο.
Εξι μήνες έζησε στη Λέσβο ο 15χρονος πριν καταφέρει να καταγραφεί το δικό του αίτημα για άσυλο και να μπορέσει να ζητήσει να ενωθεί με τον αδελφό του.
Πέρναγαν οι μήνες
Πέρασαν κι άλλοι μήνες μέχρι να καταφέρει να στείλει το αίτημά του για οικογενειακή επανένωση η Μονάδα Δουβλίνου της υπηρεσίας Ασύλου, η οποία τότε αντιμετώπιζε υπέρογκο φόρτο εργασίας και είχε λιγοστό προσωπικό.
Η Μονάδα έστειλε το αίτημα τρεις μέρες πριν λήξει η προθεσμία. Δύο μέρες μετά ήρθε η απάντηση, απορριπτική. Οι αρχές της Νορβηγίας ζητούσαν περισσότερες πληροφορίες για τον αδελφό του. Ζητούσαν επίσης να γίνει διαδικασία εξακρίβωσης της ηλικίας του 15χρονου.
Πρόκειται για μακρόχρονη διαδικασία, που απαιτεί άδεια από την εισαγγελία που ασκεί καθήκοντα επιτρόπου, συνεννόηση με οδοντίατρο για να υποβληθεί ο ανήλικος σε ειδική εξέταση δοντιών που θα δείξει κατά προσέγγιση την ηλικία του, ενώ υπήρξε πρόσθετη καθυστέρηση λόγω της απαίτησης να επικυρωθούν τα έγγραφα και να μεταφραστούν επισήμως στα αγγλικά, κάτι που δεν προβλέπεται στον κανονισμό.
Εν τέλει η εξέταση έδειξε μικρή πιθανότητα να είναι ανήλικος ο μικρός και το αίτημά του απορρίφθηκε. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, ακολουθείται διαδικασία επανεξέτασης των στοιχείων, επανεξέταση που έχει γίνει μέχρι και πέντε φορές σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αλλά στο άκουσμα της απορριπτικής απόφασης, ο 15χρονος αποφάσισε να προσπαθήσει μόνος του να βρεθεί στη Νορβηγία. Εφυγε από τον ξενώνα και τα ίχνη του βρέθηκαν ύστερα από δύο εβδομάδες κοντά στη Νορβηγία, σύμφωνα με την ενημέρωση των εκπροσώπων των δύο οργανώσεων.
Οπως υπογράμμισαν, η συντριπτική πλειονότητα των ανηλίκων που διαφεύγουν από τις δομές φιλοξενίας και από την Ελλάδα βρίσκονται σε διαδικασία επανεξέτασης των αιτημάτων τους, που απορρίφθηκαν αρχικά. Κανείς ανήλικος που έγινε άμεσα δεκτός από το κράτος υποδοχής δεν διέφυγε από τις δομές.
Ολοι οι ανήλικοι που διέφυγαν είχαν υποθέσεις πολύ καλά θεμελιωμένες και είχαν επενδύσει σημαντικό χρόνο, ενέργεια και ψυχικό σθένος για να παράσχουν τις αναγκαίες πληροφορίες και να βρουν μια νόμιμη και ασφαλή διέξοδο για να ενωθούν με τους δικούς τους, αλλά έχασαν την εμπιστοσύνη τους στην αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Ο κανονισμός
Σύμφωνα με τον κανονισμό, όταν υπάρχει αμφιβολία κατά τη διαδικασία εξακρίβωσης της ηλικίας, η αμφιβολία λειτουργεί προς όφελος του παιδιού, κάτι που δεν τηρείται.
Η έκθεση διαπιστώνει σημαντική καθυστέρηση τόσο στην υποβολή του αιτήματος οικογενειακής επανένωσης όσο και στην επεξεργασία του από το κράτος υποδοχής, όπου συχνά διατυπώνονται υπερβολικές και εκτός κανονισμού αξιώσεις για παροχή στοιχείων.
Διαπιστώνει επίσης εσφαλμένες, αν όχι εξωφρενικές ερμηνείες του νόμου. Σε μια περίπτωση, το αίτημα ανηλίκου απορρίφθηκε, παρότι προερχόταν από εμπόλεμη περιοχή, επειδή δεν είχε πέσει θύμα ναυαγίου ή άλλης κατακλυσμιαίας καταστροφής, όπως αναφέρει η απόφαση, μολονότι τέτοια προϋπόθεση δεν τίθεται στον κανονισμό.
«Παρά τις κάποιες καλές πρακτικές […] τα προβλήματα συντονισμού μεταξύ των κρατών, καθώς και οι παρατεταμένες καθυστερήσεις, οι απορρίψεις αιτημάτων λόγω ιδιαίτερα αυξημένων απαιτήσεων απόδειξης και μια διαρκής αδυναμία να ληφθεί δεόντως υπόψη το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού έχουν επηρεάσει χωρίς λόγο τη ζωή πολλών ασυνόδευτων παιδιών, καθώς και τη σωματική και ψυχική τους υγεία και ευζωία. Επιπλέον, οι παραπάνω πρακτικές δεν φαίνεται να εξυπηρετούν κανέναν από τους βασικούς στόχους του Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ», είναι το εξαιρετικά δυσάρεστο, και ίσως δυσοίωνο, συμπέρασμα της έκθεσης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας