Ο Φιλίπ Μεριέ στην Αθήνα
Γιατί «οφείλουμε να πιστεύουμε ότι κάτι μπορεί ακόμη να κάνει η εκπαίδευση»
Αντόρνο
Φέτος κλείνουν τα 90 χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας του Σχολείου Φρενέ και τα 100 χρόνια από την εισαγωγή της τυπογραφίας στο σχολείο. Με αφορμή αυτή την επέτειο, πριν από λίγες μέρες οργανώθηκε μια σειρά εκδηλώσεων στην πόλη Βανς (Vence) της Γαλλίας, όπου βρίσκεται το σχολείο, οι οποίες περιλάμβαναν συναντήσεις, εργαστήρια, προβολές και έκθεση υλικού προς τιμήν του διάσημου παιδαγωγικού ζεύγους, της Ελίζ και του Σελεστέν Φρενέ. Στο πλαίσιο αυτό, ο Φιλίπ Μεριέ, που έχουμε τη χαρά αυτές τις μέρες να τον έχουμε στην Αθήνα, έδωσε μία διάλεξη με θέμα την επικαιρότητα της παιδαγωγικής Φρενέ. Δημοσιεύουμε σήμερα ολόκληρο το κείμενο που μας παραχώρησε ο διάσημος παιδαγωγός και που αποδίδει τα κύρια σημεία της ομιλίας του, η οποία αφορά την επικαιρότητα της παιδαγωγικής Φρενέ και τα διδάγματα που μπορούμε να αντλήσουμε απ’ αυτήν.
Ο Φιλίπ Μεριέ ήρθε στην Ελλάδα προσκεκλημένος του Σκασιαρχείου και του Συνδέσμου καθηγητών/καθηγητριών γαλλικής γλώσσας στην Ελλάδα (Apf), με την ευκαιρία της έκδοσης από το Σκασιαρχείο δύο νέων παιδαγωγικών βιβλίων, σε μετάφραση του συνάδελφου Χάρη Παπαδόπουλου, που είναι τα εξής:
● «Η σχολική αποτυχία σας ενοχλεί; Ισως κάτι μπορείτε να κάνετε!» Πρόκειται για κείμενα του σημαντικού Ελβετού κοινωνιολόγου της εκπαίδευσης Φιλίπ Περενού (Philippe Perrenoud).
● «Διαφοροποιημένη παιδαγωγική - Ενα δίκοπο μαχαίρι» του Φιλίπ Μεριέ.
Ο Φιλίπ Μεριέ είναι γνωστός στο ελληνικό εκπαιδευτικό κοινό από το πολύ χρήσιμο βιβλίο του «Παιδαγωγική: από τους κοινούς τόπους στις έννοιες-κλειδιά», εκδόσεις Εύμαρος (2021), καθώς και από τη σημαντική ομιλία του με θέμα «Ποια παιδαγωγική και ποιο σχολείο μπροστά στις προκλήσεις του σήμερα;» στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της ΔΟΕ, το 2022 (διαθέσιμη στον σύνδεσμο https://youtu.be/1LJSwgS_ZEk ).
Τον γνωρίζουμε επίσης ως δημιουργό της σειράς «Η εκπαίδευση, μέσα από ερωτήματα», που περιλαμβάνει 26 ταινίες μικρού μήκους, για τους μεγάλους παιδαγωγούς – ταινίες που έχουμε πλέον τη χαρά να έχουμε διαθέσιμες, υποτιτλισμένες στα ελληνικά, με πρωτοβουλία του Σκασιαρχείου και χρηματοδότηση της ΔΟΕ.
Στο διάστημα της παραμονής του στην Αθήνα, ο Φ. Μεριέ θα υλοποιήσει επιμορφωτικά εργαστήρια αποκλειστικά για τα μέλη του Σκασιαρχείου και του Apf με τα εξής θέματα:
● Τι είναι μια απελευθερωτική (χειραφετική) παιδαγωγική;
● Τι είναι μια απελευθερωτική (χειραφετική) διδασκαλία;
● Τι είναι μια απελευθερωτική (χειραφετική) αξιολόγηση της μαθήτριας / του μαθητή;
Θα δώσει επίσης μία σημαντική διάλεξη στο αμφιθέατρο «Θόδωρος Αγγελόπουλος» του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα (Σίνα 31), αύριο Τετάρτη 6 Νοεμβρίου, ώρα 6.30-8.30 μ.μ., με θέμα: «Διαφοροποιημένη παιδαγωγική: το χειρότερο ή το καλύτερο για τη χειραφέτηση των μαθητών/μαθητριών μας;».
Η εκδήλωση είναι ανοιχτή στο κοινό και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά.
Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, με όλα όσα σκοτεινά συμβαίνουν στον κόσμο και στη χώρα μας, έχουμε την ανάγκη να ακούγονται φωνές νηφάλιες όσο και καθαρές, όπως του Φιλίπ Μεριέ, που να μας φωτίζουν, να μας εμπνέουν και να μας θυμίζουν αυτό που είχε πει ο Αντόρνο στο κείμενό του «Η εκπαίδευση μετά το Αουσβιτς»: ότι «η απαίτηση να μην ξαναζήσουμε τη βαρβαρότητα είναι η πρωταρχική απαίτηση κάθε εκπαίδευσης», γιατί αν δεν θέλουμε «να υπάρχουν άνθρωποι που γίνονται πειθήνιοι υπηρέτες και εκτελούν εντολές που διαιωνίζουν την υποδούλωσή τους, χάνοντας κάθε αξιοπρέπεια […], τότε οφείλουμε να πιστεύουμε ότι κάτι μπορεί ακόμη να κάνει η εκπαίδευση». Αυτό το «οφείλουμε να πιστεύουμε» το ενστερνιζόμαστε απόλυτα. Αυτό είναι που μας κρατάει όρθιες και όρθιους κάθε πρωί στον δρόμο για τις τάξεις μας, αυτό δίνει νόημα στη δουλειά μας, αυτό μας βοηθάει να κρατήσουμε ζωντανό το όραμα ενός σχολείου και μιας παιδαγωγικής, στέρεα θεμελιωμένων στα πορίσματα των επιστημών του ανθρώπου, που να μην εγκαταλείπουν όμως ούτε στο ελάχιστο τους στόχους μιας εκπαίδευσης αυθεντικά απελευθερωτικής.
Σας καλούμε όλες/όλους αύριο στη διάλεξη του Φιλίπ Μεριέ!
Η Συντακτική Επιτροπή
Βογανάτσης Δαμιανός
Μπαλτάς Μπάμπης
Παπαδόπουλος Χάρης
Σπήτα Βίκυ
►Επικοινωνήστε μαζί μας και στείλτε μας τα κείμενά σας για δημοσίευση στο εξής μέιλ: [email protected]
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας