Το «πάρτι» του Ιμπραΐμ Μααλούφ (και γιατί μας απογοήτευσε)

Ο Ιμπραΐμ Μααλούφ, ένας σύγχρονος μύθος της παγκόσμιας μουσικής κοινότητας, πρεσβευτής ενός μουσικού πολυ-πολιτιστικού fusion, σπουδαίος συνθέτης, δεξιοτέχνης της τετράφωνης τρομπέτας που, μάλιστα εφηύρε ο πατέρας του και επί σκηνής γοητευτικός περφόρμερ, μ' ένα «παλμαρέ» που περιλαμβάνει 16 βραβευμένα άλμπουμ και συνεργασίες με κορυφαία ονόματα της τζαζ και world music σκηνής, όπως οι Wynton Marsalis, Angélique Kidjo, Melody Gardot, Kronos Quartet, Trilok Gurtu, Josh Groban, Marcus Miller, Salif Keita. Και μια αστραφτερή, εξίσου δεξιοτεχνική και αεικίνητη μπάντα που αποτελείται επίσης από τέσσερις τρομπετίστες, ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα, ντραμς και βέβαια σαξόφωνο που ο Mihaï Pirvan έχει την ικανότητα να το κάνει ν' ακούγεται όταν θέλει σαν ανατολίτικο πνευστό ή βαλκανικό κλαρίνο.

Μ' αυτά και μ' αυτά οι προσδοκίες μας για την προχθεσινή, ενταγμένη στο φετινό Rockwave, συναυλία στον Λυκαβηττό του Μααλούφ, ενός ανθρώπου που γεννήθηκε στον πολύπαθο νότιο Λίβανο (το 1980) αλλά λόγω εμφυλίου αναγκάστηκε με την οικογένειά του σε φυγή στη Γαλλία όπου ζει πια μόνιμα, ήταν μεγάλες. Ισως ακόμα μεγαλύτερες αυτές τις τόσο φορτισμένες πολιτικά μέρες της παλαιστινιακής γενοκτονίας. Πλην όμως αυτό που φάνηκε εξ αρχής ήταν ότι η παρουσία του Μααλούφ είχε κυρίως στόχο την προβολή του καινούργιου του άλμπουμ «Trumpets Of Michel-Ange»: περιλαμβάνει 9 κομμάτια, σχεδόν όλα up tempo (σαν «γαμήλιο πάρτι» τα περιέγραψε ο ίδιος προχθές), φτιαγμένα με μια μαεστρική διάθεση ανάμειξης διαφορετικών ακουσμάτων που δεν περιορίζονται στις μεσανατολικές ή δυτικές επιρροές του συνθέτη τους, αλλά φτάνουν μέχρι τη σάμπα και την μποσανόβα, ή ακόμα και τους αφρικανικούς ρυθμούς.

Με ανάλογη διάθεση ήταν αποφασισμένος να τα παίξει ο Μααλούφ, μπλέκοντας τη φανκ με τα αραβικά μακάμια, τα αφρικανικά κρουστά με το βαλκανικό πανηγύρι και το βραζιλιάνικο καρναβάλι σε χορευτικά κομμάτια για τα οποία ζητούσε («jump») και είχε την ενθουσιώδη συμμετοχή του κοινού. Εμάς πάλι, που υπήρξαμε φανατικοί των ήχων του στα πρώτα άλμπουμ μέχρι και το «Red & Black Light», κάποια από τα καινούργια του παρότι παιγμένα έξοχα μας θύμισαν ώρες ώρες μουσική για zumba σε πολυτελές κρουαζιερόπλοιο ή άλλοτε ένδοξες μέρες του «Διογένη». Αυτός ο τελευταίος μάλλον δεν ήταν και πολύ άσχετος συνειρμός, αν σκεφτεί κανείς πως «η μεγάλη έκπληξη» που μας επιφύλασσε ο Μααλούφ ήταν ένα guest-staring του «φίλου» του Κωνσταντίνου Αργυρού ο οποίος και ήρθε (για να πει το γλυκανάλατο «Ελεύθερος») και έφυγε, χωρίς να εισπράξει το προσδοκώμενο χειροκρότημα.

Η πλειονότητα του κοινού (ανάμεσά τους αρκετοί Αραβες και δη Λιβανέζοι) όμως δεν είχε έρθει μόνο για να χοροπηδά σε κομμάτια όπως το «Zajal». «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», «Free Palestine», αντήχησε όλο το θέατρο κάποια στιγμή. Εκπαιδευμένος όχι μόνο ν' ακούγεται στο κοινό αλλά και να το ακούει ο Γαλλολιβανέζος σούπερ μουσικός έπιασε το νόημα, αν και αποφασισμένος να αποφύγει τις πολιτικές αιχμές. Τα σχόλιά του περιορίστηκαν στις συναισθηματικές του ρωγμές: «Πρόσφατα έκλαιγα κάθε βράδυ. Εκανα scroll στα social και έβλεπα τόσα παιδιά στη Γάζα». Πάντως από εκεί και πέρα προσάρμοσε -όπως είπε- το πρόγραμμα για να εμβάλει και το εμβληματικό του «True Sorry», έναν ύμνο στην ειρήνη. Κι έπαιξε το καινούργιο low tempo «Au Revoir» (γραμμένο «επειδή δεν μου αρέσει να λέω ποτέ “αντίο”, αφού παιδάκι δεν ήθελα να αποχαιρετώ τους δικούς μου ανθρώπους κάθε φορά που έφευγα από τον Λίβανο, γιατί δεν ήξερα αν θα τους ξαναβρώ επιστρέφοντας») ζητώντας από το κοινό να ανάψει τα κινητά του και να συμμετάσχει στους λαρυγγισμούς του ρεφρέν ως «μήνυμα για τα παιδιά στη Γάζα που δεν μπορούν να ζήσουν με τη δική τους ελεύθερη βούληση». Μέχρι εκεί όμως. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως ο Μααλούφ δεν είναι ένας κορυφαίος, μαγικός μουσικός, ίσως περισσότερο γαλουχημένος πια στη δυτική κουλτούρα της μεγάλης δισκογραφίας που απαιτεί περισσότερη χαρά, πωλήσεις και διακρίσεις και λιγότερη ή καθόλου πολιτική.