Ιστορία που διχάζει και ενώνει

Η Γαλλία βρίσκεται δύο αγώνες μακριά από ένα σπουδαίο επίτευγμα: να διατηρήσει το παγκόσμιο στέμμα της, κάτι που έχουν πετύχει μόνο η Ιταλία (1934, 1938) και η Βραζιλία (1958, 1962). Τότε βέβαια, προ παγκοσμιοποίησης, το ποδόσφαιρο ήταν διαφορετικό...

Το προτελευταίο εμπόδιο στον δρόμο των Γάλλων προς τον τίτλο είναι το Μαρόκο. Πρόκειται για μια χώρα που υπήρξε γαλλικό προτεκτοράτο από το 1912 έως τη δεκαετία του ’60. Η Γαλλία είχε εξασφαλίσει βέβαια προνόμια στη βορειοδυτική Αφρική από τον 19ο αιώνα, χάρη σε συμφωνία με τον σουλτάνο Μοχάμεντ Δ’. Οταν η Γερμανία όμως παραιτήθηκε από τις αξιώσεις της στο Μαρόκο για να αποκτήσει εδάφη στο Καμερούν, η Γαλλία επέβαλε το προτεκτοράτο στον σουλτάνο Μουλάι Αμπντ αλ Χαφίντ με τη Συνθήκη της Φεζ.

Στη διάρκεια του Μεσοπολέμου και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφυπνίστηκε ο αραβικός εθνικισμός στη Βόρεια Αφρική. Ηρθαν και οι ρήξεις στο εσωτερικό της Γαλλίας μεταξύ του Βισί και των Ελεύθερων Γάλλων υπό τον Σαρλ ντε Γκολ για να ενισχύσουν τις φωνές για ανεξαρτησία. Τις εξέφρασε κυρίως το κόμμα Ιστικλάλ με την υποστήριξη του σουλτάνου Μοχάμεντ Μπεν Γιουσέφ, όμως οι κινητοποιήσεις καταπνίγηκαν βίαια και ο σουλτάνος εξορίστηκε το 1953. Η Γαλλία τον καιρό εκείνο δοκιμαζόταν και με τον αποικιακό πόλεμο στην Ανατολική Ασία όπου διατηρούσε προτεκτοράτα (Ινδοκίνα).

Η οικονομική της ανάπτυξη υποθηκευόταν, οπότε αποφασίστηκε στροφή σε μια νέα πολιτική στη Βόρεια Αφρική, ώστε να λήξει μεν η άμεση κηδεμονία, αλλά να διατηρηθούν προνομιακοί δεσμοί εξάρτησης. Ετσι το Μαρόκο ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος στις 2 Μαρτίου 1956, χωρίς όμως να κοπεί ο δεσμός με τους αποικιοκράτες - οικονομικός, εμπορικός, αλλά και μεταναστευτικός, όπως φανερώνουν τα περίπου 2 εκατ. άτομα με μαροκινές καταβολές που ζουν σήμερα στη Γαλλία.

Ο αποψινός ημιτελικός μεταξύ των δύο ομάδων προσφέρει την ευκαιρία για... ανθρωπογεωγραφία. Ο Ουαλίντ Ρεγκραγκί, για παράδειγμα, ο 47χρονος Μαροκινός προπονητής που έχει φέρει τα «λιοντάρια του Ατλαντα» στα ημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, γεννήθηκε στη Γαλλία, αλλά πάντα εκπροσωπούσε τη χώρα των γονέων του.

Δύο από τους 26 ποδοσφαιριστές του Μαρόκου έχουν γεννηθεί στη Γαλλία. Ο αρχηγός Ρομέν Σαΐς γεννήθηκε και μεγάλωσε κοντά στη Λιόν και, μέχρι τα 26 χρόνια του, όταν και έφυγε για την Αγγλία, δεν είχε παίξει μακριά από τη Γαλλία. Πλέον είναι κάτοικος Κωνσταντινούπολης ως στόπερ της Μπεσικτάς. Το ίδιο και ο Σοφιάν Μπουφάλ. Ο 29χρονος επιθετικός γεννήθηκε στο Παρίσι και ανδρώθηκε στις γαλλικές ποδοσφαιρικές κατηγορίες. Κατόπιν έφυγε για τη Σαουθάμπτον, έπαιξε δανεικός στη Θέλτα και από το 2020 έχει επιστρέψει στην Ανζέ.

Η ομάδα του Μαρόκου είναι το απόλυτο αουτσάιντερ του αποψινού ημιτελικού, όμως υποστηρίζεται από μια ολόκληρη ήπειρο. Ολοι οι Αφρικανοί είναι συνασπισμένοι πίσω από την ομάδα του Ρεγκραγκί, τη μοναδική στα χρονικά που φτάνει τόσο μακριά σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Και αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω για να μη στηρίξουν τη Γαλλία, οι μισοί παίκτες της οποίας (13 στους 26) έχουν αφρικανικές καταβολές. Ενας από αυτούς έχει πατέρα Μαροκινό: ο Ματέο Γκεντουζί της Μαρσέιγ, που γεννήθηκε στο Παρίσι!

Δεν υπάρχει όμως παίκτης που να ενώνει τόσο έντονα το ποδόσφαιρο της Γαλλίας και του Μαρόκου από τον Ζιστ Φοντέν. Εκ των πρωταγωνιστών του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1958, όταν και πέτυχε 13 γκολ (παραμένει ρεκόρ του τουρνουά έως σήμερα), ο Γάλλος επιθετικός είχε γεννηθεί στο Μαρακές του Μαρόκου, όταν ακόμα ήταν προτεκτοράτο της Γαλλίας. Μάλιστα, ως προπονητής ανέλαβε το Μαρόκο το 1979 και ήταν αυτός που ανέδειξε παίκτες όπως οι Ζακί, Τιμουμί και Μπουντερμπαλά.

Παρά τους έντονους ποδοσφαιρικούς δεσμούς των δύο χωρών πάντως, το Μαρόκο ανεξαρτητοποιείται και ποδοσφαιρικά. Η θεαματική κεφαλιά του Γιουσέφ Εν Νεσίρι, που εξέθεσε τον Πορτογάλο τερματοφύλακα Ντιόγο Κόστα, θα είναι ένα από τα highlights του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου, ό,τι κι αν συμβεί απόψε. Σε αντίθεση με τους 14 από τους 26 ποδοσφαιριστές του Μαρόκου, που έχουν γεννηθεί μακριά από το Μαρόκο, όλοι γιοι της μαροκινής διασποράς στην Ευρώπη, ο Εν Νεσίρι γεννήθηκε στη Φεζ, πολιτιστική πρωτεύουσα της χώρας. Και έμαθε το ποδόσφαιρο στην ακαδημία που ίδρυσε το 2010 η ομοσπονδία και ο βασιλιάς Μοχάμεντ Στ’, με στόχο την ανάπτυξη του τοπικού ποδοσφαίρου. Από την ακαδημία αυτή δεν βγήκε μόνο ο επιθετικός της Σεβίλης, αλλά και οι Ουναχί και Αγκέρντ... Και πολλοί άλλοι στο μέλλον, εμπνευσμένοι από τα φετινά κατορθώματα 26 συμπατριωτών τους στο Κατάρ.