Οι τουλίπες μαράθηκαν

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές φωτογραφίες του περσινού Euro 2016 έδειχνε μια παρέα Ολλανδών -τους «πρόδιδαν» οι πορτοκαλί φανέλες- να απολαμβάνουν την μπίρα τους στο παλιό λιμάνι της Μασσαλίας καθισμένοι κάτω από ένα πανό που έγραφε: «Εμείς είμαστε μόνο για Παγκόσμια Κύπελλα». Εν μέρει αυτοσαρκασμός για την απουσία τους από την τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, εν μέρει περηφάνια για τις επιδόσεις τους στα πρόσφατα Μουντιάλ: φιναλίστ το 2010, τρίτη το 2014...

Εννέα μήνες αργότερα όμως, καθίσταται πλέον σαφές πως δύσκολα θα μπορέσει η Ολλανδία να βρεθεί στα τελικά του ερχόμενου Παγκόσμιου Κυπέλλου.

Οι «οράνιε» έχουν κερδίσει μόλις 2 από τους 5 αγώνες τους (τους μισούς δηλαδή των προκριματικών) και είναι στην 4η θέση με 7 βαθμούς, μακριά από τους 13 της Γαλλίας, τους 10 της Σουηδίας ή και τους 9 της Βουλγαρίας, από την οποία έχασαν 2-0 το περασμένο Σάββατο στη Σόφια.

Αν θεωρήσουμε ότι η Γαλλία εύκολα ή δύσκολα θα πάρει την απευθείας πρόκριση για τα γήπεδα της Ρωσίας, η Ολλανδία καλείται να παλέψει με Σουηδούς και Βούλγαρους για το «εισιτήριο» που στέλνει στα μπαράζ. Και για να φτάσει στη 2η θέση, πρέπει να κερδίσει όλους τους αγώνες της στο εξής με καθαρά, μεγάλα σκορ και να ελπίσει σε γκέλες των αντιπάλων της.

Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δύσκολο για τις μεγάλες ομάδες των «οράνιε» που κατά καιρούς ερωτεύτηκε ο πλανήτης. Ομως η τωρινή φουρνιά προκαλεί θλίψη στους οπαδούς της και ερωτήματα στους υπόλοιπους.

Είναι δεδομένο ότι το ολλανδικό ποδόσφαιρο εν έτει 2017 απέχει παρασάγγας από αυτό του παρελθόντος. Καμία σχέση με το «total football» της δεκαετίας του ’70, που έφερε τόσο τους συλλόγους της χώρας όσο και την εθνική ομάδα της στο προσκήνιο.

Το «κουρδιστό πορτοκάλι» του Γιόχαν Κρόιφ και του Ρίνους Μίχελς είχε αλλάξει τελείως το πώς αντιλαμβανόμασταν και βλέπαμε το ποδόσφαιρο, φτάνοντας ένα βήμα από την παγκόσμια στέψη στο Μουντιάλ του 1974.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, πάλι φιναλίστ στα γήπεδα της Αργεντινής. Καμία εκδοχή της Εθνικής Ολλανδίας δεν έφτασε εκείνα τα επίπεδα απόδοσης και ταλέντου, όμως κατά καιρούς προέκυπταν εξαιρετικές γενιές παικτών από τη χώρα της τουλίπας. Οπως αυτή των Φαν Μπάστεν-Γκούλιτ-Ράικαρντ, που κατέκτησαν το Euro 1988 και οδήγησαν τη Μίλαν στην κορυφή της Ευρώπης.

Αλλά και αυτή των Ρόμπεν-Σνάιντερ-Φαν Πέρσι... Μπορεί η ομάδα τους να έπαιζε αμυντικογενές ποδόσφαιρο, όμως οι εξάρσεις των τριών σωματοφυλάκων την έφεραν στην κορυφαία τετράδα του κόσμου τόσο το 2010 όσο και το 2014. Ο Γιόχαν Κρόιφ δεν σταμάτησε να γκρινιάζει στη διάρκεια του Μουντιάλ 2010 για την Ολλανδία που «εγκατέλειψε τις αρχές της για ένα physical παιχνίδι».

Ομως ο τότε τεχνικός Μπερτ φαν Μάρβαϊκ είχε αναγνωρίσει την ένδεια ταλέντων στην ομάδα του και αποφάσισε να τη «θωρακίσει». Χαρακτηριστικό ήταν το δίδυμο στο κέντρο με τους σκληρούς και διόλου δημιουργικούς Ντε Γιονγκ και Φαν Μπόμελ.

Η ομάδα δεν ήταν θεαματική, αλλά έγινε αποτελεσματική. Και πήγε έως τον τελικό. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Λουίς φαν Χάαλ στα γήπεδα της Βραζιλίας προ τριετίας, όταν εγκατέλειψε το κλασικό 4-3-3 για το 3-5-2 και άκουσε τα εξ αμάξης στη χώρα του.

Στην πραγματικότητα βέβαια, δεν είχε πολλές επιλογές. Δεν υπήρχε πια το ταλέντο για να μιμηθεί την ομάδα των ’70’s και να παίξει με το ίδιο σύστημα. Αλλά έφτασε έως την τρίτη θέση.

Από το καλοκαίρι του 2014 και μετά, η έλλειψη νέων ταλαντούχων παικτών συνοδεύτηκε και από λανθασμένες αποφάσεις από την ομοσπονδία, που βασίστηκε στο μοτίβο «ανακύκλωση παλιών και εμπιστοσύνη σε άγουρους». \

Μετά τον Φαν Χάαλ, τα ηνία δόθηκαν στον Χίντινκ. Οι δύο άνδρες δεν συμπαθιούνται καθόλου και ο δεύτερος, όταν ανέλαβε, αποφάσισε να αλλάξει ό,τι είχε κάνει ο πρώτος.

Οταν τα πράγματα δεν πήγαν καλά με τον Χίντινκ και χάθηκε η πρόκριση στο Εuro 2016, τότε προωθήθηκε ο άπειρος Ντάνι Μπλιντ, που ξεκίνησε σχετικά καλά στα μουντιαλικά προκριματικά, αλλά η ήττα από τη Βουλγαρία τού στοίχισε τη δουλειά του. Η θέση του ομοσπονδιακού τεχνικού είχε πλέον εξελιχθεί σε εκτοξευόμενο κάθισμα.

Η ευθύνη δεν βαρύνει όλη τον Μπλιντ φυσικά, όμως η απειρία του και η απελπισία του φάνηκαν στην περίπτωση του Ματάις ντε Λιχτ, του 17χρονου στόπερ του Αγιαξ. Ο νεαρότερος διεθνής στην ιστορία των «οράνιε» έκανε ντεμπούτο έχοντας παίξει μόλις σε 7 παιχνίδια πρωταθλήματος με τον «Αίαντα». Η ωραία ιστορία όμως γρήγορα εξελίχθηκε σε εφιάλτη, καθώς ο μικρός βρέθηκε μέσα και στα δύο γκολ των Βουλγάρων το περασμένο Σάββατο και αντικαταστάθηκε στο ημίχρονο.

Ο Ντε Λιχτ είναι η εικόνα του σύγχρονου ολλανδικού ποδοσφαίρου: η νέα γενιά απέχει ακόμα από το να σηκώσει τη «βαριά» φανέλα. Γι’ αυτό, η νυν εθνική ομάδα της Ολλανδίας εξαρτάται από τον 33χρονο Αριεν Ρόμπεν, τον μοναδικό που αγωνίζεται ακόμα σε υψηλότατο επίπεδο στην Μπάγερν Μονάχου.

Υπάρχουν και ο Ντάλεϊ Μπλιντ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ο Γουέσλι Σνάιντερ που δεν έχει καμία σχέση με τον καταπληκτικό παίκτη του 2010 -απλά είναι πλέον «πρώτος στο χωριό», αγωνιζόμενος για τη μέτρια φέτος Γαλατασαράι-, ενώ ο Κέβιν Στρόοτμαν προσπαθεί να επανέλθει σε υψηλό επίπεδο ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια ταλαιπωρίας από τραυματισμών. Και μετά, το χάος...

Σε αντίθεση με τη Γαλλία και τη Γερμανία που έχουν σε κάθε θέση 3-4 παίκτες ποιότητας και σε όλο το ηλικιακό φάσμα για να επιλέξουν, οι Ολλανδοί έχουν στερέψει. Για παράδειγμα, μόνο ένας από τους τέσσερις διεθνείς τερματοφύλακες είναι βασικός στην ομάδα του, ο Ζέρεν Ζετ της Αϊντχόφεν – οι άλλοι τρεις ζεσταίνουν τον πάγκο στην Μπαρτσελόνα, την Τότεναμ και την Εβερτον. Και η λίστα των προβλημάτων είναι ατελείωτη...

Η απογοήτευση είναι έντονη στο στρατόπεδο των «οράνιε», όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που ελπίζουν σε εντυπωσιακό comeback. Οπως πριν από 30 χρόνια... Η Ολλανδία είχε «καλομάθει» τον ποδοσφαιρικό κόσμο με την ομάδα του Κρόιφ, αλλά κατόπιν απέτυχε να προκριθεί στα Μουντιάλ του 1982 και του 1986 και στο Euro του 1984. Επέστρεψαν όμως στο προσκήνιο το 1988, όταν και κατέκτησαν το ευρωπαϊκό τρόπαιο! Ισως κάτι τέτοιο ονειρεύονται και τώρα...