Υπουργός εναντίον εαυτού του -με έξοδα άλλων

O κλασικός θεωρητικός του πολέμου, Καρλ φον Κλάουζεβιτς, είχε αναλύσει τον πόλεμο ως πολιτική με άλλα μέσα. Νεότεροι στοχαστές συνέχισαν τη σκέψη του εξελίσσοντάς την. Αν και κανείς μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να ανατρέψει τη θεωρία του, εντούτοις η ερμηνεία της, στο πεδίο της μάχης, εξαρτάται από την ιδιοφυΐα του εκάστοτε στρατηγού.

Και, πράγματι, δεν υπάρχει θεωρία, όσο σωστή κι αν είναι, που να μπορεί να εφαρμοστεί αυτούσια στην πραγματικότητα. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι για διάφορους λόγους έχουν κατασκευάσει κάποια θεωρία και προσπαθούν να την εφαρμόσουν στην πραγματικότητα, τότε ξεκόβονται από αυτήν και ζουν στον κόσμο τους και μέσα στη σέχτα τους, θρησκευτική ή πολιτική. Ως γνωστόν, ανήκουμε στη Δύση, δηλαδή στη γερμανική Ε.Ε.

Αυτό σημαίνει πως η χώρα μας οικειοθελώς υπέγραψε μια σειρά από συμφωνίες που τη μετέτρεψαν σε αποικία μέσω του χρέους. Η υποταγή μας δεν έγινε ύστερα από έναν πόλεμο και μια κατοχή, αλλά ύστερα από επιλογή των κυβερνήσεων που πίστευαν πως αν μπούμε στην Ευρώπη, αυτομάτως θα γίνουμε Ευρώπη με όλα τα καλά της (επίπεδο ζωής, υποδομές, Υγεία, Παιδεία, Πολιτισμός).

Στο εξαίρετο βιβλίο του «Η αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος» (εκδόσεις Εξάρχεια) ο Γιώργος Ν. Οικονόμου αναλύει διεξοδικά πως η κακοδαιμονία μας δεν οφείλεται στον ξένο παράγοντα, αλλά είναι έργο της δικής μας πολιτικής. Και εδώ ο Οικονόμου είναι αμείλικτος. Εξετάζει μία μία τις κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης και αναλύει το έργο τους.

Με μικρές παραλλαγές, οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις σε γενικές γραμμές είχαν την ίδια πολιτική την οποία ολοκλήρωσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. Με άλλα λόγια, χωρίς να υποτιμά κανείς τον ξένο παράγοντα, που στο κάτω κάτω της γραφής τη δουλειά του έκανε, οι ευθύνες ανήκουν στο πολιτικό μας σύστημα και ο ξένος παράγοντας χρησιμοποιείται ως άλλοθι. Εντούτοις, και εδώ ισχύει η ιδιοφυΐα του στρατηγού, στην περίπτωσή μας του τοποτηρητή που θα πρέπει να βρει μια πολιτική που δεν εμπίπτει στα μνημόνια. Π.χ. χωρισμός Κράτους - Εκκλησίας, Παιδεία, Υγεία, Πολιτισμός.

Αν και τα μνημόνια επηρεάζουν όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες, πάντα υπάρχουν κάποια περιθώρια για μιαν άλλη πολιτική σε κάποιους τομείς, π.χ. στο βιβλίο. Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου έκλεισε. Η ενιαία τιμή βιβλίου, αίτημα και του προεκλογικού ΣΥΡΙΖΑ, δεν επανήλθε. Με καλή πρόθεση έψαξα να βρω ποια είναι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για το βιβλίο.

Οι «Αναγνώσεις», το κυριακάτικο ένθετο της «Αυγής» για το βιβλίο, τοποθετούσε αντικειμενικά τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια προνομιακή θέση για να χαράξει μια υποδειγματική πολιτική για το βιβλίο. Δεν βρήκα απολύτως τίποτα, εκτός των απόψεων του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, που ομολογουμένως δεν είχα κανένα σημάδι πως ήταν βιβλιόφιλος.

Και εδώ ας πούμε μια ιστορία: Ενας σταλινικός γραφειοκράτης, στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, υποστηρίζει με φανατισμό τον σοβιετικό ολοκληρωτισμό με ό,τι αυτό συνεπάγεται (στρατόπεδα εξόντωσης, φυλακίσεις, εκτελέσεις κ.λπ.), εκδίδει βιβλία και γράφει άρθρα που υμνούν τον δικτατορικό ολοκληρωτισμό με ειδίκευση στην Ανατολική Γερμανία.

Ξέρουμε όλοι πως αυτού του είδους τα δημοσιεύματα, δηλαδή η προπαγάνδα για ένα κόμμα ή μια κυβέρνηση, ποτέ δεν είναι αθώα και πάντα οι «μαχητές» κάτι επιδιώκουν. Χρήματα ή καριέρα. Καμιά φορά και τα δύο. Παράδειγμα, ο Ουίλιαμ Λόρενς. Επιστημονικός συντάκτης στην εφημερίδα «New York Times» διαβεβαίωνε στις 12/11/1945 πως δεν υπήρχε ραδιενέργεια στις ισοπεδωμένες πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Και γι’ αυτήν την αποκάλυψη κέρδισε το Βραβείο Πούλιτζερ.

Αργότερα μαθεύτηκε πως ήταν έμμισθος του Πενταγώνου. Αυτά τα φαινόμενα δεν είναι και τόσο σπάνια στον δημοσιογραφικό κλάδο. Δεν έχουμε στοιχεία πως ο εν λόγω γραφειοκράτης ήταν έμμισθος. Αλλά ξέρουμε πως έκανε καριέρα. Είναι ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς. Φυσικά ο καθένας έχει δικαίωμα να προβληματίζεται και να αλλάζει απόψεις, φτάνει να μπορεί να τις αιτιολογεί.

Συχνά οπορτουνισμός και προβληματισμός έχουν δυσδιάκριτα όρια. Το λογοτεχνικό περιοδικό «Athens Review of Books», που αναζητά τη θέση του στα αντίστοιχα διεθνή έντυπα, έγραψε το βιογραφικό του υπουργού. Ο κ. Κοτζιάς, αντί να κολακευτεί γι’ αυτήν τη δημοσιότητα από ένα τόσο σοβαρό έντυπο, έκανε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση και το περιοδικό καταδικάστηκε σε βαριά πρόστιμα και δεσμεύτηκαν οι λογαριασμοί του με αποτέλεσμα να απειλείται άμεσα με λουκέτο.

Ευλόγως κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί: Αν η πρότερη ζωή του κ. υπουργού είναι συκοφαντική δυσφήμηση του σημερινού νεοφιλελεύθερου εαυτού του, γιατί δεν κάνει μήνυση στον παλαιό σταλινικό εαυτό του; ‘Η, πιο απλά, αυτοκριτική;

Μέχρι τώρα η κυβέρνηση δεν έχει διαχωρίσει τη θέση της από τον υπουργό διώκτη της ελεύθερης έκφρασης. Γιατί περί αυτού πρόκειται. Να είναι άραγε ο κ. υπουργός εκφραστής της πολιτικής της κυβέρνησης για το βιβλίο; Εύχομαι ολόψυχα να διαψευστώ. Αλλά έχουμε δει τόσα και τόσα. Και έτσι έχουμε χάσει τη χαρά της έκπληξης. Να περιμένουμε ακόμα μια καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο;