H πανδημία κόλλησε και το... Brexit

γράμμα από το Λονδίνο

H πανδημία κόλλησε και το... Brexit

Ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει να επαναξιολογήσει την τακτική του, αν θέλει να κρατήσει τις συνομιλίες ζωντανές

Του Στέλιου Φωτεινόπουλου

Ολα είναι θέμα οπτικής. Το σε ποιους απευθύνεσαι καθορίζει και το τι λες κάθε φορά. Σε αυτήν τη λογική επιμένει η κυβέρνηση Τζόνσον αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit και δείχνει να τραβάει στα άκρα τις αντοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ εσωτερικά επενδύει στον οικονομικό εθνικισμό, προς τα έξω επιχειρεί να παρουσιάσει το Brexit ως ένα σχέδιο που θα αναζωογονήσει το παγκόσμιο προσωπείο της χώρας.

Ομως δεν είναι μόνο ο Μπόρις Τζόνσον που έχει να διαχειριστεί σειρά αποτυχημένων επιλογών στη διαχείριση της πανδημίας. Και η ηγεσία της Κομισιόν αγωνίζεται να κρατήσει τις ισορροπίες στο εσωτερικό της Ενωσης και να βρει τρόπο να επιστρέψει στη λειτουργική επάρκεια που είχε προ πανδημίας.

Η άποψη του Χάμις Σάντισον, επικεφαλής του τμήματος Επιχειρηματικότητας των Εργατικών, είναι ότι η παράταση των διαπραγματεύσεων είναι μονόδρομος και κερδίζει ολοένα περισσότερο έδαφος στην πολιτική συζήτηση των ημερών. Η συντηρητική Daily Telegraph είναι ακόμη πιο αιχμηρή και σημειώνει ότι «όπως είναι σήμερα τα πράγματα, οι συζητήσεις οδεύουν σε δυστύχημα, αλλά και στην αναβίωση του σεναρίου της άτακτης εξόδου». Διαφορετικά, ενδεχόμενη παράταση θα οδηγούσε σε παραμονή της Βρετανίας στην ενιαία αγορά, συνθήκη απαγορευτική για σύναψη οποιασδήποτε εμπορικής συμφωνίας με τρίτη χώρα.

Ο,τι και αν αποφασιστεί για την τελική προθεσμία, ο τρίτος γύρος των αρκετά έντονων συνομιλιών έχει ήδη ναυαγήσει, παραδέχτηκε την προηγούμενη εβδομάδα ο επικεφαλής διαπραγματευτής της κυβέρνησης των Συντηρητικών, Ντέιβιντ Φροστ, ο οποίος αμέσως μετά έστειλε μια εμπρηστική 4σέλιδη επιστολή στην Κομισιόν, την οποία κατηγορούσε ότι καταθέτει «χαμηλής ποιότητας» προτάσεις στο τραπέζι των συζητήσεων.

Δεν είναι μόνο το βάθος της εναρμόνισης πολιτικής στην οποία θα πρέπει να προχωρήσει η Βρετανία προκειμένου να μην υπάρξει «νομικό και θεσμικό κενό» μετά την έξοδο. Η οικονομική κρίση που έχει προκύψει ως αποτέλεσμα της πανδημίας και στα δύο στρατόπεδα μετακινεί μια σειρά από οικονομικούς συντελεστές στους οποίους βασίστηκαν προβλέψεις και εκτιμήσεις. Οσο η πανδημία συνεχίζει να επηρεάζει την ύφεση, την απόσυρση επενδύσεων και τη δυναμική του παγκόσμιου εμπορίου, τόσο ανακατεύεται η τράπουλα των θέσεων της κάθε πλευράς.

Δεν είναι όμως μόνο η πανδημία που δημιουργεί αναστάτωση τις σχέσεις Βρετανίας και Ευρώπης. Την ώρα που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες χαλαρώνουν τα μέτρα καραντίνας, η κυβέρνηση Τζόνσον, πιεζόμενη από τον υψηλό ρυθμό μετάδοσης των κρουσμάτων, εισάγει από τις 8 Ιουνίου την 14ήμερη καραντίνα για τους ταξιδιώτες που προσγειώνονται στη χώρα, προκαλώντας τις αντιδράσεις των αεροπορικών εταιρειών και των κυβερνήσεων. Η Γαλλία μάλιστα ανακοίνωσε άμεσα παρόμοια «αντίποινα» προς τους Βρετανούς ταξιδιώτες, ενώ και άλλες χώρες προσανατολίζονται σε αντίστοιχες κινήσεις.

Φαίνεται ότι σε έναν χρόνο από τώρα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαχωρίσουμε τις οικονομικές πληγές του Brexit από την καταστροφή που θα έχει αφήσει πίσω της η πανδημία. Πλέον ο μεγάλος ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η ύφεση που φέρει τη σφραγίδα του Covid-19. Οι μάχες χαρακωμάτων Βρετανίας-Ε.Ε. είναι ήδη παλιές και δεν αντιστοιχούν στα νέα ερωτήματα που φέρνουν οι σαρωτικές εξελίξεις.

Μια αιρετική προσέγγιση λέει πως οι οικονομικές συνέπειες από την πανδημία είναι ήδη τόσο μεγάλες, ωστε οποιαδήποτε εξέλιξη και αν έχει το Brexit θα είναι απλά μια ακίδα στο πόδι ενός βαριά τραυματισμένου ελέφαντα. Και όμως, παρά τις χαμηλές προσδοκίες που φέρνει η διπλή κρίση, φαίνεται ότι αυτή η άποψη δεν είναι ούτε τόσο αιρετική ούτε απέχει πολύ από την πραγματικότητα