Αργή αλλά σταθερή ανάπτυξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας όσον αφορά τους ενεργούς φορείς, συνέχιση της υπερσυγκέντρωσης των φορέων σε λίγες Περιφέρειες και συντριπτικά στην τριτογενή παραγωγή, πολύ μικρή απασχόληση και μεγαλύτερα έξοδα από έσοδα, δηλαδή ζημιές.
Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του χώρου στην Ελλάδα, έτσι όπως προκύπτει από τη νέα καταγραφή του πεδίου της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που ανάρτησε στην ιστοσελίδα της (kalo.gov.gr) η Ειδική Γραμματεία Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μαζί με άλλα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε διημερίδα για τα Κέντρα Στήριξης Κ.ΑΛ.Ο.
Αυτή η νέα καταγραφή, που περιλαμβάνει στοιχεία και για το 2017 -έναν χρόνο μετά την ισχύ του Ν. 4430/2016- επιβεβαιώνει πως το οικοσύστημα της Κ.ΑΛ.Ο. στη χώρα μας παραμένει σε εξαιρετικά πρώιμο στάδιο και αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για βελτίωση της βιωσιμότητας των φορέων του και για άμεση στήριξή τους όσον αφορά τόσο την κατάρτιση όσο και τη χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με την έκθεση, η εικόνα του χώρου ως προς τους επιμέρους δείκτες διαμορφώνεται ως εξής:
◼ Φορείς. O αριθμός των ενεργών φορέων Κ.ΑΛ.Ο. αυξήθηκε από 374 το 2016 σε 609 το 2017, δηλαδή κατά 63%, ένα εντυπωσιακό άλμα αν αναλογιστεί κανείς πως η αύξησή τους από το 2015 έως το 2016 ήταν κατά τι λιγότερο από 12%. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την άνθηση έπαιξε ασφαλώς και η προσδοκία για άμεσες χρηματοδοτήσεις που έχει εξαγγείλει εδώ και πολύ καιρό το υπουργείο Εργασίας.
◼ Γεωγραφική κατανομή. Οπως και τα προηγούμενα χρόνια, παρατηρείται μια υπερσυγκέντρωση των φορέων Κ.ΑΛ.Ο., καθώς το 77% των ενεργών φορέων συγκεντρώνεται σε πέντε Περιφέρειες: στον Νομό Αττικής όπου έχουν την έδρα τους το 42%, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας όπου δραστηριοποιείται το 13%, ενώ ακολουθούν Θεσσαλία, Πελοπόννησος και Κρήτη με 7%. Η μικρότερη παρουσία τους απαντάται στη Δυτική Μακεδονία και στο Β. Αιγαίου με μόλις 1%,
◼ Απασχόληση. Τα στοιχεία για το 2017 δείχνουν ότι όχι απλά συνεχίζεται αλλά βαθαίνει μία από τις αδυναμίες του τομέα: δεν παράγει σημαντική απασχόληση. Ο συνολικός αριθμός των Ετήσιων Μονάδων Εργασίας (ΕΜΕ) το 2017 ήταν 1.154,7 (από αυτές οι 265,6 αφορούν εργαζόμενους από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες), δηλαδή ούτε 2 ΕΜΕ ανά φορέα κατά μέσο όρο. Σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, το 2017 αυξήθηκαν μεν οι ΕΜΕ συνολικά κατά 131, αλλά πρόκειται για μια αύξηση μόλις 13%, τη στιγμή που στο ίδιο διάστημα οι ενεργοί φορείς αυξήθηκαν κατά 63%. Κι εδώ υπάρχει υψηλός βαθμός συγκέντρωσης: σε μόλις 3 από τους 39 κλάδους που εμφάνισαν ΕΜΕ, συγκεντρώθηκε το 56% της απασχόλησης, ενώ με την προσθήκη ακόμη δύο κλάδων, το ποσοστό φτάνει το 71%.
◼ Κύκλος εργασιών. Αυξάνει συνολικά ο κύκλος εργασιών του χώρου της Κ.ΑΛ.Ο. και από 10,1 εκατ. € το 2016 σχεδόν τριπλασιάστηκε το 2017, φτάνοντας τα 31,6 εκατομμύρια €. Παραμένει ωστόσο το πρόβλημα του πολύ μικρού κύκλου εργασιών καθώς το 60% των φορέων είχαν είτε μηδενικό (18%) είτε έως 10.000 €. Κύκλο εργασιών από 10.001-20.000 € εμφάνισε το 11% των φορέων, από 20.001-50.000 € το 13%, ενώ άνω των 50.000 € είχε το 16% των φορέων (96 φορείς).
◼ Κερδοφορία. Το χαρακτηριστικό του χώρου είναι πως συνεχίζει να είναι ζημιογόνος. Το 2017 τα συνολικά έσοδα των ενεργών φορέων έφτασαν τα 31,6 εκατ. € και τα έξοδά τους τα υπερκέρασαν κατά 1.397.302 εκατ. €, ενώ το 2016 τα έσοδα ήταν 10,1 εκατ. € και τα έξοδα 919.000 € περισσότερα. Ωστόσο η εικόνα είναι βελτιωμένη, καθώς ενώ το 2016 τα έξοδα υπερέβαιναν τα έσοδα κατά 9%, το 2017 τα ξεπερνούσαν κατά 4%. Πιο αναλυτικά, το 2017 το 57% των φορέων Κ.ΑΛ.Ο. είχαν είτε μηδενικά κέρδη είτε ζημίες: το 14,8% σημείωσε μηδενικά κέρδη (14,6% το έτος 2016), το 34,8% είχε ζημιές έως 5.000 € (36,7% το έτος 2016) και στο 8,2% οι ζημιές έφτασαν από 5.000 έως 10.000 € (8,8% το έτος 2016).
◼ Κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας. Αλλη ιδιομορφία του χώρου είναι πως οι φορείς συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται κατά 90% στον τριτογενή τομέα (ο οποίος παράγει το 97% του συνολικού κύκλου εργασιών), κατά ένα μικρό ποσοστό στον δευτερογενή και ελάχιστα στον πρωτογενή.
Το τελευταίο ωστόσο σχετίζεται και με το γεγονός ότι, π.χ., η συντριπτική πλειονότητα των αγροτικών συνεταιρισμών δεν εμπίπτει στους φορείς Κ.ΑΛ.Ο. όπως αυτοί ορίζονται στον Ν.4430/2016. Το 2017, οι ενεργοί φορείς Κ.ΑΛ.Ο. δραστηριοποιήθηκαν σε 51 διαφορετικούς κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, αλλά σε μόλις 12 από αυτούς συγκεντρώνεται η πλειονότητά τους: 415 από τους 609 ενεργούς φορείς (68%).
Μεγαλύτερο κύκλο εργασιών παρουσιάζουν επτά κλάδοι, με πρώτους τις δραστηριότητες βοήθειας με παροχή καταλύματος (10.627.342€, με μέσο όρο ανά επιχείρηση τα 2.656.835€), τις δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης (4.907.961€, με μέσο όρο ανά επιχείρηση 62.922€) και την επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη (2.320.750€, με μέσο όρο ανά επιχείρηση 290.093€).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας