Πάνω από 150 φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και χιλιάδες επισκέπτες βρέθηκαν στην Τεχνόπολη στην πρώτη Εκθεση για την Κ.ΑΛ.Ο. (1-3/11) τονίζοντας ότι το σημαντικότερο ήταν η ευκαιρία να γνωριστούν μεταξύ τους και να ανταλλάξουν ιδέες για το πώς μπορεί να προχωρήσει ο τομέας ένα χρόνο μετά την ψήφιση του νέου ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου.
Στην έκθεση, που εγκαινίασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ήταν παρούσα η «Εφ.Συν» με δικό της περίπτερο και σημαντικές παρεμβάσεις.
«Θα γίνει ετήσιος θεσμός και θα επεκταθεί σε πόλεις της περιφέρειας», δήλωσε στην εφημερίδα μας η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου.
Η έκθεση ήταν χωρισμένη σε δύο τομείς: ο ένας αφορούσε αγαθά και προϊόντα και ο δεύτερος την παροχή υπηρεσιών. Εξω υπήρχαν συλλογικές κουζίνες από τις οποίες επισκέπτες και εκθέτες μπορούσαν να γευτούν διάφορα εδέσματα.
Παρόντες ήταν αρκετοί από τους συνεταιρισμούς που έχουμε αναδείξει μέσα από τις σελίδες του «ΓΙΑ Κ.ΑΛ.Ο.», όπως και άλλες προσπάθειες με μεγαλύτερη ή μικρότερη εμπειρία από όλη την Ελλάδα.
Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκεια του τριημέρου διεξάγονταν συζητήσεις και workshops για τα ειδικά θέματα που αφορούν τον χώρο, όπως για τη δημιουργία συνεργατικών ομάδων, για ψηφιακά εργαλεία ανοικτού κώδικα, για τις εξαγωγές συνεταιριστικών προϊόντων, τον κοινωνικό αντίκτυπο της Κ.ΑΛ.Ο., την εκπόνηση business plan, ακόμη και ένα βιωματικό εργαστήριο για την αντιμετώπιση προβλημάτων σε συνεργατικά εγχειρήματα.
Πέρα από αυτά τα επίσημα εργαστήρια που οργάνωσε το υπουργείο Εργασίας, έγιναν καθημερινά δεκάδες συζητήσεις, παρουσιάσεις, ακόμη και βιωματικά παιχνίδια που οργάνωναν μόνοι τους οι φορείς Κ.ΑΛ.Ο.
Μέσα στο τριήμερο συζητήσαμε με δεκάδες φορείς Κ.ΑΛ.Ο. που είναι αδύνατον να αναφερθούν όλοι στις γραμμές ενός ρεπορτάζ.
Χωρίς διάθεση να αδικηθεί κάποιος, αναφερόμαστε στα όσα ακούσαμε ενδεικτικά.
Το μήνυμα
O «Διάπλους», μία από τις παλαιότερες κοινωνικές επιχειρήσεις (μία από τις ΚΟΙΣΠΕ του τομέα ψυχικής υγείας που θεσπίστηκαν με τον Ν.2716/1999), απασχολεί 61 εργαζόμενους, από τους οποίους οι περισσότεροι είναι ψυχικά πάσχοντες και οι υπόλοιποι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, που εργάζονται σε συνεργεία καθαριότητας, αποψίλωσης χόρτων, τραπεζοκομίας, οικολογικές καλλιέργειες, ελαιοκομία και μελισσοκομία.
Η Δήμητρα Παπαδοπούλου, πρόεδρος του συνεταιρισμού, μας είπε πως το σημαντικότερο είναι «το μήνυμα που δίνουμε και στους ψυχικά ασθενείς, ότι είμαστε ισότιμοι».
«Η αγορά δεν γνωρίζει την Κοινωνική Οικονομία. Στην Ελλάδα είναι σχετικά νέος χώρος στην Ευρώπη είναι πιο ανεπτυγμένος. Είναι εναλλακτική απέναντι σε έναν μονόδρομο» μας είπε η Αθηνά Λιαπίκου από την ΚΟΙΝΣΕΠ «Iannous», που ασχολείται με τη συμβουλευτική σε κοινωνικές επιχειρήσεις, για να προσθέσει ότι «γίνεται μία προσπάθεια διεύρυνσης και αξιοποίησης του κοινωνικού και ανθρώπινου κεφαλαίου που υπάρχει στη χώρα και των ικανοτήτων ανθρώπων που η παραδοσιακή εργοδοσία δεν θα τους προσλάμβανε».
Συναντήσαμε νέα εγχειρήματα, όπως την «Αλληλοτεχνία», συνεταιρισμό εργαζόμενων στις κατασκευές, που συνενώνει αρχιτέκτονες μηχανικούς και τεχνίτες.
«Ενα από τα θετικά της θεσμοθέτησης συνεταιριστικών εγχειρημάτων είναι ότι αφού ανήκουν σε ένα κίνημα με διεκδικητικό χαρακτήρα, αντιστρατεύονται αρκετά θέσφατα, όπως τον ανταγωνισμό ή το κέρδος. Ομως, οι κοινωνικές επιχειρήσεις έχουν υποκαταστήσει πολλές δομές του κοινωνικού κράτους στο εξωτερικό κι εδώ. Αυτό δεν συνιστά μία θετική συμβολή στην αγορά και τις λαϊκές ανάγκες. Το κοινό πρόγραμμα που έχει εξαγγείλει η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τους φορείς της Κ.ΑΛ.Ο. σαν επενδυτική ευκαιρία», μας είπε ο Κωστής Μασούρας, μέλος του συνεταιρισμού.
Η χρηματοδότηση
Ο Βαγγέλης Αναστασόπουλος από την ΚΟΙΝΣΕΠ «Μοδούσα», η οποία παράγει και εμπορεύεται βιολογικό και συμβατικό λάδι, συσκευασμένες ελιές και πάστα ελιάς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τόνισε ότι ένας συνεταιρισμός πρέπει να λαμβάνει χρηματοδότηση, αφού πρώτα έχει ένα πλάνο, μία πορεία ή έστω μία αρχή στον τομέα που ασχολείται.
«Οταν ο συνεταιρισμός δεν είναι παραγωγικός, είναι λάθος να πάρει κεφάλαιο, γιατί αυτό προκαλεί περισσότερα προβλήματα από ότι λύνει», πρόσθεσε.
Αρκετοί εκθέτες χαρακτήρισαν σημαντική την εξαγγελία του πρωθυπουργού για την ενεργοποίηση ενός Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι θα βοηθούσε τον χώρο της Κ.ΑΛ.Ο., ο οποίος στοχεύει στη βιωσιμότητα αλλά χωρίς τη φιλοσοφία των κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων.
Ράνια Αντωνοπούλου: «Ο θεσμός θα καθιερωθεί»
«Στόχος μας ήταν να έρθει το πεδίο και να συνομιλήσει, να μπορέσει να κάνει ένα βήμα παραπάνω όσον αφορά τη δικτύωσή του αλλά και την ανταλλαγή εμπειρίας ώστε να μάθει ο ένας από τον άλλο. Ο κόσμος που ήρθε θεωρεί ότι ήταν πολύ σημαντική αυτή η πρωτοβουλία, ζητάει να επαναληφθεί και ειδικά τα σεμινάρια που έχουν οργανωθεί έχουν αποφέρει ήδη καρπούς. Ο θεσμός θα καθιερωθεί και θα προχωρήσουμε και σε ανάλογες διοργανώσεις στις περιφέρειες. Στόχος μας είναι σταδιακά να ενδυναμωθεί το πεδίο και να μπορεί να αυτοοργανώνεται. Εμείς θα τους στηρίξουμε. Ενα σημαντικό σημείο είναι ότι υπάρχει ενθουσιασμός και όραμα και ότι φορείς δεν συζητούν μόνο για το πώς θα πάρουν μία χρηματοδότηση αλλά για το πώς θα εξελιχθούν και θα έχουν μεγαλύτερο εύρος δραστηριότητας. Είναι εξίσου σημαντικό ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την έκθεση: οργανώθηκε από το πεδίο για το πεδίο, από φορείς της Κ.ΑΛ.Ο., και σε αυτό δίνουμε μεγάλη σημασία».