Τα τροχαία, σύγχρονος... Μινώταυρος

Ετήσιο φόρο αίματος στο οδικό της δίκτυο πληρώνει η Κρήτη εξαιτίας της κακής ποιότητας των δρόμων αλλά και της οδηγικής συμπεριφοράς των Κρητικών.

Κατά την τελευταία δεκαετία το θανατηφόρο κοντέρ στο τέλος κάθε χρόνου κυμαίνεται από 60 έως 100 νεκρούς, ενώ μόνο στον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) έχουν χαθεί 403 άνθρωποι μέσα σε 15 χρόνια.

Ο σύγχρονος οδικός «Μινώταυρος» είναι η σημαντικότερη ανοιχτή πληγή του νησιού ενώ η... κατατρόπωσή του αποτελεί σταθερή δέσμευση όλων των υπουργών, βουλευτών και εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης σε κάθε τους δημόσια απεύθυνση προς τους ψηφοφόρους της Κρήτης.

Εσχάτως ο ΒΟΑΚ μπήκε στην ατζέντα και του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος είναι πλέον και βουλευτής Ηρακλείου, ωστόσο στην πρόσφατη επίσκεψη του αρμόδιου υπουργού Χρήστου Σπίρτζη η συζήτηση ξεκίνησε με το θέμα των διοδίων πάνω στο τραπέζι, κάτι που μέχρι σήμερα «ξόρκιζε» η Αριστερά στο νησί, τουλάχιστον όσο ήταν στην αντιπολίτευση.

Με συγκρατημένους υπολογισμούς η ανακατασκευή του ΒΟΑΚ (που φτιάχτηκε επί χούντας) απαιτεί περίπου 1 δισ. ευρώ και η λύση της παραχώρησης κατά τα πρότυπα των αυτοκινητοδρόμων της ηπειρωτικής Ελλάδας είναι μάλλον η πιο προσφιλής, ακόμα και για μια «αριστερή» κυβέρνηση.

Από την πλευρά της Περιφέρειας Κρήτης έχει κατατεθεί σχέδιο για χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με ρήτρα διαθεσιμότητας, δηλαδή με την πληρωμή των αναδόχων απευθείας από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

«Ζητάμε από το ΠΔΕ 20 με 30 εκατομμύρια τον χρόνο για την Κρήτη, η οποία δεν έχει άλλο μεγάλο έργο» είπε στον Χρήστο Σπίρτζη ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης κάνοντας τον υπουργό τελικά να μιλήσει και εκείνος για έναν δημόσιο δρόμο χωρίς διόδια (σ.σ. τουλάχιστον μέχρι να ξαναγυρίσει στην Αθήνα). Και σ' αυτήν την περίπτωση πάντως, το χρονοδιάγραμμα κατασκευής εκτείνεται στα 30 χρόνια.

Στάση και για... πορτοκάλια

Από τις μεγαλύτερες πληγές του ΒΟΑΚ είναι οι εκατοντάδες ανοιχτές -και σε πολλές περιπτώσεις παράνομες- συνδέσεις με το επαρχιακό δίκτυο, καθώς διέρχεται από πληθώρα τουριστικών περιοχών, σχεδόν δίπλα στο βόρειο θαλάσσιο μέτωπο.

Η ιδέα και μόνο της κατασκευής ενός πραγματικά «κλειστού» αυτοκινητόδρομου εξάπτει τις έριδες για τη χωροθέτηση των σημείων σύνδεσης με τα παραλιακά θέρετρα που ταυτίζονται και με τοπικά τουριστικά ή επενδυτικά συμφέροντα.

Ετσι, μέχρι σήμερα ο καθένας μπαίνει και βγαίνει από τον ΒΟΑΚ σχεδόν όπου θέλει, ενώ αν οδηγείτε εκεί, μπορείτε να σταματήσετε ακόμα και για... πορτοκάλια που πουλάνε οι γραφικές γιαγιάδες πάνω στην Εθνική, λίγο μετά τις επικίνδυνες στροφές του Ρεθύμνου.

Μέχρι να βρεθεί λύση σε όλα αυτά μιλά η στατιστική: Ο ΒΟΑΚ σε πολύ μικρό μέρος του διαθέτει διαχωριστική νησίδα με συνέπεια πρώτη αιτία θανάτου να είναι η παράνομη προσπέραση.

Σαν άλλος Μινώταυρος ο ΒΟΑΚ προτιμά νέους ανθρώπους 18 έως 35 ετών, μεταξύ των οποίων καταγράφονται και οι περισσότεροι νεκροί.

Μεταξύ των νεκρών κάθε χρόνο βρίσκονται και 4 έως 6 ανυποψίαστοι τουρίστες που κάνουν το λάθος να κινηθούν με αυτοκίνητο στο νησί.

Φυσικά, εκτός από τον ΒΟΑΚ ο θάνατος παραμονεύει και στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο του νησιού. Και εκεί η κακή ποιότητα του δικτύου, σε συνδυασμό με τις μεγάλες ελλείψεις ως προς την οδηγική παιδεία, στοιχίζει κάθε χρόνο ακριβά. Χαρακτηριστικό της επικινδυνότητας των δρόμων της Κρήτης είναι ότι τουλάχιστον την τελευταία διετία ενώ τα τροχαία σε απόλυτο αριθμό μειώνονται, εντούτοις οι νεκροί αυξάνονται.

Παρά το πολλαπλώς διακηρυγμένο ενδιαφέρον των «φορέων», η υπόθεση της οδικής ασφάλειας παραμένει κενό γράμμα στο νησί.

Στην Περιφέρεια Κρήτης λειτουργεί από τον Ιούνιο ειδική ομάδα εργασίας με τη συμμετοχή δεκάδων φορέων, η οποία έχει συνεδριάσει μόνο δύο φορές, ενώ πρόσφατα έλαβε από τα στελέχη της Εγνατίας Α.Ε. μια καταγραφή για 500 επικίνδυνα σημεία που χρήζουν άμεσης παρέμβασης.

Πρόταση για λειτουργία ανοιχτών επιτροπών οδικής ασφάλειας σε κάθε δήμο έχει καταθέσει ο σύλλογος «SOS Τροχαία Εγκλήματα», η οποία όμως μέχρι τώρα δεν φαίνεται να εισακούεται.

Σημαντικές παρεμβάσεις κάνει επανειλημμένα ο Σύλλογος των Εκπαιδευτών Οδήγησης αλλά και άλλες εθελοντικές ομάδες που λειτουργούν στο νησί, όπως ο ΕΣΥΠΡΟΤΑ (Εθελοντικός Σύλλογος Προστασίας από Τροχαία Ατυχήματα), ενώ στα Χανιά λειτουργεί το πάρκο τροχαίων δυστυχημάτων «Χρήστος Πολέντας» με δράσεις ειδικά για την οδική ασφάλεια στον νομό.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η έλλειψη οδικής ασφάλειας δίνει αφορμές για βουλευτικές φιέστες, με την υπερπροβολή, πάντα, του διοργανωτή βουλευτή, όπως το Φόρουμ Οδικής Ασφάλειας, που έχει ιδρύσει ο Λ. Αυγενάκης, ενώ κατά καιρούς σπαταλώνται ποσά για αμφιβόλου αποτελέσματος καμπάνιες, όπως η πρόσφατη που προτάθηκε από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» και περιελάμβανε εκπαίδευση ως προς τη συμπεριφορά των οδηγών στις διαβάσεις τρένων (σ.σ. μέχρι στιγμής δεν διαθέτει η Κρήτη).

Κερασάκι στην τούρτα ήταν η φετινή, πανηγυρική διοργάνωση ειδικής διαδρομής του Ράλι Κρήτης στην παραλιακή του Ηρακλείου, εκεί όπου έχουν συμβεί αρκετά δυστυχήματα μέχρι σήμερα λόγω της υπερβολικής ταχύτητας.